Merkez Bankası nisan enflasyonundan ‘bayram fırsatçıları’nı sorumlu tuttu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yayımladığı Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda yıllık enflasyonun gıdada gerilerken diğer gruplarda yükseldiğini belirtti. Rapordaki en ilginç tespit ise aylık fiyat artışının yüksek seyretmeye devam ettiği hizmet grubunda son dönemde öne çıkan alt gruplara ek olarak güçlü artış kaydeden ulaştırma hizmetleri aylık enflasyonunda ‘bayram etkisi’nin hissedilmesi oldu.

Hizmet fiyatlarının nisan ayında yüzde 4,16 oranında arttığının belirtildiği raporda  grup yıllık enflasyonu 0,51 puan yükselişle yüzde 96,99 olduğu ifade edildi.  Merkez Bankası’nın tespitine göre nisan ayında aylık bazda fiyat artışları alt gruplar geneline yayılırken ulaştırma hizmetleri belirgin fiyat artışı ile öne çıkan alt grup oldu. Yıllık enflasyon haberleşme alt grubunda gerilerken diğer hizmetlerde görece yatay seyretti, ulaştırma başta olmak üzere diğer alt gruplarda ise yükseldi. Ulaştırma hizmetleri fiyatlarında gözlenen yüksek aylık artışta Ramazan Bayramı kaynaklı olarak karayolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı (yüzde 34,24) ve havayolu ile yolcu taşımacılığı (yüzde 17,69) belirleyici olduğu ifade edildi.

Bayram fırsatçısı otobüsçülere ceza yağmıştı

Hükümet Ramazan Bayramı’nda fahiş fiyatla bilet satışını önlemek ve satış yapanları cezalandırmak için geniş kapsamlı denetim yapmıştı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu Ramazan Bayramı’nda fahiş fiyatla bilet satışının engellenmesi ve korsan taşımacılığın önüne geçilmesi amacıyla 4 bin 810 otobüs denetlendiğini belirterek denetimlerde otobüs işletmecilerine 5 milyon 321 bin 223 lira idari para cezası uygulandığını açıklamıştı. Ancak Merkez Bankası’nın Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu denetimlerin hedeflenen sonucu vermediğini gösteriyor.

‘Kira artışları yavaşlama eğiliminde’

Raporda Merkez Bankası raporunda başta et olmak üzere gıda fiyatlarının etkilediği lokanta-otel alt grubunda aylık enflasyon yüzde 4,69 ile önceki aya kıyasla güçlendiğini belirterek şu görüşlere yer verdi:

“Kiralar aylık bazda yüzde 4,61 artış oranıyla yavaşlama eğilimini devam ettirmiş, bu alt grupta yıllık enflasyon 0,52 puan artışla yüzde 124,47’ye ulaşmıştır. Bu dönemde, haberleşme hizmetlerinin aylık fiyat artışı yüzde 4,45 ile yüksek seyrini sürdürmüştür. Diğer hizmetler alt grubunda aylık fiyat artışları bir önceki aya kıyasla yavaşlamıştır. Bu alt gruptaki fiyat artışında, sigorta ve eğlence-kültür kalemleri öne çıkmıştır.”

Temel mal grubunda mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık fiyat artışının yavaşladığının belirtildiği raporda şu görüşlere yer verildi:

“Bu gelişmede otomobil fiyatlarındaki ılımlı fiyat artışı kaynaklı olarak dayanıklı mal grubu etkili olmuştur. Gıda grubunda, aylık fiyat artışını işlenmemiş gıda alt grubu sürüklemeye devam etmiş, işlenmiş gıda enflasyonundaki ılımlı seyir korunmuştur. Enerji grubu fiyatları, Türk lirası cinsi petrol fiyatlarındaki gelişmelere paralel olarak yükselen akaryakıt fiyatlarının doğal gaz fiyatlarındaki mekanik etki kaynaklı düşüş ile dengelenmesi sonucu, aylık bazda değişim göstermemiştir. Aylık üretici fiyat artışı güçlü seyrini korurken, yıllık üretici enflasyonu yükselmeye devam etmiştir.”

‘Enflasyon öngörülerin üstünde kaldı’

Merkez Bankası’na göre fiyat artışları ana sanayi gruplarında genele yayıldı ve bu durumun sermaye malları dışında kalan gruplarda daha belirgin olduğu gözlendı. Raporda “Bu görünüm altında mevsimsellikten arındırılmış verilerle B ve C göstergelerinin aylık artış oranları zayıflama eğilimini korumakla birlikte Enflasyon Raporu öngörülerinin üzerinde kalmaya devam etmiş, göstergelerin yıllık enflasyonları ise bir miktar artış kaydetmiştir” dendi. Raporda harcama gruplarının yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde gıda grubunun katkısının bir önceki aya göre 0,30 puan azaldığı, alkol-tütün-altın, temel mallar, enerji, hizmet gruplarının katkılarının sırasıyla 0,47; 0,39; 0,38; 0,36 puan arttığı görüldü.

Merkez Bankası sonunda TL mevduatın önemini gördü

Merkez Bankası zararını izah etti: Bizi KKM ve artan faiz yaktı