Çin otomobillerine ek gümrük vergisi geldi; fiyatlar yüzde 36 artabilir

Ucuz fiyatları nedeniyle artan taleple Türkiye’deki pazar payını yüzde 10’a dayandıran Çin menşeli otomobillere ek gümrük vergisi geldi. Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre, mevcutta elektrikli otomobiller için uygulanan yüzde 40’lık vergi tüm yakıt tiplerindeki araçlar için de uygulanacak. Bu vergi, mevcut yüzde 10’luk gümrük vergisine ek olarak uygulanacak. Böylece toplam vergi oranı yüzde 50’ye yükseldi. Bu verginin üzerine ÖTV ve KDV eklenecek. Böylece hem ilave gümrük vergisi uygulanan araç türleri (8703 Gtip no kapsamında) yeni ve kullanılmış olarak artarak detaylandırılırken hem de en düşük ilave gümrük vergisi 7.000 dolara çıkartılmış olacak.

Değişiklik 30 gün sonra yürürlüğe girecek. Sektör yetkilileri bu nedenle fırsatçılara dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekerek, mevcut stok üzerinden ek ücretle satış yapmaya çalışanlara, kendi adına fatura ederek 8 Temmuz sonrası yüksek fiyatlı satmaya çalışacak olanlara karşı dikkatli olunması gerektiği konusunda uyarıyorlar.

3 Mart 2023’te Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, Çin’den ithal edilen elektrikli taşıtlar için yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulanmaya başlanmıştı.

Vatandaşlar ikinci ele yönelir

Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, Çin menşeli araçlara getirilen ek yüzde 40 gümrük vergisi kararının sektörde önemli değişikliklere yol açacağına dikkat çekerek, “Yeni düzenleme ile Çin’den ithal edilen tüm araçlara yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulanacak. Bu da mevcut yüzde 10 gümrük vergisi ile birlikte toplam yüzde 50 gümrük vergisi anlamına geliyor. ÖTV ve KDV de eklenince, Çin menşeli araçların fiyatlarının önemli ölçüde artması bekleniyor. Örneğin böylece Chery, MG, BYD gibi markaların fiyatlarının yaklaşık yüzde 36 oranında artması öngörülüyor” dedi. Yalçın yeni düzenlemenin Çin menşeli araçların fiyatlarını da yüzde 10-15 oranında artıracağını vurgulayarak, “Böylece sıfır otomobil alamayanlar ikinci ele yönelebilir” diye konuştu.

‘Çinli markaların rekabet gücü azalır’

Çinli markaların uygun fiyatları ile Türkiye pazarında hızlı bir yükseliş gösterdiğini hatırlatan Yalçın, yeni gümrük vergisiyle birlikte son 5 ayda yaklaşık 40 bin araç satışı gerçekleştiren markaların yüzde 9 pazar payına ulaştığını belirterek, “Ancak yeni gümrük vergisi ile birlikte bu markaların rekabet gücü azalacak ve Avrupalı rakipleri fiyatlandırma konusunda daha rahat hareket edebilecek. Çinli markaların pazar payının düşmesi ve Avrupalı markaların pazar payını artırması bekleniyor” dedi.

‘Çinli markalar üretime yönelebilir, sektörde rekabet yeniden şekillenir’

Türkiye’ye araç satmak isteyen Çinli markaların artık sadece ithalat yoluyla değil, yerel üretim yaparak da piyasada var olmak zorunda kalacaklarına dikkat çeken Yalçın, “Bu durum, Çinli markaların Türkiye’de fabrika kurma ve yerel üretim yapma yönünde yatırımlarını artırabilir Ancak bu süreç zaman alacak ve kısa vadede piyasada belirsizlik yaratabilir” diye konuştu. Yalçın uygulamanın sektör üzerindeki etkileri hakkında da şunları söyledi:

“Elektrikli araçlar için daha önce uygulanan yüzde 40 ek gümrük vergisi, hibrit ve plug-in hibrit araçlara da uygulanacak. Bu durum, hibrit ve elektrikli araçlar getirmekten vazgeçen bazı markaların stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olabilir. Çinli markalar, bu dönemde Çin devleti tarafından sağlanan sübvansiyonlar ile piyasada kalmaya çalışabilirler. Ancak bu desteklerin ne kadar etkili olacağı belirsiz. Yeni düzenlemenin ardından Çinli markaların nasıl bir strateji izleyeceği de merak konusu. Sonuç olarak, Türkiye’de otomotiv sektöründe rekabetin şekillenmesi ve pazar dinamiklerinin değişmesi bekleniyor. Çinli markaların fiyat artışları, yerli üretim ve Avrupalı rakiplerin pazardaki konumlarını güçlendirebilir. Tüketiciler ise artan fiyatlar nedeniyle alternatif çözümler arayışına girebilir.”

Pazar payları yüzde 9,91’e ulaştı

Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD ve NETA ile 10 Çin menşeli marka bulunuyor. Bu listeye yakın zamanda SWM ve Jaecoo markalarının da eklenmesiyle Çin menşeli marka sayısının 12’ye yükselmesi bekleniyor. Çin otomotiv firmalarının Türkiye’deki toplam satışları (otomobil ve hafif ticari) yılın ilk 4 ayında 29 bin 539’a, otomotiv pazarından aldıkları pay da yüzde 7,95’e ulaştı. Çin markaları arasında DFSK ve Maxus’un ticari araç satışı da bulunuyor. Bu iki markanın hafif ticari satışları hariç tutularak sadece otomobil özelinde bakıldığında Çin markalarının satış sayısı 29 bin 241’e, pazar payı ise yüzde 9,91’e yükselmişti.

Ticaret Bakanlığı’ndan itiraf: Hedef yerli üretimin payının yükseltilmesi

Bu arada Ticaret Bakanlığı’nın kararın gerekçesine ilişkin olarak yaptığı açıklamada “yerli üretimin iç pazardaki düşen payının yükseltilmesi ve korunmasının teminen, dış ticaret dengesine ilişkin gelişmeler ile cari açık hedeflerimiz dikkate alınarak, aynı zamanda yurtiçinde yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla” ifadeleri dikkat çekti. Nitekim 5 aylık rakamlar Chery’nin satışlarının Togg’u geçtiğini gösteriyor.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, ocak-mayıs döneminde SUV/CUV gövde tipine sahip araç kategorisinde en çok satan model, 11 bin 331 adet ve yüzde 5,52’lik pazar payıyla Çin menşeli Chery’nin Tiggo 8 Pro oldu. Bu kategoride ikinci sırada ise 11 bin 288 adet ve yüzde 5,50’lik pazar payı ile Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun (Togg) ürettiği T10X model araç yer aldı. Mayısta da otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17 azalırken Chery satışları bu dönemde yüzde 76,9 oranında arttı.

Çinlilerin Türk otomobil pazarındaki yükselişi baş döndürüyor