İsviçre’de Eurovision tartışması: Satanist kutlama iptal edilsin
Koton'un 1988 yılında Kuzguncuk'ta 25 metrekarelik bir dükkanda başlayan yolculuğu, hisselerinin cuma günü Borsa İstanbul'da işlem görmeye başlamasıyla yeni bir aşamaya geçiyor. Koton geçen yıl cirosunun yüzde 34,5'ini yurtdışından elde etmiş.
Öğretmen Gülden Yılmaz’ın 1988 yılında İstanbul’un Kuzguncuk semtinde 25 metrekarelik bir dükkanda kendisi gibi öğretmen bir arkadaşı ve o zamanlar deniz subayı olan eşi Yılmaz Yılmaz’ın desteğiyle başladığı “serüven” bugün halka açılan 17,2 milyar TL cirolu hazır giyim şirketi devi Koton’u ortaya çıkardı. Hisseleri cuma günü Borsa İstanbul’da işlem görmeye başlayacak olan Koton’un büyüklüğü 4.166.300.000 TL’ye ulaşan halk arzı 3.473.380 yeni ortağı da beraberinde getirdi.
Koton’un ilginç bir öyküsü var. Kendisini “ticarete biraz meyilli” olarak gören ancak maaşıyla hayatında önemli bir değişiklik yapamayacağını o yıllarda anladığını belirten Yılmaz “Hamurdan takı yapıp Ortaköy pazarında satmak gibi birçok başarısız ticari girişimlerimiz oldu ama Kuzguncuk’taki dükkan bizi bu günlere getirdi” diyor.
Gülden Yılmaz’ın ortağının ayrılmak istemesi Yılmaz ailesini zora sokmuş. Çünkü ortağın yedi bin dolarlık hissesini satın alacak paraları yokmuş. Ancak o dönemde Yılmaz Yılmaz’ın İngiltere’nin başkenti Londra’da NATO tarafından düzenlenen bir patlayıcı imha kursuna gitmesi soruna çözüm getirmiş. Yılmaz bu çözümü “Londra’da iki ay peynir ekmek yedim, harcırahı biriktirdim. Biraz da cepten koyup ortağın hisselerini aldık” diye anlatıyor.
Ardından işin büyümeye başlaması üzerine SAT komandosu olan Yılmaz Yılmaz 1991’de ordudan ayrılmış. 1993’te toptan satış, bir yıl sonra da üretim başlamış. Yılmaz Yılmaz “Şans çok önemli ve ben hep çok şanslı olduğumuzu düşünürüm. Çünkü yaptığımız işlerden genelde hep para kazandık” diyor. 1995’te Almanya’nın Münih kentinde açtıkları bir showroom sayesinde ihracata başlamışlar. 2000 yılında 20-25 milyon dolarlık ihracat cirosuna ulaşırken Koton ve gençlere yönelik sattıkları Ole markasıyla Almanya’da ciddi miktarda mal satar hale gelmişler. 1995-2000 arasında en büyüğü 300 metrekare olan 10 mağazaya ulaşmışlar.
2000 yılında Koton ve Yılmaz ailesi için iki önemli olay olmuş: Biri bugün aramızda olmayan yönetim danışmanı Arman Kırım ile tanışmaları, ikincisi 6-7 milyon dolar cirolu bir şirket olarak müşterinin ne istediğini öğrenmek için 20 bin kişilik bir araştırma yaptırmaları.
“Arman Ağabey’in bizde çok emeği vardır” diyen Yılmaz Yılmaz “Sayesinde olaylara farklı bakmaya başladık” diyor. Yaptırdıkları araştırmanın sonucunda da müşterinin ne istediğini öğrenip ürün gamını ve mağazalarını ona göre yeniden düzenlediklerini belirtiyor. Yeniden yapılanma ve “Arman Kırım etkisi” Koton’un diğer rakiplerinden farklılaşmasını sağlayacak adımları atmasını beraberinde getirmiş. Ardından hızlı büyüme 2012 yılında özel sermaye şirketi Turkven’in ortak olmasını sağlamış.
Borsa İstanbul’da işlem görmeye hazırlanan Koton’un halka açıklık oranı yüzde 16,5 oldu. Halka arzda mevcut ortaklardan Yılmaz ailesi ile özel sermaye fonu Turkven’in şirketi Nemo Apparel B.V’in sahip olduğu mevcut paylar ve sermaye artırımı yoluyla çıkarılacak yeni paylar olmak üzere toplam 136.600.000 adet B grubu pay satışa sunuldu.
