Ve savaş başladı, İsrail ordusu Lübnan’a girdi
İsrail günlerdir eli kulağında diye nitelenen Lübnan kara harekatına dün gece başladı, tanklar ve askerler Lübnan'a girdi. İsrail ordusu harekatın 'sınırlı' olacağını ve dar bir toprak parçası üzerinde yapılacağını söylüyor.
İsrail tankları Lübnan sınırında. / Fotoğraf: AA İsrail ordusu haftalardır beklenen Lübnan işgaline dün akşam itibariyle resmen başladı. İsrail ordusundan sabaha karşı 02.00 sularında yapılan açıklamada kara birliklerinin Lübnan sınırını geçtiği doğrulandı, harekatın ‘sınırlı’ olacağı, kapsamlı bir işgal planı olmadığı duyuruldu. İsrail ordusuna göre daha savaşın ilk saatlerinde sınıra yakın bölgelerde bulunan Hizbullah mevzileri ve üsleri yok edilmişti. Ordudan yapılan açıklamaya göre şu an harekat ‘küçük’ komando gruplarının Lübnan sınırından içerideki operasyonlarıyla sınırlı. Henüz geniş kapsamlı bir işgal planından söz edilmiyor ama İsrail’in günlerdir Lübnan sınırına ciddi bir askeri yığınak yaptığı biliniyor.
The New York Times gazetesi muhabirinin de görgü tanığı olarak bildirdiğine göre gece görüş kameraları olan İsrailli komandolar Lübnan’a geçerken İsrail topçusu ve hava kuvvetleri de Hizbullah hedeflerini vuruyordu. Aslında dün bütün gün kara harekatının elinin kulağında olduğuna dair çok sayıda belirti ve haber vardı. Örneğin İsrail yaklaşan kara harekatı konusunda ABD’yi önceden haberdar etmiş ve ABD de bunu duyurmuştu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller İsrail’in Lübnan’a sınırlı operasyonları hakkında bilgi verdiğini doğruladı. “Bu operasyonlar konusunda sürekli görüşmeler yürütüyoruz” dedi Miller. Sınırdaki Hizbullah altyapısına sınırlı saldırılar olacağını belirtirken operasyonların zamanlaması ve amacı konusundaki detayı İsrail’in açıklayacağını söyledi. Ancak bölgedeki gergin hava İsrail’in harekat planının boyutunun çok daha geniş olabileceğini düşündürüyor. ABD bölgede artan gerilim karşısında temkinli davranırken Miller iki tarafa da ateşkes çağrısı yaptı. Ancak çağrılar bölgedeki tansiyonu düşürmeye yetmedi.
Tehlike çanları çalıyor: Sınır bölgesi kapatıldı
İsrail ordusu dün Lübnan sınırındaki Metula, Misgav Am ve Kfar Giladi köylerini askeri bölge ilan etti. Zaten uzun süreden beri Hizbullah saldırıları altında yıkık durumda olan ve terk edilen bu bölgeler siviller için tamamen kapatıldı ve girişler yasaklandı. İsrail hükümeti, bölgedeki operasyonların güvenlik gerekçesiyle sürdürüleceğini vurgularkenyerel halk derin endişe içinde. Lübnan sınırına doğru hareket eden İsrail askeri araçlarının sesi bölgedeki gerilimi iyice artırdı.
‘Lübnan ordusu geri çekiliyor’ iddiası
Bölgedeki haberler sadece İsrail’de değil, Lübnan’da da dikkat çekici gelişmeler olduğunu gösteriyor. Lübnanlı bir güvenlik kaynağından alınan bilgiye göre Lübnan ordusunun İsrail sınırındaki mevzilerinden en az beş kilometre geri çekildiği iddia edildi. Ancak Lübnan ordusu bu bilgiyi ne doğruladı ne de yalanladı.
Bölgedeki belirsizlik ve kaos endişeyi artırırken Lübnan ordusunun bu hamlesi güneyi İsrail’e karşı sadece Hizbullah’ın savunacağı anlamına geliyor.
İsrail’in bombardımanı sürüyor
Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta İsrail hava saldırıları sürerken bombardıman ve insansız hava aracı (İHA) sesleri halkı korku ve tedirginliğe sevk ediyor.
Lübnan sınırında gerilim her geçen gün artarken görgü tanıkları İsrail ordusunun El Vezzani sınır bölgesindeki Abel El Kamh beldesine yönelik yoğun topçu atışlarına başladığını bildirdi. İsrail askeri araçları sınır hattında yoğun bir şekilde hareket ederken, Lübnan’ın güneyine doğru bir saldırı dalgası başlatılmış durumda.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın ülkenin kuzeyindeki zırhlı birliklere yaptığı ziyaretin hemen ardından Lübnan’a yönelik kara saldırılarının başlaması da dikkat çekti. Gallant bu ziyaretinde açıkça Lübnan’a yönelik bir harekatın sinyallerini vermişti.
