Türkiye ‘gri liste’den çıkarıldı… Şimdi ne olacak?
Kripto varlıklarla ilgili yasa teklifi Meclis'e geliyor. Teklife göre kripto varlıklarda fiyatlarında ani ve sert değişiklikler gerçekleşebildiğinden riski artıracak açığa satış ve kaldıraçlı işlem yapılamayacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Türkiye’nin OECD bünyesindeki Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) gri listesinden çıkması için gerekli olduğunu söylediği kripto varlıklarla ilgili düzenlemede sona yaklaşıldı.
Ekonomi gazetesinden Canan Sakarya ve Besti Karalar’ın haberine göre yasa teklifi taslağında uluslararası kuruluşların tanımlarına paralel olarak kripto varlıklar geniş anlamda ‘gayri maddi varlıklar’ olarak tanımlandı. Düzenlemede kripto varlıkların fiyatlarında ani ve sert değişiklikler gerçekleşebildiğinden bu varlıkların riskini artıracak kredili işlem, açığa satış ve kaldıraçlı işlemlere konu edilmemesi gerektiği değerlendiriliyor. Yani yasal düzenlemeden sonra yatırımcılar paraları kadar alım yapabilecek ve ellerindeki varlıktan fazlasını da borçlanarak satamayacaklar. Yurtdışı uygulamalarda da bu kapsamda yasaklar ve sınırlamalar getirildiğine dikkat çekiliyor. Kanuna dayalı olarak yapılacak ikincil düzenleme ile kripto varlıkların kredili alım, açığa satış ve kaldıraçlı alım satımının yasaklanması öngörülüyor.
Kripto varlıkların alım satımının yapıldığı platformlarda gerçekleşen işlemlerin şeffaf ve güvenilir şekilde gerçekleştirilmesi, piyasa bozucu nitelikteki işlemlerin tespit edilerek önlenmesi amacıyla gözetim sistemi kurulacak.
Müşterilerin varlıklarını kendi cüzdanlarında bulundurmaları esas alındı. Yasa taslağında “izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı” suçu tanımlandı. Kripto varlıklar yatırımcısı zarar etmesi halinde sigorta kapsamında olmayacak.
Yasa teklifi taslağı sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracına ilişkin esasların belirlenmesi konusunda Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) yetki veriliyor. Ayrıca, bunun dışında fayda kripto varlıkları ve elektronik para mahiyetindeki kripto varlıklar başta olmak üzere çıkarılabilecek diğer kripto varlık türleri bakımından Sermaye Piyasası Kurulu dışındaki kurum ve kuruluşların diğer mevzuattan kaynaklanan görevleri saklı tutuluyor.
Türkiye’de yerleşiklerin kendi inisiyatifleri ile yurt dışı platformlarda hesap açarak işlem yapmasında herhangi bir engel bulunmuyor. Ancak, yurt dışı platformların Türkçe internet sitesi açması, Türkiye’de yerleşiklere yönelik reklam yapılması gibi faaliyetlerde bulunması halinde tedbirler öngörülüyor.
Yasa teklifi taslağına göre platformlarda fiyatların serbestçe oluşacağı belirtilerek yurt dışı piyasalarda da işlem gören ve fiyatı yurt dışında oluşan kripto varlıklar Sermaye Piyasası Kanunu’ndaki piyasa bozucu işlemlere yönelik hükümlerin kapsamı dışında tutuluyor. Öte yandan platformlara onların nezdinde yapılan işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması ve piyasa bozucu nitelikteki eylem ve işlemlerin tespit edilmesi ve önlenmesi amacıyla gözetim sistemi kurulması yükümlülüğü getiriliyor.
Kripto varlık yatırımları riskli olduğu için kripto varlıkların alım satımına yönelik sigorta mekanizması oluşturulmuyor. Bu işlemler yatırımcı tazminatından muaf tutuluyor. Böylece kamu üzerine ilave bir külfet getirilmesinin önüne geçiliyor.