Gözler Mısır’da: Ateşkes kördüğüm, Hamas heyeti Kahire’de, İsrail temsilci yollamıyor
Savaşın başından beri hem muhalefetin hem de halkın hedefinde olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın sürpriz saldırısından savunma şeflerini sorumlu tuttu. Bunun üzerine savaş kabinesinden Benny Gantz'ın ve muhalefetin tepkisini çeken Netanyahu, paylaşımını silmek zorunda kaldı.
Hamas’ın 7 Ekim’deki sürpriz saldırısında en büyük tepkiyi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu gördü. Eski askeri şefler dahil muhalefet ve Hamas’ın rehin aldığı kişilerin aileleri Netanyahu’dan istifasını istedi. Ancak Netanyahu sorumluluk üstlenmeyi reddederek askeri elitleri eleştirdi. Mecliste güven oylaması meselesine gelecek olursak, Knesset’in çoğunluğunu Netanyahu öncülüğündeki aşırı sağ oluşturduğu için Netanyahu’yu görevden almak için iktidar içinden de destek gerekiyor. Ancak analistler bunu çok mümkün görmüyor. Şimdiyse Netanyahu sosyal medyada savunma ve istihbarat kurumlarını “hatalı değerlendirmeler yapmak”la suçladığı paylaşımı nedeniyle öyle büyük bir tepkiyle karşılaştı ki tweetini kaldırmak zorunda kaldı. İsrailli lider ardından özür mesajı yayınladı, İsrail’in güvenlik kurumlarının arkasında olduğunu söyledi.
Netanyahu cumartesi gecesi yaptığı bir paylaşımda Hamas’ın İsrail’e karşı savaş başlatma niyetine dair güvenlik birimlerinden hiçbir uyarı almadığını iddia etmiş ve 7 Ekim saldırısını öngöremeyen savunma birimlerinden Askeri İstihbarat şefi Aharon Haliva ve Şinbet şefi Ronen Bar’ı suçlamıştı. Başbakanlık ofisinin hesabından yapılan paylaşımda “Başbakan Netanyahu hiçbir koşulda ve aşamada Hamas’ın savaşa girme niyetinde olduğu konusunda uyarılmadı” denmişti.
Yazıda “Askeri İstihbarat ve ŞinBet şefleri dahil olmak üzere tüm savunma yetkilileri Hamas’ın gözünün korkutulduğuna ve uzlaşma arayışına girdiğine inanıyordu. Savaş patlak verene kadar tüm savunma yetkilileri ve istihbarat kurumları başbakana ve bakanlar kabinesine değerlendirmesini bu şekilde sundu” sözlerine yer verilmişti.
Bu yazı İsrail’de büyük tepkiyle karşılandı. Savaş kabinesinde yer alan Benny Gantz Netanyahu’nun “güvenlik kurumlarıyla ilgili dile getirdiği sözleri geri çekmesi ve bu konuyla uğraşmayı bırakması gerektiğini” söyledi ve “Liderlik sorumluluk almayı gerektirir. Bunun dışındaki her türlü söz ve eylem ulusun direncine ve gücüne zarar verir” dedi. Gantz savunma kurumlarına da “Hepimiz sizin yanınızdayız ve arkanızdayız. Tüm İsrail toplumu bu yükün altında. Ne başınızı kaldırın ne de arkanıza bakın. Görevinize devam edin” diye seslendi.
En dişli rakibi Yair Lapid ise Netanyahu’nun bu paylaşımıyla “kırmızı çizgiyi aştığını” söyledi. X’ten paylaşım yapan Lapid “İsrail ordusu asker ve komutanlarıyla Hamas ve Hizbullah’a karşı cesurca savaşırken Netanyahu onlara destek olacağı yerde suçlamaya çalışıyor. Sorumluluktan kaçıp suçu güvenlik kurumlarına yükleme girişimi düşmanla savaşan ordumuzu zayıflatıyor. Netanyahu sözleri için özür dilemelidir” dedi.
İsrail ordusunun eski yöneticisi ve eski Dışişleri Bakanı Gabi Aşkenazi ise Netanyahu’nun görevden alınması çağrısını tekrarladı. Netanyahu geçen hafta Aşkenazi ile bir araya gelerek savaşta aktif bir rol alması konusunda eski bakanla fikir alışverişi yapmıştı.
Netanyahu’nun bu paylaşımı cumartesi günü savaşın başından bu yana ilk kez gazetecilerin karşısına geçip açıklama yapmasından saatler sonra geldi. Netanyahu basın toplantısında “Savaştan sonra herkes zorlu sorulara cevap vermek zorunda kalacak. Buna ben de dahilim. Şu anda görevim ülkeyi kurtarmak. Korkunç bir başarısızlıktı. Her şey derinlemesine araştırılacak, söz veriyorum. Altına bakılmamış tek bir taş bile bırakılmayacak” demişti.
Netanyahu’nun aksine Askeri İstihbarat, Şinbet başkanları, Savunma Bakanı Yoav Gallant, Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ve Ulusal Güvenlik Başkanı Tzachi Hanegbi’nin de aralarında olduğu bazı savunma teşkilatı yöneticileri Hamas saldırısına yol açan hatalardaki sorumluluklarını kamuoyu önünde kabul etti.
İsrail gazetesi Haaretz’e konuşan bir kaynak “Netanyahu seçim kampanyasını sürdürüyor. Orduya karşı malzeme topluyor ve arka planda neden suçlu olmadığını, istihbaratın kendisine nasıl ulaşamadığını açıklamaya çalışıyor” demişti.
Netanyahu’nun istihbarat başarısızlığının sorumluluğunu kabul etmemesiyle ilgili bir soruya eski Mossad Başkanı Yossi Cohen “Sorumluluk işe başladığınızda gelir, iş sırasında değil. Mossad’ın sorumluluğu bana verildiğinde neredeyse beş yıl boyunca son günüme kadar o kurumda olan her şey benim sorumluluğumdaydı” cevabı verdi. Netanyahu’ya yakınlığıyla bilinen Cohen 7 Ekim’e atıfta bulunarak “Yaşanan her şey büyük ve çok ciddi bir başarısızlıktı. İsrail halkı sadece cevap hak etmiyor, İsrail devleti vatandaşlarını hem içeride hem de dışarıda nasıl koruyacağını bilen daha iyi bir sistem hak ediyor” dedi.
Netanyahu yıllar boyunca Hamas’ı güçlendirmeye çalıştığı yönündeki iddialara karşı da “Ben hiçbir zaman Hamas’ı güçlendirmek istemedim. Bu örgüte karşı üç savaş verdim. Hamas’ın kapasitesini zayıflattım. Geriye dönüp baktığımda bunun yeterli olmadığını görüyorum” yanıtını verdi. Netanyahu sürpriz saldırıda yargı reformunun etkisi olup olmadığı sorusunu ise “hukuk reformu artık gündemde değil” diye cevapladı.