Kaan’ın 9 yıllık öyküsü: Yerlilik oranı yüzde 90; arkasında 100’den fazla Türk şirketi var

Türkiye’de milli imkanlarla prototipi üretilen milli muharip uçak Kaan’ın ilk uçuşunu yapmasının yankıları devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kaan’ın 2028 yılından başlayarak TSK bünyesinde uçmaya başlayacağını duyurdu. Kaan’ın üretim sürecine ilişkin ise ilginç bilgiler var. ‘Beşinci Nesil’ olarak adlandırılan bir savaş uçağı olmak üzere tasarlanan Kaan için ilk düğmeye 2015 yılında basılmış ve 9 yıl tamamlanmadan uçağın uçar hale gelmesi büyük bir başarı olarak anılıyor.

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Denizli’de mitingdeydi. Buradaki konuşmasında Kaan’ın 2028 yılı sonunda Türk Hava Kuvvetleri’ne katılmasını planladıklarını belirten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şunları söyledi:

“Varsın birileri, ‘Yapamazsınız, başaramazsınız’ demeye devam etsin. Ne derseniz deyin, yaptık, gökle buluşturduk. Ne dediler? Kalorifer peteği, süpürge sapı. Kendi akıllarınca projelerimizle dalga geçtiler. Varsın birileri Türkiye’nin potansiyelini, Türk milletinin gücünü hafife alsın. Biz bunlara kesinlikle kulak asmayacağız. Ne kifayetsiz muhterislerin ne de ülkemizin başarılarından rahatsız olan beşinci kol elemanlarının umutlarımızı kırmasına izin vermeyeceğiz. İman varsa irade varsa Allah’ın izniyle imkan da vardır. Buradan KAAN’ın ilk uçuşunu yapması sonrasında milletimizin sevincini paylaşan tüm siyasetçilere ülkem, milletim ve projeye hayat veren TUSAŞ mühendislerimiz adına teşekkür ediyorum.”

Türkiye ilk 5 ülkeden biri olacak

Kaan ile birlikte son 10 yılda 9’uncu platformunu havalandıran (9 platformu anlatan ayrıntılı haberimiz için tıklayın)  Türkiye savunma sanayiinde “Seçkinler Ligi”ne çıkacak.

Milli muharip uçak Kaan Geliştirme Projesi Türk Hava Kuvvetleri’nin muharip uçağı ihtiyacı için Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı projesiyle Türk Havacılık Uzay Sanayii tarafından yürütülüyor. Kaan, yurt içi imkan ve kabiliyetlerle tasarlanan ve geliştirilen bir savaş uçağı ve Türkiye bu projeyle dünyada bu seviyede savaş uçağı üreten beş ülkeden biri haline gelecek. Türkiye’nin ilk yerli ve milli savaş uçağı olacak Kaan, süper seyir, yüksek manevra, düşük radar görünürlüğü, geliştirilmeye açık aviyonik mimari, artırılmış durumsal farkındalık, hassas hedefleme, birlikte çalışabilme gibi 5. nesil savaş uçaklarının tüm kabiliyetlere sahip olacak.

Çalışmalar 2015’te başladı

Kaan Projesi’nde düğmeye dokuz yıl önce basıldı ve faaliyetler kronolojik olarak şöyle gelişti:

Ocak 2015: Ön tasarım fazı için Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) kararı alındı. (Proje başlangıç)

Şubat 2015: TUSAŞ, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan oluşan Milli Muharip Uçak (MMU) Program Yönetim Ofisi kuruldu.

Ağustos 2016: TUSAŞ ve SSB arasında aşama I (ön tasarım fazı) sözleşmesi imzalandı.

Eylül 2018: MMU Geliştirilmesi Projesi başladı.

Mayıs 2021: Ön tasarım gözden geçirme.

Temmuz 2021: Kritik tasarım gözden geçirme toplantısı yapıldı.

Kasım 2021: İlk metal kesimi gerçekleştirildi.

Mart 2022: Üretim hattı tamamlandı.

Kasım 2022: Nihai montaj hattı başlangıcı

Aralık 2022: İniş takımları uçak üzerine alındı.

Ocak 2023: Test hazırlık gözden geçirme

Şubat 2023: Hangardan çıktı ve ilk kez motor çalıştırıldı.

Mart 2023: İlk taksi faaliyeti.

Eylül 2023: Yer testleri başladı.

21 Şubat 2024 geliştirme test uçağı ilk uçuşu.

MMU Geliştirme Projesi’nde yerlilik oranı yüzde 90’a ulaştı

Milli muharip uçağı Kaan’ın proje başlangıcında çalışan personel sayısı yaklaşık 27 kişiydi. Şu an tam zamanlı olarak 1,832 kişi çalışıyor.

Projenin alt sistem tedariki ve hizmet alımında 20’nin üstünde Türk şirket görev alıyor (ASELSAN, TÜBİTAK BİLGEM, TÜBİTAK MAM, TÜBİTAK SAGE, ROKETSAN, MASTER DEFENCE, PAVOTEK, ASPİLSAN, TASECS, UDEA, TAAC, STG, TrMOTOR, VOLT, VOLO, ANDAR, EMGE, ANOVA, HAVELSAN, STM).

Üretimde TUSAŞ dışında 100’ün üzerinde Türk yardımcı sanayi şirketi bulunuyor. 30 alt sistemin 24’ü yerli şirketlerden tedarik ediliyor. Yabancı şirketlerden tedarik edilen kalemler için yerlileştirme projeleri başlatıldı. Bu kapsamda MMU Geliştirilmesi Projesi yerlilik oranı yaklaşık 90’a ulaştı.

MMU Geliştirilmesi Projesi kapsamında şu tesisler kuruldu:

-Yıldırım test tesisi

-Yakın alan radar kesit alanı test tesisi

-Tam yansımasız test tesisi

-MMU prototip montaj ve test binası

-MMU mühendislik geliştirme simülatörü

-MMU yapısal test ve doğrulama tesisi

-MMU demir kuş

-MMU sistem entegrasyon laboratuvarları

-MMU uçan test laboratuvarı.

İlk uçuşu 13 dakika sürdü

Kaan 21 Şubat 2024 tarihinde ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Sabah saat 08.50’de Mürted Hava Meydan Komutanlığı pistinden havalanan Kaan, 8,000 feet yükseklikte uçtu. Uçuş testinde 230 knot sürate ulaşan Kaan ilk uçuşunu 13 dakika havada kalarak tamamladı.

Kaan şu teknik özelliklere sahip:

-Çok rollü (hava-hava & hava-yer)

-Süper seyir kabiliyeti

-Yüksek manevra kabiliyeti

-Dahili mühimmatlar-düşük görünürlük özelliği

-Genişletilmiş harekat yarıçapı

-Mevcut ve gelecek varlıklar ile birlikte çalışabilirlik

-Yüksek durumsal farkındalık

-Karar desteği ile optimize edilmiş pilot yükü

-Yeni nesil aviyonikler

-Görüş içi ve görüş ötesi silahlar

-Hassas vuruş

-Maksimum seyir hızı: 1,8 mach

-İrtifa tavanı 55.000 ft

İtki: 2 x 29000 lbf

Havacılıkta büyük atak: Türkiye 10 yılda dokuz milli platformu uçurdu

Türkiye için tarihi dönüm noktası: Yerli savaş uçağı Kaan gökyüzünde