Çin’den dünyaya çağrı: ABD’ye diz çökmeyin!

Amerika’da Donald Trump yönetiminin Çin başta bütün dünyaya karşı başlattığı gümrük vergisi savaşlarında Çin tonunu yükseltmeye başladı. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Amerika’yı “zorba” olmakla suçlayıp Çin’in hiçbir zaman ödün vermeyeceğini, ABD’ye ödün vermenin “Zorbalığı cesaretlendirmek” olacağını söyledi. Yangın bu sözlerinden birkaç saat sonra Çin Dışişleri Bakanlığı bir video yayınlayarak bütün dünyayı ABD’ye karşı direnmeye çağırdı, “Asla diz çökmeyeceğiz” dedi.

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Bakan Vang Yi Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenen BRICS Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda konuştu.

Çinli Bakan, ABD yönetiminin gümrük vergileri politikasıyla kendi ülkesinin çıkarlarını tüm uluslararası kamunun çıkarının üzerinde tuttuğunu belirtti.

Uzun zaman serbest ticaretten büyük kazanç sağlayan ABD’nin aşırı taleplerini diğer ülkelere kabul ettirmek için vergileri koz olarak kullandığına işaret eden Vang “(ABD’ye) ödün vermek yalnızca zorbalığı cesaretlendirecektir” dedi.

Vang, Çin’in çok taraflılığı ve çok taraflı ticaret kurallarını koruyacağını ifade ederek BRICS ülkelerine korumacılığın tüm biçimlerine karşı çıkma ve merkezin Dünya Ticaret Örgütünün olduğu çok taraflı ticaret sistemini koruma çağrısında bulundu.

Ukrayna, Gazze ve İran

Ukrayna krizinde yeni gelişmeler olduğuna dikkati çeken Vang, Çin’in barışa yönelik tüm çabaları desteklediğini ve tarafların krizin kökeninde yatan sorunları çözerek adil, kalıcı, bağlayıcı ve kabul edilebilir bir barış anlaşmasına varmasını umduklarını dile getirdi.

Vang, Orta Doğu’daki durumun kritik bir noktaya evrildiğine işaret ederek Filistin sorununun yeniden marjinalleştirilmemesi gerektiğini vurguladı.

En önemli önceliğin Gazze’de kapsamlı ateşkesin sağlanması ve insani felakete son verilmesi olduğunun altını çizen Vang, uzun dönemli stratejinin de Filistin Devleti ile İsrail Devleti’nin barış içinde bir arada yaşayacağı iki devletli çözümün teşvik edilmesi olması gerektiğini kaydetti.

Vang, İran’ın nükleer sorununun yeniden diyalog doğrultusuna girmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirterek Orta Doğu’da güç kullanılmasına karşı olduklarını, bölgede uzun dönemli barış ve istikrar için BRICS üyeleriyle birlikte çalışmaya hazır olduklarını ifade etti.

Çin’den video: Asla diz çökme

Vang’ın sözleriyle ilgili bu duyurudan birkaç saat sonra Çin Dışişleri Bakanlığı bir de video yayınladı. Çince ve İngilizce versiyonları olan video aynı anda Çin sosyal medyasında da yayıldı.

Bakanlığın WeChat hesabında yayımlanan “Asla diz çökme” başlıklı videoda, ABD’nin küresel bir “gümrük vergisi fırtınası” başlattığı ve bilerek Çin’i hedef aldığı, diğer ülkelerle “90 gün erteleme oyunu” oynarken Çin ile ticaretini kısıtlamaya çalıştığı belirtildi.

Washington’ın bu tavrının bir “tuzak” olduğunun savunulduğu videoda, “Bir zorbaya boyun eğmek, susuzluğunu gidermek için zehir içmeye benzer. Bu yalnızca krizi derinleştirecektir” ifadesi kullanıldı.

Videoda ABD’nin 1980’lerde Japonya’yı yarı iletkenlerin fiyatını düşürmekle suçladığı ve Toshiba gibi Japon şirketlerine yaptırım uyguladığı hatırlatılarak, Tokyo yönetimini, ABD dolarının Japon yeni karşısında değer kaybetmesini öngören 1985 tarihli Plaza Anlaşması’nı imzalamaya zorlayarak Japon ekonomisini on yıllar süren durgunluğa sürüklediği kaydedildi.

ABD’nin yargı yetkisini sınır aşırı kullanarak Fransa’nın endüstri devi Alstom’u böldüğü ve ülkeyi bir ulusal başarı hikayesinden mahrum bıraktığı ifade edilen videoda, tarihin ABD’ye ödün vermenin sonuç getirmediğini, diz çökmenin yalnızca daha fazla zorbalığı teşvik ettiğini kanıtladığı öne sürüldü.

Videoda, Çin’in bu baskıya karşı diz çözmeyeceği, dik durmanın daha fazla işbirliği imkanını canlı tutacağı ve diz çökmenin bu imkanı yok edeceği belirtildi.

“Tüm zorbalar kağıttan kaplandır”ABD’nin dünyanın tümünü temsil etmediği ve toplam ticaretinin dünya ticaretinin yüzde 20’sinden azını oluşturduğu vurgulanan videoda, “Tüm zorbalar kağıttan kaplandır. Dünyanın geri kalanı dayanışma içinde olursa ABD yalnızca karaya oturmuş küçük bir gemi gibi kalır.” ifadelerine yer verildi.

Videoda emperyalistlerin daima kibirli olduğu, yalnızca zorlandıklarında makul davrandıkları belirtilerek “Hiç kuşkunuz olmasın ki ABD bir yandan çark ederken diğer yandan tehditkar davranmaya devam edecek. Ancak Çin, buna karşı sağlam duracak. Rüzgar ne kadar sert eserse essin, bulutlar ne kadar yoğun, gece ne kadar karanlık olursa olsun yıldız parlamayı sürdürecektir.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Çin’in diğer ülkelere ayağa kalkma ve mücadele etme çağrısı yaptığı video, şu sözlerle noktalandı:

“Çin geri adım atmayacak ki dünyada güçsüz olanların sesi de duyulabilsin, zorbalığa son verilsin, adalet yeryüzünden silinmesin. Birilerinin sisi dağıtmak ve yolu aydınlatmak için meşaleyi eline alıp öne çıkması gerek. Eğer tüm ülkeler dik durursa dünya hegemonya duvarlarını yıkacaktır.”

“Karşılıklı gümrük tarifeleri” ve Çin’in tepkisi

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’da, aralarında Çin’in de olduğu ticaret ortaklarına “karşılıklı gümrük tarifeleri” kapsamında ek gümrük vergileri açıklamıştı.

Çin’in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145’e kadar çıkartmış, Çin de ABD’ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.

Washington yönetimi, AB’ye ve diğer ülkelerde getirdiği ek tarifeleri 90 gün ertelerken Çin’e yönelik tarifeler yürürlüğe girmişti.

ABD Başkanı Donald Trump, 25 Nisan’da Time dergisine verdiği mülakatta, tarifeler konusunda Çin Devlet Başkanı Şi Cinping​​​​​​​ ile görüştüğünü ileri sürmüş, detayların uygun zamanda açıklanacağını ifade etmişti.

Pekin yönetimi, müzakerelerin sürdüğü iddiasını reddederken Washington’ı bu konuda kamuoyunu yanıltmakla suçlamıştı.