CHP krizi bitti, piyasa sakinleşti, Merkez Bankası faizi 250 baz puan indirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), eylül ayı kararını açıkladı. Buna göre banka, politika faizini (bir hafta vadeli repo ihale faizi) 250 baz puan indirerek yüzde 40,5 seviyesine çekti. Ekonomistlerin beklentisi de bankanın faizi 200 baz puan indirmesi yönündeydi. Yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 36,5 oldu.

Enflasyonun ana eğiliminin ağustos ayında yavaşladığını belirten banka, “Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu göstermektedir” şeklinde değerlendirildi.

Merkez Bankası, enflasyon görünümünün ara hedeflerden belirgin bir biçimde ayrışması durumunda, para politikası duruşunun sıkılaştırılacağını belirtti.

Temmuz ayında yapılan PPK toplantısında, politika faizi 300 baz puan indirilerek yüzde 43’e çekilmişti.

TCMB’nin bir sonraki toplantısı 23 Ekim tarihinde gerçekleştirilecek.

Toplantıdan sonra yapılan açıklamada şöyle dendi:

“Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 43’ten yüzde 40,5’e indirilmesine karar vermiştir. Kurul ayrıca, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’dan yüzde 43,5’e, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41,5’ten yüzde 39’a indirmiştir.

“Veriler, talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu gösteriyor”

Enflasyonun ana eğilimi ağustos ayında yavaşlamıştır. İkinci çeyrekte büyüme öngörülerin üzerinde gerçekleşirken nihai yurt içi talebin zayıf seyrini koruduğu değerlendirilmiştir. Yakın döneme ilişkin veriler, talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu göstermektedir. Gıda fiyatları ile ataleti yüksek hizmet kalemleri enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskıları canlı tutmaktadır. Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları ile küresel gelişmeler dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir.

“Enflasyon görünümü, ara hedeflerden belirgin ayrışırsa para politikası sıkılaştırılacak”

Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu talep, kur ve beklenti kanalları üzerinden dezenflasyon sürecini güçlendirecektir. Orta Vadeli Program’da öngörülen makroekonomik çerçeve bu sürece katkı sağlayacaktır. Kurul politika faizine ilişkin atılacak adımları; enflasyon gerçekleşmelerini, ana eğilimini ve beklentilerini göz önünde bulundurarak ara hedeflerle uyumlu biçimde dezenflasyonun gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleyecektir. Adımların büyüklüğü, enflasyon görünümü odaklı, toplantı bazlı ve ihtiyatlı bir yaklaşımla gözden geçirilecektir. Enflasyon görünümünün ara hedeflerden belirgin bir biçimde ayrışması durumunda, para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.

Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması halinde parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir. Likidite koşulları yakından izlenmeye ve likidite yönetimi araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecektir.

Kurul, politika kararlarını enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.”

İş dünyası memnun: Devam etmesini bekliyoruz

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan indirerek yüzde 40,5’e çekmesine ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Dünyanın yeniden şekillenen ticaretinde uygun finansmana bugün her zamankinden daha fazla ihtiyaç olduğuna dikkat çeken Avdagiç, “Yenilikçi sektörlerimizin gelişimi ve geleneksel üretim alanlarımızın rekabetçiliğini yeniden kazanabilmesi gerekiyor. Üretim finansmanı maliyetlerinin artması, fiyatlama algısına da yaptığı etki ile enflasyona dolaylı sebebiyet verebiliyor. Faizlerdeki gerilemenin bir önemi burada da ortaya çıkıyor. Sıkı para politikasının üretim ve ihracatı sıkmayacak şekilde, kredi kanallarına yansıtılması uygulanmakta olan enflasyon programını daha başarılı kılacaktır” ifadelerini kullandı.

Enflasyondaki gerileme paralelinde TCMB’nin indirim döngüsünün 250 baz puanla devam etmesini önemli bulduklarını belirten Şekib Avdagiç, bu yıl iki toplantı daha olduğunu hatırlatarak, “Faiz indirimi trendinin devam etmesi temel beklentimiz. En önemlisi de şimdi bu indirimlerin oranlara hızla yansıması ve kredi limitlerinin ihracat için selektif olarak açılması” değerlendirmesini yaptı.

ASO Başkanı Seyit Ardıç: “Hızlıca ticari kredi faiz oranlarına yansımalı”

ASO Başkanı Seyit Ardıç ise Merkez Bankası’nın faiz indirimini olumlu bir adım olarak nitelendirirken, enflasyondaki düşüş eğilimine bağlı olarak bu indirimlerin devam etmesini temenni ettiğini bildirdi.

Reel sektörün beklentisinin bu indirimin hızlıca ticari kredi faizlerine yansıtılması olduğunu aktaran Ardıç şunları söyledi:

“Özellikle KOBİ’lerimiz ve geleneksel sektörlerde faaliyet gösteren sanayicilerimiz, işletme ve yatırım kredilerine en çok ihtiyaç duydukları bir dönemden geçiyor. Ağustos ayı verilerine göre cari enflasyon yüzde 32,95’e gerilemiş, yıl sonunda ise yüzde 30’un altına inmesi beklenmektedir. Buna rağmen ticari kredi faizleri hâlâ yüzde 50’nin üzerinde seyretmektedir. Bu seviyelerde faiz oranlarıyla sanayicinin ayakta kalması, üretim yapması ve yeni yatırımlar planlaması son derece güçtür. Sanayi sektörüne gerçek anlamda destek sağlanabilmesi için politika faizindeki indirimlerin kredi faizlerine yansıması büyük önem taşımaktadır. Ticari kredi faiz oranlarının makul seviyelere çekilmesini, kredi kısıtlamalarının kaldırılmasını ve yatırımlara yönelik kredilerde devlet desteklerinin artırılmasını temel beklentilerimiz olarak vurgulamak isterim”

ATO Başkanı Baran: “Bankalar bu kararı dikkate alarak KOBİ’lere yansıtmalı”

Ankara Ticaret Odası(ATO) Başkanı Gürsel Baran faiz indirimini memnuniyetle karşılarken, tek haneli enflasyon hedefinden ödün vermeden indirimlerin devamını beklediklerini söyledi.

