Dünya İsrail’e mühimmat taşıyan denizcilik şirketine karşı ayağa kalktı

İsrail’in 7 Ekim 2023’ten beri Hamas’ın saldırısını gerekçe göstererek başlattığı saldırıya batılı hükümetler sessiz kalırken halkların protestosunun ardı arkası kesilmiyor. Dünyanın çeşitli ülkesinde protestolar yalnızca İsrail’e mühimmat ve savaş malzemesi taşıyan ZIM’i değil, oninla iş yapan şirketleri de hedefliyor.

Üç yıldan beri süren ancak son bir yılda artan protestolarda Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük ikinci limanı olan New Jersey’deki Newark-Elizabeth Limanı’nda çalışan işçiler ve çevredeki halkıın oluşturduğu Filistin için Liman İşçileri ve Toplulukları sürekli olarak İsrail’e yükleme yapan ZIM’in ofislerinin önünde karavan zinciri oluşturarak protesto gösterileri yapıyor. Eylemi örgütleyenlerden Chino May birçok liman işçisinin Gazze’de olanlardan dehşete kapıldığını belirterek “Emeğimiz kitle katliamına yardımcı olan şirketlerin zenginleşmesi için kullanılıyor. Ölümler durmalı ve bu şirketler sesimizi duymalı” diyor. ZIM CEO’su Eli Glickman’ın İsrail’in Gazze’de açlığa ve binlerce masum insanın ölümüne neden olan eylemlerini desteklediğini açıklaması bardağı taşıran damla oldu. Uzmanlara göre İsrail’in Gazze’deki soykırımını sürdürmesi bir lojistik meselesi.  New Jersey’deki Newark-Elizabeth Limanı’nda çalışan işçiler ve çevrede halkından oluşan bir koalisyon olan Filistin için Liman İşçileri ve Toplulukları İsrailli konteyner taşımacılığı şirketi ZIM’in İsrail’e askeri teçhizat taşınmasında önemli rol oynadığına inanıyor.

Liman İşçileri ve Filistin için Toplulukları’na göre/İsrail’in en büyük deniz nakliye şirketi olan ZIM Filistin’deki soykırım ve işgalin devam etmesini sağlayan silahları hem taşıyarak hem de finanse ederek ülkenin ordu ve ekonomisinde büyük rol oynuyor. The Jeruselam Post da ZIM’in web sitesinde reklamı yapılan konteyner güzergahlarından birinin ABD’den İsrail’e uzandığını ve ekim ayında şirketin CEO’sunun “İsrail’e tüm gemilerini ve altyapısını kullanmayı teklif ettiğini” açıkladı.

Halk Newark’ta temmuz sonu düzenlenen protestolara afişlerle davet edilmişti.

ZIM ile iş yapan All-Ways Forwarding de hedefte

ZIM’in internet sitesine göre şirketin New York’tan Los Angeles’a kadar ABD genelinde ofisleri var. Ancak  Liman İşçileri ve Filistin için Topluluklar ZIM’in faaliyetlerini sekteye uğratmak için acil çabalarını başka bir şirket üstünde yoğunlaştırdı. Web sitesine göre yine Elizabeth merkezli bir lojistik şirketi olan All-Ways Forwarding’in Amerika Birleşik Devletleri’nin yanı sıra İsrail’de de ek ofisleri var. Filistin için Liman İşçileri ve Toplulukları’ndan bir organizatörün Truthout‘a açıkladığı gibi, All-Ways ZIM kargosunun kamyonlara ve depolara dağıtımını ayarlıyor. Bu nedenle de protestoların hedefinde.

Misillemeden kaçınmak için adının açıklanmasını istemeyen organizatör “All-Ways, ZIM konteynerlerini kamyonlarla ZIM gemilerinin kargo teslim etmek ve almak için haftalık olarak yanaştığı Elizabeth, New Jersey’deki limana taşımak için ZIM ile sözleşme yapıyor” diyor. Protestocular beş yıllık konşimentoları inceleyerek ZIM’e verdiği hizmetin All-Ways Forwarding’in işlerinin yaklaşık yüzde 7’sini oluşturduğunu ortaya çıkarmışlar. Topluluk temmuz ve ağustosta yaptığı iki eylemle All Ways’in Elizabeth’deki merkezini çalışamaz hale getirdi. Eylemin örgütleyicileri All Ways’in ZIM ile iş ilişkilerini sonlandırmasını istiyor.

Kanada’da da ZIM’e yönelik protestoların ardı arkası gelmiyor.  Filistin yanlısı aktivistler, Gazze’de devam eden savaşı protesto etmek amacıyla Toronto ve Montreal’deki Zim ofislerini abluka altına alıyor.

Protestocuları temsil eden gruba göre, ZIM Gazze sakinlerine “soykırım” uygulayan İsrail’e silah taşıyan başlıca şirket. Grup yaptığı açıklamada şirketin İsrail savaş makinesini beslemek için demiryolu ağından ve limanlardan yararlandığını belirtti.  Kanada’da geçen yılın aralık ayında da  Filistin için bir günlük genel grev günü yapıldı.

Grevin organizatörleri “(İsrail’in) acımasız saldırganlığı nedeniyle Kanada’daki ve dünyanın dört bir yanındaki kitlelerin (protestoyu) tırmandırmaya, (ana ulaşım arterlerini) bloke etmeye, oturma grevleri yapmaya ve (hayatı) aksatmaya devam edeceğini” belirtmişti.