2012 yılında Koton’un yüzde 50 hissesini o zamanlar 500 milyon dolar civarında bir paraya aldığı öne sürülen Turkven için çıkış zamanı çoktan gelmişti ve ortak olduktan 12 sene sonra hisselerinin bir kısmını elinden çıkartarak bu yönde ilk adımı atmış oldu. Turkven gibi fonların yatırım yaptıkları şirketlerden en fazla beş yılda çıktıkları düşünüldüğünde Koton’dan hayli memnun kaldıklarını söylemek mümkün. Nemo’nun yani Turkven’in elinden çıkardığı hisse oranı şirketin yaklaşık yüzde 11,9’u. Yani daha elinde önemli miktarda hisse var.
Ancak SPK onaylı halka arz izahnamesinde ortakların bir yıl süreyle bedelli ve bedelsiz sermaye artırımı, dolaşımdaki hisse sayısını artırıcı bir girişimde bulunmayacakları ve ellerindeki hisseleri Borsa İstanbul dışında da satmayacakları taahhüt edilmiş. Bu da halka arzdan hisse alan küçük yatırımcıların en azından bir yıl büyük ortaklardan özellikle Nemo’dan gelecek bir satışla karşılaşmayacaklarını gösteriyor Yılmaz ailesi de halka arzla hisselerinin küçük bir bölümünü satmış oldu. Kulağımıza gelenlere göre Koton’un halka arzını artık yavaş yavaş yatırımından çıkış yapma kararı alan Turkven istemiş.
Halka arzdan elde edilecek gelirin yüzde 30-40’ı yurt içi ve yurt dışı mağaza açılışları ve yenilemeleri, depo otomasyon yatırımları ile bilgi teknolojileri yatırımları, yüzde 60-70’i büyüme amaçlı ürün alımlarına yönelik işletme sermayesi finansmanı için değerlendirilecek. Kâr dağıtım politikası çerçevesinde, dağıtılabilir net dönem kârının en az yüzde 20’sinin pay sahiplerine dağıtılması hedefleniyor.
Satılan hisselerin önemli bölümü iki ortağa ait olduğu için halka arzdan gelen paranın tümü şirkete girmeyecek. Şirkete girecek paranın yaklaşık 1 milyar 41 milyon TL civarında olacağı tahmin ediliyor. Halka arz sonrası yönetim yine imtiyazlı hisseleri elinde bulundurdukları için küçük bir dükkandan bir hazır giyim devi yaratan Yılmaz ailesinde kalacak ve Koton yolculuğuna devam edecek.
Koton bugün ürünlerini yurt içi ve yurt dışındaki 437 mağazası ve online satış kanallarıyla 70 ülkede satıyor. Hedefi orta vadede yurt içi ve yurt dışında 130 ile 150 yeni mağaza açmak. Yurt içi ve yurt dışı faaliyetleriyle konsolide cirosunu 2023 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 17,2 milyar TL seviyesine çıkartan Koton’un brüt kâr marjı yüzde 52, FAVÖK marjı ise yüzde 26,6 olmuş.
Ürünlerinin yüzde 88’ini yerli tedarikçilerden sağlıyor. 2023’te, perakende ve online satış kanallarıyla birlikte 300 milyondan fazla ziyaretçiye ulaşmış ve 60 milyon adetten fazla ürün satmış. Mağazaları, online satış kanalları ve toptan satış yöntemleriyle Asya’dan Avrupa’ya, Ortadoğu’dan Afrika’ya dek Koton markalı ürünlerini global düzeyde moda severlerle buluşturan şirket, bugün cirosunun yüzde 34,5’ini yurt dışı faaliyetlerinden elde ediyor. Koton son olarak Fildişi Cumhuriyeti, Cezayir ve Mısır’da yeni mağazalarını hizmete sokmuş. Önümüzdeki dönemde Kuveyt, Katar, Umman ve Macaristan da mağaza açılacak ülkeler arasında bulunuyor.
Koton CEO’su Dr. A. Bülent Sabuncu 2021-2023 arasında reel büyümelerinin yaklaşık yüzde 10 olduğunu belirterek yurtdışının toplam ciro içinde yüzde 34,5 olan payını yüzde 35’in üzerine taşımak istediklerini söylüyor.
Geçen yıl yurt dışında 23 mağaza açan Koton, Kongo, Fildişi, Mısır ve Cezayir gibi yeni ülkelere giriş yapmış. Bugün itibarıyla Türkiye dışında 29 ülkede 196 mağazası bulunuyor.
Sabuncu global düzeyde yürüttükleri e-ticaretin çok önemli bir büyüme alanı olmayı sürdürmesini istediklerini belirterek “Şu an e-ticaretin toplam satış gelirlerimiz içindeki payı yüzde 10,7 oranında. Üç yıl içinde hem Türkiye, hem de yurt dışında kendi online satış kanallarımız ve iş birliği yaptığımız pazaryerleri aracılığıyla bu oranı yüzde 15 – 20’lere ulaştırmayı planlıyoruz” diyor.