Baran, şunları söyledi:

“Kararı; üretim, yatırım ve ihracat kapasitemizi güçlendirme, istihdamı artırma ve işletmelerimizin yükünü hafifletme yolunda önemli bir adım olarak görüyoruz. Enflasyonla mücadele ile küresel risklerin devam ettiği bir süreçte faiz oranlarını belirlemek, hassas bir denge gerektiriyor. İş dünyası olarak, gerek sürdürülebilir büyümeden, gerekse tek haneli enflasyon hedefinden ödün vermeden bu indirimlerin devam etmesini bekliyoruz. Bu kararı, bankalar da dikkate alarak KOBİ’lerimize uygun koşullarda krediye erişim imkânı olarak yansıtmalı. Özellikle sanayide ve bazı stratejik sektörlerde krediye erişim olanaklarının kolaylaştırılması büyük önem arz ediyor”

Ekonomistler ne dedi?

İktisatçı Mahfi Eğilmez, TCMB’nin kararının ardından, “TCMB politika faizini 2,5 puan indirdi (% 43’den % 40,5’e.) İlk yarım saatte borsada hafif bir yükseliş yaşandı, diğer göstergeler aynı yerde duruyor” yorumunu yaptı. Eğilmez, paylaşımının altında yılsonu tahminini soran bir takipçisine de “Yılsonuna çok var. Türkiye’de yarın ne olacağını tahmin etmek bile çok artık. Sürekli sürprizler, sürekli risk artırıcı işler” değerlendirmesini yaptı.

Prof. Dr. Hakan Kara: Sıkıcı para politikası iyidir

Merkez Bankası eski Başekonomisti  Prof. Dr. Hakan Kara ise daha önce yaptığı anketi ve tahmini paylaştı. Kara paylaşımında “Sıkıcı (Tahmin edilebilir) para politikası iyidir.” dedi. Kara, paylaşımlarında TCMB’nin faiz metnindeki “Gıda fiyatları ile ataleti yüksek kalemleri enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskıları canlı tutmaktadır” ifadesini işaretleyerek, “Merkez Bankası metnindeki en dikkat çekici değişiklik enflasyona dair daha temkinli bir dil kullanılması” dedi.

Kara ayrıca, “Tahmin ettiğimiz gibi Merkez Bankası ciddi bir hata yapmadı ve 250 baz puan indirdi. 250 baz puanı kabaca tahmin etmem kararı tam tasvip ettiğim anlamına gelmez. Bana göre 200 daha iyi olurdu ama merkez bankasının yönetmek durumunda olduğu dengeler dikkate alındığında kötü bir karar olmadığını düşünüyorum. O dengeleri yönetmek zorunda olması ayrı bir sorun tabii.” yorumunu yaptı.

Ekonomist Emre Alkin: Garp cephesinde yeni bir şey yok…

TCMB’nin faiz kararının ardından sosyal medya hesabından değerlendirmelerde bulunan Ekonomist Prof. Dr. Emre Alkin’in ilk yorumu ise, “Garp cephesinde yeni bir şey yok…” oldu.

Alkin, paylaşımlarında “Eğer sıkı para politikasına devam ediliyorsa faiz indirimi tabelaya oynamaktan başka hiçbir şey değil. Tabelaya oynayan bir Merkez Bankası’nı da kabul etmek mümkün değil…” dedi. Emre Alkin, ayrıca, Merkez Bankasının kararını şöyle özetledi:

“Hanehalkının beklentisini kıramadık, reel sektörün belini doğrultamadık, esnafı yaşatamadık, vatandaşa “oh” dedirtmedik. Hedefi bir türlü tutturamadık. Şimdi eskiye dönüyoruz. “Azıcık” yüksek enflasyon ve buna uygun faiz sistemine…”

İktisatçı Hayri Kozanoğlu: Merkez Bankası ‘orta yolu’ seçti

İktisatçı Hayri Kozanoğlu’na göre Merkez Bankası bu kararla “ortayolcu” bir tutum sergiledi. Kozanoğlu indirimine ilişkin şunları söyledi:

“TCMB 250 puan indirimle orta yolu seçti! 200 puan indirim yaparak; “CHP operasyonundan tedirginim” mesajı vermekten kaçındı. 300 puan indirimle; Temmuz enflasyonundaki sıçrama,2. çeyrek %4,8 büyüme,rezervlerde zayıflama konularını dikkate almıyorum izlenimini de vermek istemedi.”

“TL reel değerlenme vurgusu metninden çıkarılmış”

Dr. Barış Esen ise Merkez Bankası’nın siyasi/hukuki gelişmeleri dikkate alarak faiz koridorunun üst bandını indirmeyeceğini düşünenlerin olduğunu fakat o kısmın da aşağı çekildiğini belirtti.

Dr. Barış Esen ayrıca “Merkez Bankası metninden Türk Lirasında reel değerlenme vurgusunu çıkarmış” değerlendirmesinde bulundu.