Belçika’da ZIM hakkında suç duyurusunda bulunuldu

Avrupa ülkelerinde de durum çok farklı değil. 2024’ün Mayıs ayında   Belçika merkezli bir grup sivil toplum kuruluşu (STK) ZIM hakkında savaş kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.

HLN gazetesinin haberine göre STK’lar davayla ilgili açıklamayı Nakba’nın 76. yıldönümü olan Çarşamba günü yaptı. Nakba ya da Felaket, Filistinliler tarafından İsrail’in kuruluşunun ardından 1948’de yüz binlerce kişinin evlerinden ve topraklarından sürülmesini hatırlamak için 15 Mayıs’ta anılıyor. STK’lara göre ZIM silah ticaretiyle ilgili olarak, savaş suçu riski varsa transit geçiş için izin alınması gerektiği kuralını ihlal ediyor.

İtalya’nın önemli liman kendi Cenova da protesto gösterilerine sahne oldu.

İtalyanlar da seslerini yükseltiyor

İşçi sendikalarının çok etkin olduğu İtalya da limanlarda sık sık ZIM’i protesto gösterileri yapılıyor. Liman işçileri İsrail’e sevkiyatı geciktirmek için son iki yıldır iş bırakıyor. Özellikle Gazze saldırılarının ardından iş bırakmaların boyutu büyüdü. İtalya’da 2023 Aralık ayında yoğun protestoların olduğu Cenova Limanında dok işçileri ZIM’e ait bir geminin yükleme yapmasını engelledi. Daha sonra güneydeki Salerno limanına giden gemi orada da protestolarla karşılaştı. Haziran ayında Cenova limanının girişinde binlerce kişinin katıldığı protesto gösterileri yapıldı.

Malezya İsrail bayraklı gemileri limanlarına sokmuyor

Malezya 2023 Aralık ayından beri limanlarına İsrail bayraklı kargo gemisi kabul etmiyor. Kararı açıklayan Malezya Başbakanı Anwar İbrahim konuşmasında özellikle İsrail’in en büyük deniz nakliye şirketi ZIM’in adını belirtmişti. Anwar yaptığı açıklamada İsrail’e giden gemilerin de derhal geçerli olmak üzere Güneydoğu Asya ülkesindeki herhangi bir limanda kargo yüklemelerinin yasaklanacağını söylemişti.

Avusturya’da 2023 Aralık yapılan protesto gösterilerinde halk ZIM’in Fremantle limanındaki merkezinin önünde toplanmıştı.

Dünyanın öbür ucunda da protestolar var

Dünyanın öbür ucundaki Avustralya ve Yeni Zelanda’da da ZIM’e yönelik barışcı gösteriler yapılıyor. Protestocular 2023 yılının aralık ayında Botany ve Melbourne limanlarında İsrailli gemicilik şirketi ZIM’ı hedef aldı. ZIM’in diğer gemileri Avustralya limanlarına uğradıkça protesto faaliyetlerinin yeniden alevlenmesinden endişe ediliyor. Avustralyanın kuzey komşusu ada ülkesi Yeni Zelanda da protestolardan payını alıyor. 2024’ün Ocak ayında ülkedeki birçok şehirde düzenlenen ve binlerce kişinin katıldığı protesto gösterisinin merkezinde başkent Auckland’daki Dışişleri ve Ticaret Bakanlığı ofisinin yanı sıra İsrail’e silah ve mühimmat taşıyan ZIM Shipping şirketine hizmet veren limanlar vardı.

ZIM’in gemileri Türk limanlarının iyi müşterisi

İsrail’in en büyük denizcilik şirketi ZIM’in gemileri Türk limanlarından hiç eksik olmuyor. ZIM’in gemileri İstanbul, Gemlik, Derince ve Mersin’deki limanların iyi müşterileri arasında. Bununla ilgili verileri şirketin web sitesinde bulmak mümkün. Dünyanın birçok ülkesinde halkların demokratik haklarını kullanarak ZIM’e karşı düzenlediği barışçıl protesto gösterileri devam ederken Türkiye’de söz konusu şirket ara sıra da olsa protesto ediliyor. Ancak batılı ülkelerdeki gösterilerden farklı olarak Türkiye’deki protestolarda halkın demokratik halklarını kullanması engelleniyor ve eylemlere müdahale ediliyor.

Son olarak Mersin’de ellerindeki pankartlarla ZIM’e ait gemiyi protesto etmek için liman girişine gelen küçük bir topluluğun protesto gösterisine izin verilmedi ve limanın güvenlikçileri tarafından uzaklaştırıldılar.

Bunun nedeni Mersin limanının ZIM için çok önemli bir uğrak limanı olması. ZIM’e ait gemiler binlerce millik güzergahlarında Mersin’e uğruyor, ya mal indiriyor ya da yükleme yapıyorlar. İsrail ile ticari ilişkilerini sürekli dillendiren Türkiye, İsrail’in limanlarını kullanmasına ses çıkartmamanın yanı sıra sesini yükseltmek isteyenlerin de sesini kısmaya çalışıyor.

İsrail’in Yemen’deki liman saldırısı Husilerden çok sivillere zarar verdi