İsrail, Gazze’yi işgale hazırlanıyor, Hamas ‘Esirleri infaz ederiz’ diyor
Dünya gözünü Gazze'den Lübnan ve İsrail'in paylaştığı sınıra çevirdi, çünkü burada bir kıvılcım ateşe dönüşebilir. Üçüncü kez üst düzey bir Hizbullah komutanını öldüren İsrail'e örgütün yanıtı 300'ü aşkın roket fırlatmak oldu.
İsrail, Lübnan ile savaş için kolları sıvadı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze’deki savaşın şiddetli aşamasının sona ereceğini ve oradaki askerlerin kuzeye, Lübnan sınırına gönderileceğini açıkladı. Sonra Amerikan gazetesi Bild İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde savaşın tarihini verdi: Bu ayın üçüncü ya da dördüncü haftası. Ama bir ihtimal daha var, o da İsrailli komutanların düşüncesine göre Hamas’ın Gazze’de yeniden palazlanmasına göz yumma pahasına da olsa ateşkese yeşil ışık yakmak. Çünkü komutanlar dokuz aydır devam eden savaşın ardından donanımlarının ikinci bir savaş başlatmaya yetmeyeceğini düşünüyor. Ateşkes olursa Lübnan Hizbullahı ile savaşa da gerek kalmaz diye düşünüyor komutanlar. Ancak üçüncü kez üst düzey bir Lübnanlı yetkilinin öldürülmesi güneyde tansiyonu bir kez daha yükseltti. Hizbullah üst düzey komutanın öldürülmesinin ardından 200’den fazla roket ve insansız hava aracı fırlatarak 8 Ekim’den beri en büyük saldırılarından birini yaptı.
Katar merkezli El Cezire’ye konuşan bir Hizbullah kaynağı öldürülen komutanın Muhammed Nimah Nasır olduğunu açıkladı. “Hac Ebu Nimah” olarak da bilinen Nasır çarşamba günü İsrail ateşinde hayatını kaybetti ve Hizbullah için önemli bir isimdi. 2011’den 2016’ya kadar Suriye ve Irak’taki çatışmalarda rol oynamış ve 2006’daki son İsrail-Lübnan savaşında savaşmıştı.
Nasır’ın ölümü üzerine Hizbullah İsrail’e aynı gün 100’den fazla roket, bugün de 200 roket ve havan mermisi attı, 20 de insansız hava aracı saldırdı. Saldırıların hedefinde hem İsrail’in kuzeyi hem de Suriye’deki Golan Tepeleri vardı. İsrail ordusundan yapılan açıklamada Lübnan’ın güneyindeki saldırı noktalarının vurulduğu belirtildi. İsrail’in açıklamasına göre Lübnan’dan gelen roketlerin büyük kısmı imha edilse de kuzeyde yangınlar çıktığı. Yangınlar son zamanlarda Hizbullah ile çatışma halindeki İsrail’in en büyük kabusu.
İsrail medyası Hizbullah’ın saldırıları sonucu askerlerin olduğu bir aracın vurulduğunu, biri Akka’da diğeri de kuzeyde olmak üzere iki binanın hedef alındığını aktardı. Ayrıca iki kadının hafif yaralı olarak hastaneye kaldırıldığı öğrenildi. Orduya göre batıdaki Nahariya’dan doğudaki Golan’a kadar kuzey bölgenin farklı noktalarında 90 dakika boyunca 17 alarm verildi.
Tahminlere göre sınır çatışmalarında şimdiye kadar Lübnan’da 95’i sivil olmak üzere en az 496 kişi hayatını kaybederken İsrail’de 15’i asker ve 11’i sivil 26 kişi öldü. Çatışmalar boyunca her iki taraftan da toplamda 150 binden fazla insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. İsrail’in amacı okullar açılana kadar kuzeylileri evlerine geri götürmekti, ama bölge sakinleri çatışmalar bitene kadar dönmemeye kararlı olduklarını belirtiyor.
Hizbullah çatışmaların ancak Hamas’taki saldırılar sona erdiğinde duracağını söylüyor. Beyrut Amerikan Üniversitesi’nde siyasi analist olan Rami Kuri İsrail’in şu an ikinci bir cephe açmaya hazır olmadığını söylüyor ve ekliyor: “Netanyahu durup durup Lübnan’a saldıracaklarını, Hizbullah’ı yok edeceklerini söylüyor. Ancak Gazze’deki savaş devam ederken bunu yapabilecek kapasiteleri yok.”
ABD ve diğer bazı ülkelerin terörist saydığı Hizbullah Lübnan hükümetinde büyük bir güce sahip. Bu nüfuz sadece saldırı gücüyle değil, siyasi güçle de ilgili. Bugün Lübnan siyasi olarak çıkmazda olsa da Hizbullah’ın onayı olmayan bir değişiklik yapılamıyor. Yıllardır ekonomik krizle sarsılan Lübnan için de savaşa girmek çıkarına değil. Lübnanlı yetkililer sınırdaki saldırılar nedeniyle 100 bin Lübnanlı sivilin evini terk ettiğini, turizm ve tarım gelirinde kayıplar yaşandığını belirtiyor.
Bu sebeple Hizbullah’ın lideri Hasan Nasrallah söylemlerinde daha temkinli davranıyor. Örgütün ölçeği büyük bir savaş istemediğini söyleyen Nasrallah yine de savaşçılarının savaşa hazır olduğunu ve İsrail’in böyle bir saldırıda ciddi sonuçlarla karşılaşacağını belirtiyor. Hizbullah lideri iki hafta önce “Savaşı dayatırlarsa savaşçılarımız hiçbir kısıtlama ve kural olmadan savaşacak” demişti.
Hizbullah’ın şimdiye kadarki saldırıları analistlere göre İsrail şehirlerine ağır hasar verebilecek kadar büyük oldu. Bununla birlikte Hizbullah’ın ne kadar füzesi olduğu ya da bu sistemlerin ne kadar modern olduğu tartışmalı. CIA örgütün çeşitli tip ve menzillerde 150 binden fazla füze ve rokete sahip olabileceğini söylüyor. Bu arada grubun 45 bin kadar savaşçıya sahip olduğu da tahminler arasında. Ortadoğu uzmanı Emile Hokayem İsrail’in Lübnan’a saldırması durumunda Irak’taki İran destekli milislerin de savaşa dahil olabileceğini düşünüyor.
En önemlisi örgütün elindeki silahların bir kısmının Demir Kubbe’yi aşabildiği kanıtlandı. Örgüt Demir Kubbe’nin engelleyemeyeceği kadar hızlı ve alçaktan uçak tanksavar füzelere de sahip. Nasrallah iki hafta önceki konuşmasında Hizbullah’ın şimdiye kadar elindeki silahların çok küçük bir kısmını kullandığını söyledi. İsrail’de bir kesim Hizbullah’a karşı temkinli yaklaşırken kimileri de örgütün daha da güçlenmesine izin vermeden bir şeyler yapmak gerektiğini savunuyor.