Türkiye’de bizim için hayli tanıdık olan faiz indirme kavgası Amerika’da da başladı. Amerika’da salgın sonrası yükselen ve bir ara yüzde 9’a kadar dayanan enflasyonu düşürmek için Merkez Bankası faizleri yükseltmişti ve şimdilerde de enflasyon düşmekte olduğu için faiz indirimleri devam ediyordu. Ama önceki gün ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı dünya çapında gümrük vergileri ortalığı karıştırdı, dün bir toplantıda konuşan FED Başkanı Jerome Powell, enflasyonun yeniden yükselebileceğini, büyümenin de yavaşlayacağını söyledi. Bu sözler faiz artışı veya faiz indirimlerinin uzun süre askıya alınacağı iması olarak anlaşıldı. Ama bu arada Başkan Trump da kendi sosyal medyasından Powell’e doğrudan seslenip faiz indirimi istedi.
FED Başkanı Jerome Powell, İş Dünyası Editörlüğü ve Yazımını Geliştirme Derneği (SABEW) Yıllık Konferansı’nda, ekonomik görünüme ilişkin konuştu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın karşılıklı tarifeleri açıklamasının ardından ilk kez konuşan Powell, belirsizliğin yüksek ve aşağı yönlü risklerinin artmasına rağmen ekonominin hala iyi bir yerde olduğunu söyledi.
Powell, gelen verilerin sağlam bir büyüme, dengede bir iş gücü piyasası ve yüzde 2’lik hedefe çok daha yakın olmasına karşın yine de bankanın hedefinin üzerinde seyreden bir enflasyona işaret ettiğini anlattı.
Fed Başkanı Powell, “İleriye baktığımızda, yüksek tarifeler ekonomimizde etkisini gösterecek ve muhtemelen önümüzdeki çeyreklerde enflasyonu yükseltecektir.” dedi.
Bunu yansıtacak şekilde kısa vadeli enflasyon beklentilerine ilişkin hem anket hem de piyasa bazlı ölçümlerin yukarı yönlü hareket ettiğini belirten Powell, çoğu ölçüme göre, uzun vadeli enflasyon beklentilerinin iyi çıpalanmış ve yüzde 2 hedefiyle uyumlu olmayı sürdürdüğünü dile getirdi.
Powell, enflasyonu sürdürülebilir şekilde yüzde 2 hedefine döndürme kararlılığının devam ettiğini vurguladı.
Gelen verileri, gelişen görünümü ve risk dengesini dikkatle izlemeyi sürdüreceklerini kaydeden Powell, politika duruşunda herhangi bir ayarlama yapmayı düşünmeden önce daha fazla netlik beklemek için iyi bir konumda olduklarını söyledi.
Powell, “Para politikası için uygun seyrin ne olacağını söylemek için henüz çok erken.” diye konuştu.
“Sınırlı somut veriler daha yavaş ancak yine de sağlam bir büyüme görünümüyle tutarlı”
Birkaç yıl süren güçlü büyümenin ardından, birçok tahmincinin bu yıl büyümenin biraz daha yavaşlayacağını öngördüğünü belirten Powell, sınırlı somut verilerin daha yavaş ancak yine de sağlam bir büyüme görünümüyle tutarlı olduğunu aktardı.
Powell, hanehalkı ve işletmelerle yapılan anketlerin de beklentilerin azaldığını ve görünümle ilgili belirsizliğin arttığını bildirdiğini belirtti.
Anket katılımcılarının özellikle ticaretle ilgili yeni politikaların etkilerine işaret ettiğini belirten Powell, somut veriler ile anketlerden elde edilen yumuşak veriler arasındaki gerilimi yakından izlediklerini ifade etti.
Powell, “Yeni politikalar ve bunların olası ekonomik etkileri netleştikçe, bunların ekonomi ve para politikası üzerindeki etkilerini daha iyi anlayacağız.” dedi.
“Oldukça belirsiz bir görünümle karşı karşıyayız”
Birçok göstergeye bakıldığında iş gücü piyasasının genel olarak dengede olduğunu belirten Powell, önemli bir enflasyonist baskı kaynağı olmadığının görüldüğünü aktardı.
Powell, bugün açıklanan istihdam raporunun martta işsizlik oranının yüzde 4,2 ile geçen yılın başından bu yana hala düşük seviyelerde olduğunu gösterdiğini, düşük işten çıkarmalar, ılımlı istihdam artışı ve yavaşlayan iş gücü büyümesinin birleşiminin işsizlik oranının genel olarak istikrarlı kalmasını sağladığını ifade etti.
Fed Başkanı Powell, “Para politikasına dönecek olursak, hem daha yüksek işsizlik hem de daha yüksek enflasyon risklerinin arttığı oldukça belirsiz bir görünümle karşı karşıyayız.” diye konuştu.
