AJet genel müdürüne göre rötarlar tüm havacılık sektörünün sorunu

Son dönemde uzun süren rötarları ve son dakikadaki  uçuş iptalleriyle eleştirilerin odağında bulunan AJet’in genel müdürü Kerem Sarp AA muhabirlerine şirketin operasyonları ve hedeflerine ilişkin açıklamalar yaptı. Sektörde low-cost olarak görülen havayolu şirketlerinin sunduğu standardın bir tık üzerine çıkmayı hedeflediklerini anlatan Sarp rötar konusunun sadece bir havayoluna ait bir şey olmadığını dile getirdi.

Kerem Sarp “Bugün sadece AJet konuşuldu. Yarın başka bir havayolu konuşulabilir ama sektörün genel bir sorunudur. Bizim yaşadığımız sorunun bir benzerini şu anda Türkiye’deki taşıyıcılar yaşıyor, Avrupa’daki taşıyıcılar yaşıyor. Haberleri görüyorsunuz işte sürekli onlar da aynı şeyi söylüyorlar. İşte hava yoğunluğu, hava sahasının yoğun olması. Yine aynı şekilde Avrupa hava sahasındaki trafiğin artmasının da etkisi var” diye konuştu. Bununla birlikte “on time” performanslarını yani zamanında kalkış oranlarını da daha yukarıya çıkaracaklarını belirten Sarp bu alanda da örnek gösterilecek bir hava yolu olmayı hedeflediklerini söyledi.

Sarp Anadolu Jet’ten AJet’e geçiş süreci için Ağustos 2023’te müracaat ettiklerini, sonraki süreçte uluslararası sivil havacılık gereği bazı gereksinimleri tamamlamaları gerektiğini ve bu gereksinimleri tamamlamak için yoğun tempoyla çalıştıklarını dile getirdi. Genel Müdür Sarp’a göre kendileri için zirve 31 Mart ve o gün emniyetli bir şekilde aksama yaşanmadan operasyonlara başlanmış.

‘Marka algısı birbirinin içine girmesin diye kontuarları ayırdık’

Kerem Sarp AJet’in Türk Hava Yollarıyla (THY) mantalite olarak çalışma kültürü olarak tamamen birbirinden ayrı ve prensiplerinin farklı olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:

“Belki tam anlatamadık, bizim en büyük eksikliğimiz bu olabilir. Bunu anlatmak için ilk önce şunları yaptık; bir, bu tamamen düşük maliyetli bir hava yolu konseptiyle çalışacak. Sektördeki taşıyıcıların hizmet kalitesine ise yakın ve bunun birazcık daha üstünde hizmet vereceğiz. Ama ilk başta ne yaptık? Biz bütün kontuarları THY’den ayırdık. Niye? THY marka algısıyla AJet’in marka algısı birbirinin içine girmesin diye. Yurt içi meydanlarda, yurt dışı meydanlarda fiziki şartların izin verdiği her yerde bunu yaptık. İki yurt dışı ve yurt içinde teşkilat yapılanmamız olmadığı için handling firmalarıyla bizim adımıza bizi temsil edecek birer tane yetkili atadık ve bunlarla ilgili kontakları bitirdik. Bir operasyon anında bir aksaklık olduğunda bu kişilerin yolcularımızla ilgilenmesi ve onların uçuş aksaklığında yaşadığı sorunları tolere edip azaltması için kontratlarımızı bu şekilde bütün dünyanın her yerinde yaptık.”

‘2025’e gelmeden 150 uçağa daha ulaşacağız’

Sarp altı aylık dönemde bakıldığında proje takvimleriyle birebir aynı gittikleri bilgisini paylaşarak kendilerinin ayrı bir IT yapısına sahip olduklarını belirtti. Kerem Sarp “Bizim amacımız ekim sonuna doğru bu takvimde ilerleyip AJet’in dijitalleşmede diğer sektördeki düşük maliyetli havayollarıyla aynı teknolojiye kavuşması ve ondan sonra da hızlı bir şekilde teknolojisini daha fazla ilerleterek, birçok işini yapay zekaları kullanarak, iş süreçlerini kısaltarak kullanıcının daha hızlı erişebileceği bir iş modeline geçmeyi planlıyoruz” diye konuştu.

