Macron ve Scholz’dan acil çağrı: ‘Ölümlü’ Avrupa’ya reform şart

Avrupa Parlamentosu seçimlerine  (AP) az bir vakit kala diplomasi trafiği hız kazandı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron üç günlük ziyaret için Almanya’ya gitti. 24 yıl sonra ilk kez bir Fransız lider Almanya’ya resmi ziyaret yapıyor. Ziyaretin temel amaçlarından biri AP seçimlerinde iki büyük gücün birlik olma çabası. Uzun zamandır savunmadan nükleer enerjiye kadar anlaşmazlık yaşayan Fransa ve Almanya ilişkileri yeniden gözden geçirmeye odaklı. Hatta farklılıkları ortadan kaldırmak için Macron ziyaretinin ilk günü Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile langırt bile oynadı. Merak edenler için: İki lider berabere kaldı.

Ziyaretin ikinci gününde Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz Financial Times için kaleme aldıkları ortak yazıda AB’nin rekabet gücünü artırmak için ciddi çaba sarf etmesi gerektiği, aksi takdirde yaşam tarzlarının zarar görebileceği uyarısı yaptı. İhtiyaç duyulan reformlar arasında ekonominin karbondan arındırılması olduğunu da belirttiler ki bunun için nükleer enerji sektöründe ilerleme kaydedilmesi gerektiğine vurgu yaptılar.

Liderler ayrıca AB’ye üye ülkelerin iflas, vergi ve yatırım çerçevelerini ortaklaştırarak tek bir pazar haline gelmeleri gerektiğini belirtti. Gazetenin bugünkü sayısında yer alacak makalede liderler “Avrupa’daki yaşam tarzımız ve dünyadaki rolümüz üzerine inşa ettiğimiz temelleri göz ardı edemeyiz. Avrupa’mız fanidir ve bu zorluğun üstesinden gelmeliyiz” dedi. İngiltere Brexit sonucu sahneden çekildiğinden beri AB’nin demirbaşları olarak sadece Almanya ve Fransa kaldı. Dolayısıyla bu iki ülkenin liderlerinin yaptığı açıklamalar çok daha fazla önem taşıyor.

Yeni bir iş birliği mi doğacak?

Bloomberg’in konuyla ilgili kaynaklara dayandırdığı haberine göre Fransa ve Almanya Avrupa’nın hava savunmasını güçlendirmek için çok daha yakınlaşacakları işbirliği planlarını bu hafta açıklamayı planlıyor. Kaynaklara göre seçenekler arasında Almanya öncülüğündeki Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi’ni (ESSI) daha kısa vadede tamamlayacak başka bir hava savunma sistemini plana dahil etmek var. ESSI, İsrail’in Arrow 3’ü, ABD’nin Patriot füzeleri ve Alman yapımı IRIS-T sistemini kapsıyor. 21 ülke de işin içinde. Fransa ise İtalya ile SAMP -T olarak bilinen bir sistem geliştirdi. Bir diğer seçenek ise bu ay Yunanistan ve Polonya tarafından önerilen ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in de desteğini alan projeye katılmak.

Kaynaklar işbirliği ayrıntılarının hâlâ tartışılmakta olduğunu söylüyor. Bununla birlikte her iki ülkeden yetkililer de temmuz ayında Washington’da düzenlenecek NATO zirvesinden önce Avrupa’nın gücünü ve savunma konusundaki kararlılığını göstermek gerektiğinde hemfikir.

Öne çıkan ortak endişe: Trump

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kasım ayı başında belki de tarihinin en çetrefil seçimlerini yaşayacak. Bir yanda demans iddialarıyla gündeme gelen dış politika hamleleri eleştirilen 81 yaşındaki başkan Joe Biden, diğer yanda da 90’dan fazla suçlama nedeniyle mahkeme mahkeme gezen, yaptığı açıklamalarla diplomasi arenasını diken üstünde bırakan 77 yaşındaki eski Başkan Donald Trump var. Trump hem Ukrayna’ya silah ve para yardımı konusundaki isteksiz ve muhalif tarzı, hem de savunma harcamalarını artırmayan NATO müttefiklerine yönelik tehditkâr tutumu nedeniyle Washington’un en büyük müttefikleri arasında dahi şüpheyle yaklaşılan bir isim.

Özetle 5 Kasım’daki ABD başkanlık seçimlerini Trump’ın kazanması halinde Avrupa’nın savunması da riske girmiş olacak. Savunma uzmanları Trump’ı Avrupa için Demokrat rakibi Başkan Joe Biden’dan çok daha az güvenilir bir müttefik olarak görüyor. Trump bu yılın başlarında NATO üyelerinin savunma ittifakına katkılarının gecikmesi halinde bu ülkeleri Rusya’nın gelecekteki bir saldırısından korumayacağını söylemekle kalmadı, Rusya’yı “ne isterlerse yapmaları” için teşvik edeceğini de söyledi.

Nükleer silahlara sahip olan Fransa savunma konularında daha kendine güvenen bir Avrupa için bastırıyor ve Almanya’nın Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi hava savunma şemsiyesi için çoğunlukla Amerikan teçhizatı satın alma kararından tam da bu sebeple rahatsız. Almanya ise ABD’nin askeri şemsiyesinin inandırıcı bir alternatifi olmadığını savunuyor. Yani yanı başlarında bir Rusya tehdidi varken Avrupa’nın kendi savunma sanayisini şaha kaldırmak için bekleyecek zamanı olmadığını söylüyor.

Trump endişesi 24 yıl sonraki ilk ziyareti getirdi: Macron Almanya’da