Ertelenen talep otomotiv satışlarına rekor getirdi
Otomotiv sektöründe çip kriziyle başlayan uzun sipariş kuyrukları azalan taleple erirken, ağustos ayında hem otomobil fiyatları hem de satış adetleri düştü. Temmuz’da 112 bin 548 olan satış adeti, ağustos ayında yüzde 23 gerileyerek 86 bin 454 oldu.
Sıfırda en ucuz fiyatın 1 milyon TL’ye yaklaştığı otomobilde satışlar ağustosta düşüşe geçti. Satışlar son 3 aydan beri 110 binin üzerinde seyrederken ağustosta 86 bin 454’e düştü. Otomotiv satışlarının hız kesmesinde, yüksek fiyatların yanı sıra finansmana erişimde yaşanan zorluklar ve otomobilin ‘yatırım aracı’ cazibesini kaybetmesi etkili oldu.
Satışların düştüğü ağustos ayında fiyatlar da yüzde 3 geriledi. Ancak ağustostaki düşüşe rağmen otomobil ve hafif ticari araç satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78,9 arttı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) verilerine göre, satışlar geçtiğimiz aylara göre hız kesse de tüm zamanların en yüksek ağustos rakamına ulaştı. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık ağustos ayı ortalama satışlara göre yüzde 48,8, otomobil pazarı yüzde 50,2, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 44,6 artış gösterdi.
2023 yılının Ocak-Ağustos döneminde Türkiye otomotiv pazarında satışlar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 64,7 artarak 755 bin 282’ye yükseldi. Söz konusu dönemde otomobil satışları yüzde 64,3 artışla 582 bin 419, hafif ticari araç satışları ise yüzde 66,4 yükselişle 172 bin 863 adet oldu.
2023 Ocak-Ağustos döneminde otomobil pazarı segmentlere göre değerlendirildiğinde, satışların yüzde 88,9’unu vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomobiller 316 bin 521 adetle yüzde 54,3, B segmenti otomobiller 196 bin 114 adetle yüzde 33,7 pay aldı. Sektör yetkilileri, yüksek enflasyon ve krediye erişimde yaşanan zorluklara paralel temmuz ayıyla birlikte özellikle görece daha ulaşılabilir olan A ve B segmenti araçlara talebin arttığını ifade etti. Ülke genelindeki otomobil satışlarının yüzde 84,8’i 1600cc altındaki otomobillerden oluştu. Vergi oranı ve fiyatı yüksek otomobillerin olduğu D, E, F, G, J. M ve S segmentindeki otomobillerin toplamı pazardan yüzde 12’lik pay aldı.
Artan akaryakıt fiyatları tüketiciyi elektrikli araçlara yönlendiriyor. Ocak-ağustos döneminde satışların yüzde 68,9’unu benzinli, yüzde 15,7’sini dizel, yüzde 10,4’ünü hibrit araçlar oluştururken, elektrikli araçların payındaki yükseliş dikkat çekti. Elektrikli otomobiller yüzde 3,9 payla 22 bin 891 adetlik satış rakamına ulaştı. 2022’nin aynı döneminde ise 3 bin 283 adet elektrikli otomobil satışı gerçekleşmiş, bu segment araçlar toplam pazardan yüzde 1 pay bile alamamıştı. Talebin zayıfladığı otogazlı otomobillerin toplam satıştan aldığı pay da yüzde 1,1’e geriledi. Gövde tiplerine göre değerlendirilme yapıldığında en çok tercih edilen gövde tipi yüzde 49,3 payla SUV otomobiller olurken, onu yüzde 27,3 payla sedan, yüzde 21,1 ile hatchback otomobiller takip etti.
Rapora göre, yılın ilk 8 ayında binek ve hafif ticari olmak üzere toplam satışlarda ilk sırayı 126 bin 650 adetle Fiat aldı. Onu sırasıyla 77 bin 48 ile Renault, 70 bin 763 ile Ford, 57 bin 924 ile Volkswagen, 54 bin 42 ile Peugeot izledi. Fiat, otomobil satışlarında da birinciliği kaptırmadı. Söz konusu dönemde Fiat 85 bin 334, Renault 65 bin 865, Volkswagen 47 bin 7, Opel 42 bin 241, Peugeot ise 40 bin 738 adet otomobil satışı gerçekleştirdi. ODMD’nin verilerine göre ağustos ayı itibariyle bu yıl satılan Togg sayısı 3 bin 400’e ulaştı. Ağustos ayında ise pazardaki ilk 10 şöyle sıralandı:
MAİS AŞ Genel Müdürü Berk Çağdaş, talebin yavaşlamasına karşı araç tedarikinin artması bayilerde çip kriziyle başlayan uzun sipariş kuyruklarını da eritti. Görüştüğümüz bayi yetkilileri, bazı istisna modeller dışında neredeyse sırada bekleyen hiç müşteri kalmadığını ifade etti. Sosyal medyada da birçok tüketici, daha önce telefonlarına bile çıkmayan bayilerin şimdi araç satmak için kendilerini aradığını iddia etti.