Herkeste bir marka karmaşası olmasının doğal olduğunu anlatan Sarp filolarında halihazırda hem Anadolu Jet uçaklarının, hem de AJet uçaklarının bulunduğunu söyledi. Sarp “Şimdi uçakların boyanması belli bir süre istiyor ve bunun için de hangarlarda yeterli kapasite olması lazım. Bu uzun soluklu bir iş. İkincisi düşük maliyetli hava yolu modelini çok iyi uygulayabilmemiz ve maliyetleri de aşağıya getirmek için filo yaşımızın daha düşük olması gerekiyor. Bunun için de filomuza yeni uçakların girmesi gerekiyor. Önümüzdeki sene yaklaşık 40’a yakın yeni nesil uçağın girişi planlanıyor. Uçaklar  gelirken tamamı AJet logolarıyla ve AJet olarak boyanmaya başlanacak. AJet’in marka olarak alanlarda görünürlüğü daha da artacak” dedi.

Sarp’ın verdiği bilgiye göre şirket 3 yıllık süreçte 100’e yakın uçağın AJet işletme ruhsatına geçmesini planlıyor. Sarp “Bu sene 5’ti bunu 8 yaptık. Önümüzdeki sene için şu anda yurt içi ve yurt dışı pilot alım ilanlarına çıktık” diye konuştu. On yıllık stratejilerine değinen Sarp filodaki uçak sayısını 2028’de 150’ye ulaştırma, ondan sonra da 200 uçağı geçme hedeflerinin olduklarını vurguladı.

Sarp, bu hedefleri sürekli takip ettiklerini dile getirerek “2025’e gelmeden önce beklediğimiz büyümeyi gerçekleştirirsek, 150 uçağa daha hızlı ulaşacağımızı görüyoruz. Şu anda ciddi anlamda bir talep var. Talebi karşılamakta zorluk çekiyoruz. Yani bugün 80 değil, 90 değil, bundan 10 tane daha fazla uçağımız olsaydı şu anda çok daha fazla opere edebileceğimizi ve bu uçakları da doldurabileceğimizi görüyoruz” dedi.

AJet Genel Müdürü Sarp iç hatlarda çok ciddi bir talep olduğunu, dış hatlara da daha ağırlık vermek istediklerini vurgulayarak, bunu karşılayabilmek için kendilerinin uçak sayılarını, pilot sayılarını artırmaları ve hızlı bir şekilde de bu büyümeye ayak uydurmaları gerektiğini aktardı.

‘AJet şu anda 32 ülkeye uçuyor’

Sarp yeni rotalara da değinerek şu anda yaklaşık 32 ülkede 52 yurtdışı noktasına uçtuklarını belirtti. İlk başta 32 ülkeyi 2025’e kadar 43 ülkeye, 2033’te ise bunu 50 ülkeye çıkartmayı hedeflediklerini belirten Sarp sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şimdi bizim dar gövde uçaklarının, operasyon yaptığımız uçakların yaklaşık 5-5,5 saatlik uçuş süresini göz önüne aldığınızda Sabiha Gökçen Havalimanı’na 5-5,5 saatlik uzaklıktaki mesafe neresi var? Avrupa’nın tamamını kapsıyorsunuz. Avrupa’da uçmadığımız şu anda ülkeler var, başkentler var. Aynı zamanda ülkenin büyüklüğüne baktığınızda sadece bir-iki noktaya uçtuğumuz yerler var. Yine diğer şehirlere sefer sayısı artırmayı ve oralara başlamayı düşünüyoruz. Ortadoğu coğrafyası var, Türki Cumhuriyetler var. Yine aynı şekilde de bu uçaklarla gidebileceğimiz Kuzey Afrika’daki belli destinasyonlar var. Ağustos’ta Kahire’yi açıyoruz. Kahire’den sonra ekimde Şarm El-Şeyh ve Hurgada uçuşlarına başlıyoruz ve bu noktaları tamamen kapsayacak şekilde, hangi yıl hangisini açacağımızın planları şu anda elimizde var. Yani önümüzdeki 10 yıllık stratejik planında belli bir plan dahilinde büyüme stratejilerimizi koydum, bunlar yeni hatlar. Yine aynı şekilde günde bir sefer olan yeri günde iki sefere nasıl çıkartırız? Haftada üç uçtuğumuz yeri her gün sefer koyacak şekilde nasıl planlayabiliriz? Bunların tamamen stratejilerini hazırladık. Yani bizim 10 yıllık süreçte dış hatlarda ortalama yıllık yüzde 16 gibi büyüme hedefimiz var. İç hatlarda da bu artan talebi karşılamak için 10 yıllık süreçte ortalama yüzde 6’lık bir büyüme hedefimiz var.”

