Deprem tüm Türkiye’yi salladı, cirolar duman oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayı ciro endeksleri verilerini yayımladı. TÜİK verilerine göre, sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi, şubat ayında yıllık yüzde 68,1 artarken aylık bazda yüzde 5,1 azaldı. Şubat ayı verilerinin, 2021 nisan ayından buyana en sert düşüşü temsil ettiği belirtiliyor. Toplam cironun alt detaylarına bakıldığında; şubat ayında aylık inşaat ciro endeksi yüzde 5,1 artarken, sanayi sektörü ciro endeksi yüzde 5,0, ticaret ciro endeksi yüzde 7,3, hizmet ciro endeksi yüzde 1,5 azaldı.

TÜİK, ciro endekslerinin hesaplanmasında Katma Değer Vergisi (KDV) beyannamelerinden elde edilen verileri kullanıyor. Kurum tarafından yapılan açıklamada depremden etkilenen illerde mücbir sebep ilan edildiği ve beyannamelerin ertelendiği belirtiliyor. Bu nedenle 2023 Şubat ayına ilişkin hesaplamalarda eksik gözlemler için sanayi üretim anketi, e-fatura, e-arşiv fatura verileri gibi alternatif veri kaynakları ve istatistiksel yöntemler kullanılarak tahmin yapılmış ve bu yöntemlerle tahmin edilen büyüklüğün toplam içindeki payının yüzde 3,52 olduğu ifade ediliyor.

BMD: Deprem nedeniyle yüzde 20 ciro ve ziyaretçi kaybımız var

Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel perakende satışlarda şubatta aylık bazda iki yılın en sert düşüşünün yaşanmasına dair “Deprem etkisi var, bu durumu normal karşılıyoruz. Yaptığımız anketlerde biz de yüzde 20 gibi ciro ve ziyaretçi kaybını tespit ettik, dolayısıyla gayet normal. Mart ayında toparlanma başladı. Bayram alışverişleri ve sezon alışverişleri ile beraber bu açığı kapatacağımızı tahmin ediyoruz” diye konuştu.

Bloomberg HT’ye konuk olan Öncel “İlk üç aylık ihracata baktığımız zaman Türkiye ihracatı son yılların en yüksek ilk çeyreğini açıkladı. 61,6 milyar dolarlık bir ihracat verisi var. Düşük kura rağmen bu başarıdır diye düşünüyorum çünkü kur etkisi ihracatçıyı çok olumsuz etkiliyor. Yabancının toplam harcama içindeki payı yüzde 10. Şubat ayında depreme rağmen turist sayısında artış vardı. Tahmin ediyoruz ki 2023’te iyi bir turist sezonu yaşayacağız” şeklinde konuştu. Öncel, “Geldiğimiz noktada yıllık TÜFE oranı yüzde 50, kira artışı yüzde 70. 20 puanlık fark çok bariz bir şekilde enflasyon olarak bize geri dönüyor” dedi.

Deprem korkusu İstanbul’da ciroları düşürdü, İTO Başkanı uyardı

İTO düşüş konusunda uyarmıştı

TÜİK’in ciro endekslerinin yanı sıra açıkladığı perakende satış endeksi verisi de perakende satışlarda ülke genelinde düşüş olduğunu gösteriyor. TÜİK verilerine göre, perakende satış hacmi şubatta bir önceki aya göre sabit fiyatlarla yüzde 6,5 azalırken, yıllık bazda yüzde 21,5 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 24,3, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 24,5, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 7,8 yükseldi.

Perakende satışlarla ilgili veri, İTO Başkanı Şekip Avdagiç’in mart ayı olağan meclis toplantısında dile getirdiği İstanbul’da perakende satışlarda düşüş olduğuna ilişkin tespitin tüm Türkiye için de geçerliği olduğunu gösterdi. Avdagiç, mart başındaki toplantıda depremin etkileri konusunda şunları söylemişti:

“İstanbul, Türkiye toplam nüfusunun yaklaşık yüzde 20’sini, kayıtlı işgücünün yüzde 20’den, ihracatın ve toplam dış ticaretin yüzde 50’den fazlasını temsil ediyor. Türkiye gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 30,4’ünü oluşturuyor. 2022 yılında oluşturduğu katma değer 300 milyar dolara yakın. Depremden bu yana İstanbul’da AVM satış endekslerinde yüzde 33-35’lik düşüş var. Lüks segment satış kategorisinde düşüş yüzde 80’lere ulaştı. İstanbul otellerinde de yüzde 30’lar mertebesinde rezervasyonlarda ve oda doluluğunda düşüş söz konusu.”

İTO: Kamu da fiyat artışlarından fedakarlık yapmalı