BRICS zirvesinden notlar: Filistin vurgulu Kazan Bildirgesi, beş yıl sonra Çin-Hindistan buluşması, Lula’dan Erdoğan’lı mesaj
Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından hakkında tutuklama kararı çıkarılan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, gelecek ay Güney Afrika'da düzenlenecek BRICS zirvesine video konferans aracılığıyla katılacak.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaşın başından bu yana Ukraynalı çocukları Rusya’ya götürerek burada eğitim kamplarında tuttukları iddiasıyla mart ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rus yetkili Maria Lvova-Belova hakkında tutuklama kararı çıkarmıştı.
Bunu takip eden aylarda bazı ülkeler, Putin’in kendi sınırlarından içeri girmeleri halinde Rus lideri tutuklayacakları ya da tutuklamayacakları yönünde bazı açıklamalarda bulundu. En merak edileni ise ağustos ayı sonunda yapılacak BRICS zirvesinde, UCM’yi imzalayan ülkeler arasında yer aldığı için mahkemenin suçladığı kişileri tutuklama yükümlülüğü bulunan Güney Afrika’nın nasıl bir tavır takınacağıydı.
Güney Afrikalı milletvekilleri, Putin’in zirveye bizzat gelirse nasıl karşılanacağı konusunda çelişkili açıklamalar yapmıştı. Sonunda Putin’in BRICS’e katılıp katılmayacağı belli oldu. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, dün yaptığı açıklamada Putin’in gelecek ayın sonunda Johannesburg’da düzenlenecek BRICS zirvesine bizzat katılmayacağını teyit etti.
Ramaphosa’nın Başkanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Putin’in ‘karşılıklı anlaşma’ doğrultusunda konferansa katılmayacağı, yerine Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Güney Afrika’ya geleceği söylenildi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise Putin’in zirveye video konferans ile katılacağını belirtti. BRICS’in diğer üyeleri Brezilya, Hindistan ve Çin liderlerinin konferansa bizzat katılmaları bekleniyor.
Batılı diplomatlar, Güney Afrika’yı Ukrayna savaşının başından bu yana Rusya ile dayanışma içinde olduğu algısı nedeniyle eleştiriyor. Özellikle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oylamasında Güney Afrika’nın Rusya aleyhinde oy kullanmayı reddetmesi Batı cephesinde epey tepkiyle karşılandı. Ancak Johannesburg’daki yetkililer, tarafsız olduklarını savunuyor.
Salı günü Johannesburg Yüksek Mahkemesi, Ramaphosa’nın kamuoyundan gizli dile getirdiği, “Güney Afrika’nın Putin’i tutuklama ve teslim etme talebini yerine getirme konusunda bariz sorunları olacağını vurgulamalıyım. Rusya, görevdeki başkanının tutuklanmasını ‘savaş ilanı’ olarak algılayacağını açıkça belirtmiştir. Rusya ile savaşa girme riskini almak anayasamıza aykırı olacaktır” beyanını ortaya çıkardı.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise Ramaphosa’nın sözlerini yalanlayarak kimseye böyle bir uyarı iletilmediğini söyledi ve, “Rus devletinin liderine yönelik böyle bir saldırının ne anlama geleceği herkes için açık, dolayısıyla burada kimseye bir şey açıklama gereği yok” diye ekledi.