İç hatlarda kapasite artışından ödün vermeyi düşünmediklerini aktaran Sarp dış hatlarda da 10 yıllık periyotta 70’e 30 olan dengenin, 50-50’ye gelmesini hedeflediklerini dile getirdi.

‘Standartlarımızı yükselteceğiz’

AJet Genel Müdürü Sarp önceliklerinin, hizmette bir standardı tutturmak olduğunu belirterek yolcunun memnuniyetinin kendileri için önemli olduğunu söyledi. Sarp “Şimdi biz kampanyalar yapıyoruz işte 1 avroya bilet sattık, 290 lira iç hatları sattık. Şimdi yoğun sezonda yüzde 40, yüzde 20 dış hatlara indirimler uyguladık ve bundan sonra da kampanyalarımız hızlıca devam edecek. Bu yönümüzü de kullanacağız. Maliyetleri aşağı getirdiğimiz müddetçe bunun yansıması olacak yolcu nezdinde. Daha ekonomik şartlarda bilet alacaklar. Ama biz bunu yaparken salt low-cost mantığıyla ‘yolcu uçağa nasıl biniyorsa binsin, deneyimde sorun yaşadı, yaşamadı, benim için önemli değil, benim standardım bu’ demiyoruz” dedi.

Rötarlardan mağdur olan yolcular ne yapabilir?

Yolcuların havayolu şirketlerinden 3 saatten uzun süreli uçuş gecikmesi (rötar), fazla yolcu sebebiyle (overbooking) uçağa alınmama ve habersiz uçuş iptali durumlarında tazminat talep hakkı bulunuyor.  Ancak 3 saatten kısa süreli uçuş gecikmesi (rötar), yolcudan kaynaklanan nedenlerle uçağın kaçırılması ve olağanüstü hava şartları, politik istikrarsızlık, güvenlik riskleri gibi nedenlerle sefer iptali durumlarında tazminat taep etmek mümkün değil.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne (SHGM) havayolu şirketinin iki- üç saat arasındaki rötarlarda yolculara sıcak ve soğuk içecek ikramı, 3-5 saatlik rötarlarda  sıcak ve soğuk içeceğin yanı sıra yemek ikramı,  beş saat ve üstü gecikmelerde, sıcak ve soğuk içecek ikramı, yemek ikramı ve hafif ara yemek ikramı gerekiyor. Bu arada hem SHGM’ne hem de  Avrupa Birliği’nin ilgili tüzük maddesi hükümlerine hem iç hatlarda hem de dış hatlanda yolcuya parasal tazminat ödenmesi gerekiyor. Ancak yolcuların yolcuların önemli bölümü konu hakkında bilgi sahibi olmadıklarından tazminat talep etmiyorlar. Tazminat hakkı geriye dönük olarak geçerli bulunuyor.

Ruhsat alındı, AnadoluJet AJet oldu

THY’nin yeni markası ‘AJet’ bilet satışlarına başladı