Kuzey Akım soruşturması hasıraltı ediliyor: Şimdi de Danimarka geri çekildi

Rus gazını Baltık Denizi’nin altından Almanya’ya taşıyordu Kuzey Akım 1 ve 2 boru hatları. Ama Eylül 2022’de İsveç ve Danimarka sularında meydana gelen patlamalarla hasar gören boru hatları büyük miktarda metan gazı yaymaya başladı. Sabotajdan sonra analistler bunun iklim üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine dair uzun uzun konuşmuştu. Birleşmiş Milletlet bile “bu şimdiye kadarki en büyük metan salımı olabilir” demiş, endişe duyduğunu dile getirmişti. Sabotaj yalnız Rusya’ya değil, o çevreye yapılmış bir suikasttı. Şimdi bu suikastı soruşturan üç ülkeden ikisi geri adım attı.

İsveç yürüttüğü soruşturma sonucunda “saldırının kendi vatandaşlarına herhangi bir zararı olmadığı” sonucuna vararak olayın kendi yargı sistemi dışında kaldığını bildirmişti. Şimdi Danimarka da soruşturmasını geri çektiğini duyurdu. Danimarkalı yetkililer Kuzey Akım boru hatlarının Eylül 2022’de “sabote edildiği” sonucuna vardıklarını, ancak ceza davası açmak için herhangi bir dayanakları olmadığını belirtti. Ancak şüpheli sabotajın sorumluları hâlâ bilinmiyor.

Rusya patlamalardan Batı’yı, özellikle de ABD’yi sorumlu tutarak Washington’un Rus gazının Avrupa’ya sevkiyatını durdurmak istediğini söyledi. ABD’li yetkililer ise başta saldırıdan Rusya’yı sorumlu tutarken ilerleyen zamanlarda sabotajı Ukrayna yanlısı bir grubun gerçekleştirmiş olabileceğini, ancak bu grubun Kiev ile bir bağlantısı olmayabileceğini belirtmişti.

Eylül 2022’de Danimarka’nın Baltık Denizi’ndeki Bornholm Adası’nın doğusundaki dört gaz hattından üçünde sızıntı tespit edilmişti. Kısa süre sonra İsveçli yetkililer bölgede bulunan parçalarda patlayıcı izlerine rastlandığını ve patlamaların sabotaj nedeniyle meydana geldiğini açıklamıştı.

Boru hatları Rusya’nın gaz devi Gazprom tarafından inşa edilmişti. Kuzey Akım 1 2011’den 2022’ye kadar 11 yıl faaliyet gösterdi. Kuzey Akım 2’nin inşası ise 2021’de tamamlandı, ancak Rusya’nın Ukrayna’yı 24 Şubat 2022’deki işgaliyle Almanya projeyi askıya aldığı için hiç kullanılmadı. Kuzey Akım 1 de yine aynı sebeple kullanıma kapatıldı.

Danimarka polis teşkilatı ülkenin istihbarat teşkilatı PET ile ortaklaşa yürüttüğü soruşturmanın “karmaşık ve kapsamlı” olduğunu söylemiş, ama dava hakkında daha fazla yorum yapamayacağını belirtmişti. Şimdi yapılan açıklamada ise “Danimarka’nın ceza davası açması için yeterli gerekçesi yok. Bu nedenle Kopenhag Polis Teşkilatı soruşturmayı sonlandırmaya karar verdi” dendi. Polis boru hatlarına sabotaj yapıldığına inandıklarını da sözlerine ekledi.

Danimarkalı yetkililerin açıklamasına Kremlin’den gelen tepki sert oldu. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov “Durum absürde yakın. Bir yandan ortada sabotajın olduğunu kabul ediyorlar, diğer yandan soruşturmada ilerleme kaydedemiyorlar” dedi. Peskov soruşturmanın başlarında Danimarka’dan bilgi istediklerini ancak bu talebin reddedildiğini, şu anda da herhangi bir bilgi alamadıklarını belirtti.

Almanya henüz soruşturmayı kapatmak gibi bir planları olmadığını belirtti. Rusya’nın Almanya’da devam eden soruşturmanın yakından takipçisi olacağını belirten Peskov “Bilgi alma fırsatımız olursa bunu değerlendireceğiz. Ama şimdilik durumu izlemedeyiz” dedi. 

Üç taraf da birbirinden bağımsız şekilde soruşturma yürütüyordu. Soruşturmayı bırakan İsveçli yetkililer ellerindeki materyali Almanya’ya teslim etmişti. Muhtemelen Danimarkalı yetkililer de aynı şeyi yapacak.

İsveç Kuzey Akım sabotajı soruşturmasını suçluları bulmadan kapattı