ABD’nin yeni yönetiminin ticaret, göç, maliye politikası ve düzenleme alanlarında önemli politika değişiklikleri uygulama sürecinde olduğunu belirten Powell, “Para politikası duruşumuz, politika değişikliklerini ve bunların ekonomi üzerindeki olası etkilerini daha iyi anladıkça karşılaştığımız riskler ve belirsizliklerle başa çıkmak için iyi bir şekilde konumlanmıştır.” dedi.
Powell, politikalar hakkında yorum yapmanın kendilerinin görevi olmadığını kaydederek, bunun yerine olası etkilerini değerlendirdiklerini, ekonominin davranışını gözlemlediklerini ve para politikasını bankanın hedeflerine en iyi şekilde ulaşacak şekilde belirlediklerini aktardı.
“Tarife artışlarının beklenenden önemli ölçüde daha büyük olacağı artık netleşiyor”
Neyin, hangi düzeyde ve ne kadar süreyle tarifeye tabi tutulacağı ve ticaret ortaklarının misillemesinin boyutu gibi ayrıntılar hakkında daha fazla kesinlik sağlanana kadar yüksek tarifelerin olası ekonomik etkilerini değerlendirmenin çok zor olacağını vurguladıklarını anımsatan Powell, “Belirsizlik hala yüksek olsa da tarife artışlarının beklenenden önemli ölçüde daha büyük olacağı artık netleşiyor.” dedi. Powell, “Aynı durum, daha yüksek enflasyon ve daha yavaş büyüme gibi ekonomik etkiler için de geçerli olacaktır.” diye ekledi.
Etkilerin boyutu ve süresinin belirsizliğini koruduğunu kaydeden Powell, “Tarifelerin enflasyonda en azından geçici bir yükseliş yaratması son derece muhtemel olsa da etkilerin daha kalıcı olması da mümkündür.” şeklinde konuştu.
Powell, bu sonuçtan kaçınmanın uzun vadeli enflasyon beklentilerinin iyi çıpalanmış olmasına, etkilerin boyutuna ve fiyatlara tam olarak yansımasının ne kadar süreceğine bağlı olacağını belirterek, kendi yükümlülüklerinin uzun vadeli enflasyon beklentilerini iyi çıpalamak ve fiyat seviyesindeki bir kerelik artışın süregelen bir enflasyon sorununa dönüşmemesini sağlamak olduğunu ifade etti.
“Resesyon olasılığına yönelik tahmin yapmıyoruz”
Powell, verilerin hala sağlam bir ekonomiye işaret ettiğini, işsizlik oranının hala düşük ve istihdamın maksimum seviyelere yakın olduğunu dile getirdi.
Fed’in resesyonun ne kadar olası olduğuna dair bir tahmin yapmadığının altını çizen Powell, “Dışarıdan birçok tahminci bunu yapıyor ve birçoğu çok düşük de olsa olasılığı yükseltti.” değerlendirmesinde bulundu.
Powell, siyasi tartışmaların bir parçası olmak istemediklerine dikkati çekerek, “Ticaret ve göç politikasından, mali politikadan sorumlu değiliz.” ifadesini kullandı.
Fed Başkanı Powell, Fed’in bağımsızlığının korunması için görevli olmadıkları konularda oyuncu olmamaları gerektiğini belirtti.
Ekonomide öngörülemez şoklar olabileceğini vurgulayan Powell, “Bizim işimiz, ne olursa olsun araçlarımızı kullanarak ekonomiyi fiyat istikrarına ve maksimum istihdama geri döndürmek.” dedi.
Powell, işinin güvende olup olmadığına dair soruya, tüm görev süresi boyunca hizmet etmek niyetinde olduğu yanıtını verdi.
Trump’dan da faiz indirimi çağrısı geldi
Amerikan ekonomisinin içine girdiği belirisizlik döngüsü Başkan Trump’ı pek etkilememiş anlaşılan. Çünkü Trump Truth Social sosyal medya hesabından Jerome Powell’a seslenip faiz indirimi istedi.
Trump “Bu, Fed Başkanı Jerome Powell için faiz oranlarını düşürmek adına mükemmel bir zaman olurdu” dedi.
Powell’ı “her zaman geç kalmakla” eleştiren Trump, şimdi imajını değiştirebileceğini ve hızlı hareket edebileceğini kaydetti.
İki ay içinde enerji fiyatlarındaki, faiz oranlarındaki, enflasyondaki ve hatta yumurta fiyatlarındaki düşüş ile istihdamdaki artışa işaret eden Trump “Amerika için büyük bir kazanım. Faiz oranlarını düşür Jerome ve siyaset yapmayı bırak” ifadelerini kullandı.
Oyunlar ve Bulmacalar