İlk adım Norveç, İrlanda ve İspanya’dan geldi: Filistin devletini tanıyacaklar
Dışişleri Bakanı Fidan ile Norveçli mevkidaşı Eide görüştü. Eide görüşmede Fidan'a Norveç'in Türkiye'ye uyguladığı savunma sanayi yaptırımlarını kaldırma kararı aldığını açıkladı. Bu ambargo 2019'dan beri uygulanıyordu.
Norveç 2019 yılından beri Türkiye’ye uyguladığı savunma sanayi kısıtlamalarını kaldırma kararı aldı. Bu kararı Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli duyurdu. Keçeli’ye göre Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Norveçli mevkidaşı Espen Barth Eide arasında telefon görüşmesi yapıldı ve Eide kararı o görüşmede Fidan’a iletti. Karardan duyduğu memnuniyeti dile getiren Fidan “bu tür ambargoların zaten müttefiklik ruhuna uymadığını” söyledi.
Norveç Ankara’nın Suriye’nin kuzeyinde düzenlediği operasyonlar nedeniyle 2019 yılında Türkiye’ye savunma sanayi ambargosu uygulamaya başlayan ülkeler arasındaydı.
Ankara bu operasyonla amacının bölgeyi terör unsurlarından temizlemek ve güvenli bir bölge oluşturmak olduğunu söylemişti. Ancak Norveç gibi Avrupa ülkeleri bu operasyonların bölgedeki sivil nüfusu tehlikeye atabileceği, insani krize yol açabileceği ve Suriye’deki durumu daha da kötüleştireceği gibi gerekçelerle tepki göstermişti.
Dönemin İçişleri Bakanı Ine Eriksen Søreide bu endişelerini anlatarak Türkiye’ye savunma malzemesi ihracatını durdurduklarını açıkladı.
Türkiye’ye o dönem yaptırım uygulayan ülkeler arasında Almanya, Fransa, İtalya, İsveç, Finlandiya ve Hollanda da vardı. Bu ülkelerin büyük kısmı yaptırımlarını geri çekme kararı aldı. Özellikle ve İsveç ve Finalndiya NATO’ya başvurularının Türkiye tarafından da onaylanması için bu adımı atmak zorunda kaldı.
Savunma Sanayii eski Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir iki yıl önce Antalya Diplomasi Forumu’nda “Eskisi gibi ithal eden, bağımlı değiliz. Biz özellikle stratejik ürünlerde bağımlılığı sıfıra indirme konusunda kararlıyız. Bu konuda dünyadaki bütün kapılar açılsa, bedava ürün yağdırsalar da istemiyoruz” demişti.
Ambargo öncesinde Ankara, Norveç yapımı savunma sistemleri, radar teknolojileri ve silah sistemlerinin müşterisiydi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi bölgesel güç dengelerinin değişmesine ve Batılı ülkelerin Türkiye ile ilişkilerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu. Ayrıca Ankara özellikle de geçen yılki seçimlerden sonra Batı’ya karşı daha yapıcı bir dil benimsemeye başladı.
Bunun sonucu olarak önceki haftalarda Fidan Avrupa Birliği’nin (AB) gayri resmi dışişleri bakanları toplantısına katıldı. AB üyeliği her ne kadar uzak bir ihtimal olmayı sürdürse ve AB’nin en yetkili isimlerinden Josep Borrell o toplantı öncesinde Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetleriyle ilgili olumsuz yorumlar yapsa da nihayetinde Türkiye Avrupa ve NATO için önemli bir müttefik.