TÜİK’e göre işsiz sayısı 3,2, DİSK’e göre 8,3 milyon

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Hane Halkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarına göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı eylül ayında bir önceki aya göre 46 bin kişi azalarak 3 milyon 168 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puan azalarak yüzde 9,1, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (atıl işgücü) ise yüzde 21,8 oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,5 iken kadınlarda yüzde 12,3 olarak tahmin edildi.
İstihdam edilenlerin sayısı eylül ayında bir önceki aya göre 59 bin kişi azalarak 31 milyon 686 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 48,3 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,8 iken kadınlarda yüzde 31,2 olarak gerçekleşti. İşgücü eylül ayında bir önceki aya göre 105 bin kişi azalarak 34 milyon 854 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 53,2 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,1 iken kadınlarda yüzde 35,6 oldu.

Genç işsizlik yüzde 16,7

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,2 puanlık azalış ile yüzde 16,7 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı erkeklerde yüzde 13,8, kadınlarda ise yüzde 22 olarak tahmin edildi.

İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2023 yılı eylül ayında bir önceki aya göre 0,8 saat artarak 44,2 saat olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik olarak da bilinen zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı eylül ayında bir önceki aya göre 1,2 puanlık azalışla yüzde 21,8 oldu.

DİSK-AR’a göre işsiz sayısı son 1 yılda 723 bin kişi arttı

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak hazırlanan “İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu”na göre ise mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı eylülde 8 milyon 273 bin kişi oldu. Raporda geniş tanımlı işsizlik oranının son bir yılda yüzde 20,3’ten 21,8’e yükseldiği belirtildi.

TÜİK’e göre pandemi öncesinde, 2019 Eylül’de yüzde 14,1 olan dar tanımlı işsizlik Eylül 2023’te yüzde 9,1 olarak gerçekleştiği belirtilen raporda, “Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 19’dan yüzde 21,8’e yükseldi. Son 1 yılda geniş tanımlı işsiz sayısı 723 bin artarak 7,6 milyondan 8,3 milyona yükseldi. Covid-19 salgını sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 2,8 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 1 milyon 883 bin kişi arttı” denildi.

İşsizlerin yüzde 88,1’i işsizlik ödeneği alamıyor

Raporda işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğunun işsizlik ödeneğinden yararlanamadığı vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:

“Eylülde TÜİK toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 168 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un eylül ayı verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 377 bin 581. Böylece eylülde resmi işsizlerin sadece yüzde 11,9’u işsizlik ödeneği alabildi. 2,8 milyona yakın işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 88,1’inin işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor.”

Türkiye işsizlikte OECD üyeleri arasında zirveye yaklaşıyor

İşsizliğin en yüksek olduğu kategori kadın

Mevsim etkisinden arındırılmış HİA verilerine göre işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategorinin yüzde 29,9 ile geniş tanımlı kadın işsizliği olmaya devam ettiği belirtilen raporda, “İkinci yüksek işsizlik kategorisi yüzde 22 ile genç kadın işsizliğidir. Eylülde üçüncü en yüksek işsizlik kategorisi ise yüzde 21,8 ile geniş tanımlı işsizlik oldu” denildi.

Eylülde dar ve geniş tanımlı işsizlik oranı arasındaki makasın 12,7 puan olduğuna dikkat çekilerek, “Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni zamana bağlı eksik istihdam sayısı, ümidini kaybedenlerin, iş aramayıp çalışmaya hazır olanların ve iş arayıp işbaşı yapamayacak olanların sayısındaki artıştır” ifadelerine yer verildi.

İşsizlik düştü ama istihdamda dalgalı seyir sürüyor

2024’te büyüme yüzde 4 olacak, işsizlik ‘hafif yükselişle’ 10,3’e çıkacak