Enflasyon cephesinde haberler çok parlak değil

Türkiye’de enflasyon düşüyor ama umulan hızda değil. Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK Mart ayı tüketici enflasyon verilerini açıkladı, buna göre mart ayında fiyatların genel düzeyi yüzde 2,46 hızla arttı. Geçen yıl Mart ayında enflasyon yüzde 3,16 gelmişti, yani geçen yıla göre fiyatların artış hızı yavaşladı ama hiç parlak bir yıl olmayan 2023 Mart ayındaki yüzde 2,29’luk artış oranına bakınca hızlandı.

Mart ayı enflasyonuyla son 12 ayın toplam enflasyonu da yüzde 38,10’a geriledi. Bunu geçen yılla kıyaslayacak olursak çok ciddi bir düşüş görülüyor çünkü 2024 Mart ayında 12 aylık enflasyon yüzde 68,5 seviyesindeydi. 2023’te ise yüzde 50,51’di.

Düşüş hızı istendiği kadar fazla değil

Bu olumlu görünüme rağmen enflasyonun düşüş hızı ekonomi yönetiminin ve Merkez Bankası’nın arzuladığı kadar hızlı değil. Bu yılın ilk üç ayında enflasyon toplamı yüzde 10,06 oldu. Bu, yıl sonu hedefini yüzde 30 kabul etsek bile hedefin üçte birinin şimdiden harcanması anlamına geliyor. Oysa daha yılın ilk çeyreğini bitirdik.

İlk üçü ayı da geçen yılla ve önceki yılla kıyaslamak gerekirse, 2024 Mart sonunda yüzde 15,06; 2023 Mart sonuda ise yüzde 12,52’lik bir enflasyon vardı.

Gıda enflasyonu büyük sorun

TÜİK bu ay farklı olarak çeşitli mal ve hizmet gruplarının enflasyona katkı oranlarını da yayınladı. Buna göre halen yüzde 38,10 olan 12 aylık enflasyonun yüzde 9,51’lik kısmı alkol hariç gıda fiyatlarından, yüzde 9,47’si ise konut kiralarındaki artıştan kaynaklanıyor. Bu iki kalem dışında en yüksek artışlar yüzde 3,70’le lokanta ve otel fiyatlarından, yüzde 3,65’le ulaştırmadan kaynaklanıyor.

Aylık bazda bakıldığında ise yüzde 2,46’lık aylık enflasyonun tam yarısı, yani yüzde 1,23’lük kısmı gıda fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmış. Gıda enflasyonunun bu denli yüksek olması Türkiye’nin en yakıcı sorunu.

ÜFE’de durum

Tüketici enflasyonundaki yavaş düşüşe karşılık üretici enflasyonu biraz daha hızlı azalıyor. Buna göre Mart ayında üretici fiyatları yüzde 1,88 hızında arttı ve 12 aylık üretici enflasyonu yüzde 23,50’ye düştü. Bir ay önce 12 aylık ÜFE yüzde 25,21 seviyesindeydi.

ENAG: Aylık 3,91 yıllık 75,20

Bağımsız akademisyen ve ekonomistlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), mart ayı enflasyon hesaplamasını aylık bazda yüzde 3,91, yıllık bazda yüzde 75.20 olarak duyurdu.

Şimşek: Dalgalanmanın etkisi sınırlı kalır

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son 10 aydır gerileyen yıllık enflasyonun martta yüzde 38,1 olduğunu bildirerek, “Piyasalarda son dönemde yaşanan dalgalanmanın enflasyona etkisinin, sıkılaşan finansal koşullarla sınırlı kalmasını bekliyoruz” ifadesini kullandı.

Şimşek, sosyal medya hesabından mart ayı enflasyon verilerine ilişkin paylaşım yaptı.

Son 10 aydır gerileyen yıllık enflasyonun martta yüzde 38,1 olduğuna işaret eden Şimşek, şunları kaydetti:

“Piyasalarda son dönemde yaşanan dalgalanmanın enflasyona etkisinin, sıkılaşan finansal koşullarla sınırlı kalmasını bekliyoruz. Fiyat istikrarı hedefimiz doğrultusunda tüm politika araçlarımızı güçlü bir koordinasyonla kullanmaya devam edeceğiz.”