ABD’den bir takviye kuvvet dalgası daha
ABD, Ortadoğu’daki askeri varlığını güçlendirmek için yeni bir hamleye hazırlanıyor. Bölgedeki gerilimler tırmanırken Pentagon aldığı kararla bölgeye yeni savaş uçakları ve birkaç bin askeri personel gönderme hazırlıklarına başladı. ABD’li yetkililere göre amaç saldırganlığı caydırmak ve daha geniş bir bölgesel savaşın önüne geçmek.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh bu kritik kararı günlük basın toplantısında duyurdu. “Savunma Bakanlığı, bölgede saldırganlığı caydırmak ve daha geniş bir bölgesel savaş riskini azaltmak için ABD güçlerinin kuvvet duruşunu daha da güçlendirmek amacıyla adımlar atıyor” dedi Singh. Pentagon’un Ortadoğu’da yer alan USS Abraham Lincoln uçak gemisinin rotasyonunu ertelediği ve bölgedeki hava savunmasını güçlendirmek için F-15E Strike Eagle, F-16, A-10 ve F-22 gibi savaş uçakları gönderileceği bildirildi.
Bu uçaklarla birlikte birkaç bin asker bölgede konuşlandırılacak ve hazırlık seviyeleri yükseltilen ABD içindeki birliklerle de daha büyük bir senaryoya karşı hazırlıklı olunacak.
‘Hazırlıksız yakalandık’
Singh basın toplantısında İsrailli yetkililerin Lübnan’da planladığı kara harekatıyla ilgili soruları da yanıtladı. İsrail’in bu operasyonları konusunda ABD’nin tam olarak bilgilendirilmediğini vurgulayan Singh, özellikle Lübnan’daki Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın öldürüldüğü hava saldırısı hakkında dikkat çeken bir açıklama yaptı: “Savunma Bakanı Lloyd Austin bu operasyonlar sırasında hazırlıksız yakalandı. Operasyonun başlamasıyla birlikte haber verildi, öncesinde bir bilgimiz yoktu.”
Bu açıklama ABD ve İsrail arasındaki savunma işbirliğinde bir güven sorunu olup olmadığı sorusunu da gündeme getirdi. Ancak Singh iki ülkenin savunma bakanlarının 7 Ekim’den bu yana neredeyse her gün, bazen günde iki kez konuştuklarını belirterek “Aramızda bir güven sorunu yok” dedi.
Beyaz Saray: İsrail’in hedefi Hizbullah’ın saldırma kapasitesi
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre ise İsrail’in Lübnan’a yönelik karadan saldırısı ve işgal adımına ilişkin yorum yapmamayı tercih ederken, “Buradaki stratejik hedefin, Hizbullah’ın sınırın hemen karşı tarafından İsrail’e saldırma kapasitesini sürdüremeyeceğinden emin olmak olduğunu anlıyoruz” dedi.
ABD’li sözcü Beyaz Saray’da düzenlediği basın brifingi boyunca kendisine yöneltilen sorulara cevap verirken, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu ve İsrail ordusunun ‘operasyonları’ hakkında kendilerinin değil İsrail’in konuşabileceğini söyledi.
Jean-Pierre “Kendi askeri operasyonları ve planları hakkında sizi İsrail ordusuna yönlendiriyorum, ancak buradaki stratejik hedefin, Hizbullah’ın sınırın hemen karşı tarafından İsrail’e saldırma kapasitesini sürdüremeyeceğinden emin olmak olduğunu anlıyoruz” şeklinde konuştu.
‘Ateşkes istiyoruz’
Beyaz Saray sözcüsü ısrarlı sorulara rağmen hafta sonu İsrailli yetkililerle, İsrail’in Lübnan’a yönelik karadan işgal hareketine dair ne konuştukları konusunda bilgi vermedi. ABD Başkanı Joe Biden’ın “İsrail’in Lübnan’a saldırısını durdurması ve bir ateşkes olmasını istediği” yönündeki son açıklaması hatırlatılan Jean-Pierre, “İsrailliler kendi kara operasyonları hakkında konuşurlar fakat biz diplomasiye alan açacak bir ateşkesin olmasını elbette istiyoruz” dedi.
CNN’e açıklama yapan ABD’li bir yetkili de hafta sonu ABD ile İsrail arasındaki görüşmelerin ardından, İsrail’in Lübnan’a ‘ilk etapta planlanandan daha sınırlı bir kara operasyonuna’ her an başlayabileceğine inandıklarını belirtmişti.
1217 kişi hayatını kaybetti
Öte yandan Lübnan’daki çatışmaların en büyük mağdurları yine siviller oldu. İsrail 23 Eylül’de Lübnan’ın güney kentlerine ve Bekaa ile Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi. 8 Ekim 2023’ten bu yana Hizbullah ile kontrollü çatışmalarda bulunan İsrail ordusu saldırılarını her geçen gün artırdı. Lübnan makamlarının verdiği bilgilere göre bugüne kadar 1217 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin 104’ü çocuk, 194’ü ise kadın.
Hizbullah ise İsrail’e roket ve füze saldırılarıyla yanıt veriyor. İsrail tarafında ise büyük çaplı bir zarar bildirilmedi, çoğunlukla ordu üsleri hedef alındı.
Göç dalgası büyüyor
İsrail’in bombardımanları nedeniyle Lübnan’da yüz binlerce insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. Güney Lübnan’daki birçok yerleşim yeri boşaltılırken, başkent Beyrut’a ve kuzey bölgelerine doğru büyük bir göç dalgası başladı. Ülke içindeki göç hareketlerinin yanı sıra Suriye’ye doğru da on binlerce kişinin kaçtığı bildiriliyor. Lübnan uzun süredir devam eden çatışmalar ve siyasi istikrarsızlık yüzünden büyük bir insani krizle karşı karşıya.
Oyunlar ve Bulmacalar