Barut fıçısı Ortadoğu artık daha gergin: İsrail Nasrallah’ı öldürdü
Gazze için korkunç tabloyu Lancet çizdi: Savaş bugün bitse 186 bin Filistinli ölmüş olacak
İsrail'in Gazze'deki yıkımda şimdiye kadar 38 bin kişinin öldüğü açıklandı ama sayı prestijli tıp dergisi Lancet'e göre çok daha yüksek olabilir. Dergi savaş bugün bitse bile doğrudan ya da dolaylı yollarla ölenlerin 186 bini bulacağını söylüyor.
Fotoğraf: AA İsrail’in Gazze işgali dokuz aydır devam ediyor. Hastane ya da okul dinlemeksizin ağır bombardımana tutulan Gazze’de şimdiye kadar 38 bini aşkın insan öldü. İki milyona yakın insan yer değiştirmek zorunda kaldı; evleri yıkıldı ya da bombardımanda yandı. Yıkılan evlerin altında kalan birçok insan oldu, Filistinlilerin ekskavatör kullanmak gibi bir şansı olmadığı için çoğunun akıbeti hâlâ bilinmiyor. Bu da Gazze Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı ölü sayılarının çok daha büyük olabileceğini gösteriyor. Prestijli tıp dergisi Lancet’te yayınlanan bir araştırma ölü sayılarıyla ilgili ne beklememiz gerektiğini gözler önüne serdi: Araştırmaya göre Gazze’deki gerçek ölü sayısı 186 bini aşmış olabilir.
Hakem denetiminden geçmeyen çalışma bakanlığın yayınladığı resmi verilerde enkaz altındaki binlerce ölünün sağlık tesisleri, gıda dağıtım sistemleri ve diğer altyapıların tahrip edilmesi nedeniyle hesaba katılmadığına dikkat çekiyor. Oysa bu ölümler dolaylı da olsa yine savaşın getirdiği ölümler.
Savaşın bombardımanların da ötesinde dolaylı sağlık sorunları çıkardığının belirtildiği çalışmada Gazze savaşı bugün bitse bile açlığın ve hijyen eksikliğinin tetiklediği hastalıkların önümüzdeki aylarda ve yıllarda dolaylı olarak birçok ölüme sebep olmasının beklendiği aktarılıyor.
Çalışmada buna ek olarak Gazze’deki altyapının yeniden inşa edilmesi sürecinde de gıda, su ve barınak sıkıntısının yaşanmaya devam edeceği belirtiliyor. Üstelik Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Filistinli mültecilere yardım ajansı UNRWA’nın fonlarının kesilmesi nedeniyle yardımlar konusunda sorunlar yaşanacağı da düşünülüyor. Malum, İsrail önceki aylarda UNRWA için çalışan kişilerin Hamas’la bağlantılı olduğunu iddia etmiş, personellerden 12’sinin 7 Ekim’deki sürpriz Hamas saldırısında parmağı olduğunu iddia etmişti. O soruşturma henüz sonuçlanmadı, ama bu süreçte birçok kişi ve kurum ajanstan bağışını çekti.
Lancet’e göre ölü sayılarından şüphe etmek ‘mantıksız’
Dolaylı yoldan ölenlerin doğrudan ateş altında kalıp da ölenlerin üç ila 15 katı olduğunun belirtildiği araştırmada her bir doğrudan ölüme karşılık dört kişinin dolaylı yoldan öldüğü varsayıldı. Bu da Gazze Savaşı’nın bilançosunun 186 bin ya da üstünde olabileceği anlamına geliyor. Bu sayı Gazze’nin savaş öncesi sahip olduğu 2,3 milyonluk nüfusunun neredeyse yüzde sekizi.
Lancet’in araştırmasında Gazze’deki Filistinli yetkililere ölü sayıları konusunda şüpheyle yaklaşılmasının “mantıksız” olduğu da vurgulanıyor. Rapora göre ölü sayısı muhtemelen belirtilenlerin çok daha üstünde, ancak altyapının tahrip edilmesi nedeniyle yetkililer ölenlerin hepsinin kaydını tutamıyor. Savaşın ilk zamanlarında ABD Başkanı Joe Biden ölü sayılarına dair şüphelerini dile getiren ilk lider olmuştu. Bunun üzerine Gazzeli yetkililer ölenlerin ismini tek tek açıklamıştı.
Araştırmada “Ölenlerin hepsinin belgelenmesi ileride hesap verilebilirliğin sağlanması ve savaşın maliyetinin tam olarak kabul edilmesi için çok önemli ve yasal da bir gereklilik” dendi. Makalede Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail’e açılan soykırım davasındaki ara kararda “kanıtların yok edilmesini engellemek için etkili önlemler alınması gerektiğini” belirtmesine dikkat çekildi.
Oyunlar ve Bulmacalar