Aşırı sıcaklar Akdeniz’de tatil periyodlarını değiştiriyor
Dünya Ekonomik Forumu'nun 2023 yılı seyahat ve turizm gelişmişlik endeksinde Türkiye 37'nci sıradan 29'uncu sıraya çıktı. Uluslararası seyahatin salgın öncesi seviyeye döndüğü vurgulanan raporda zorlukların sürdüğü belirtildi.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) iki yılda bir Surrey Üniversitesi ile hazırladığı ve 119 ülkenin seyahat ve turizm sektörlerinin birçok faktör dikkate alınarak analiz edildiği Seyahat ve Turizm Endeksi 2024 (TTDI) yayımlandı. Raporda uluslararası seyahatin bu yıl salgın öncesi seviyeye döndüğü ama zorlukların da sürdüğü vurgulanırken, 2024’te en büyük iyileşmenin görüldüğü ilk 30 ülke arasında Türkiye de yer aldı. 119 ülkenin bulunduğu endekste daha önce 37’inci sırada bulunan Türkiye sekiz basamak yükselerek 29’uncu sıraya yükseldi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Türkiye’nin dünya seyahat ve turizm hareketliliğindeki büyümesinin WEF’in seyahat ve turizm gelişmişlik endeksi 2023 sonuçlarıyla tescillendiğine dikkat çekilerek “Dünyanın en ünlü iş insanları ile politikacılarını bir araya getiren forumun iki yılda bir yayımladığı endeks sonuçlarına göre sıralamada 8 basamak birden yükselen Türkiye 119 ülke arasında 29’uncu oldu” dendi. Endekse göre Türkiye’nin seyahat ile seyahat ve turizm önceliklendirilmesi göstergesinde yüzde 14 ilerleme kaydederek 18 sıra birden yükseldiği ve dünyanın ikinci ülkesi olduğu belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye hava yolu taşımacılığı altyapısında da önemli bir gelişme gösterirken endeksin bu göstergesinde 10 sıra birden yükseldi ve dünyada ilk 10 ülke arasına girmeyi başararak 8’inci sırada yer aldı. Raporun kültürel varlıklar göstergesinde 13’üncü sıradaki konumunu korumayı başaran Türkiye, eğlence dışı alanlarda 7 basamak yükselerek 16’ncı sıraya ulaştı. Doğal kaynaklar kriterinde ise 24 sıra birden yükseliş yaşanırken endeksin bu kategorisinde Türkiye 32’nci oldu. Endekste fiyat rekabetçiliği, turist hizmetleri ve altyapısı, emniyet ve güvenlik, insan kaynakları ve iş gücü piyasası, talep sürdürülebilirliği ile iş ortamı Türkiye’nin gelişime açık göstergeler olarak raporlandı.”
Raporda uluslararası turizm ve seyahat sektörünün gayri safi yurt içi hasılaya (GSYH) katkısının bu yıl salgın öncesi seviyelere dönmesi beklenirken, bazı zorlukların devam ettiği bildirildi. Buna göre, bu yıl seyahat engellerinin kalkacağı ve salgın dönemindeki ertelenmiş talebin turizm sektörüne güçlü şekilde yansıyacağı öngörülüyor. Turizmdeki iyileşmeye daha fazla uçuş olması ile doğal ve kültürel alanlara yatırım ve ilginin artmasının da katkı sağlaması bekleniyor.
Ancak sektördeki iyileşme ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Endeksteki 119 ülkeden 71’i turizm ve seyahat skorunu 2019’dan beri artırırken, ortalama endeks skoru salgın öncesi seviyenin yüzde 0,7 altında kaldı. Uluslararası turizm ve seyahat sektörü, salgının yol açtığı küresel sağlık krizinin şokunu atlatmış olsa da makroekonomideki zorluklar, jeopolitik ve çevresel riskler, yapay zeka gibi yeni dijital teknolojilerin etkisi gibi zorluklarla karşı karşıya bulunuyor.
İş gücü kısıtının devam ettiği bu dönemde hava yolu kapasitesi, sermaye yatırımları ve verimlilik alanındaki gelişmeler, uluslararası seyahat sektöründeki talep artışına ayak uyduramıyor. Küresel enflasyonla kötüleşen bu dengesizlikler, fiyat ve hizmete ilişkin sorunları artırıyor.
WEF’in endeksinde ilk 30 ülke arasında 26 yüksek gelirli ekonomi yer alırken, bunların 19’u Avrupa’da, 7’si Asya Pasifik’te, 3’ü Amerika kıtasında ve biri de Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Orta Doğu’da bulunuyor. ABD, İspanya, Japonya, Fransa, Avustralya, Almanya, Birleşik Krallık, Çin, İtalya ve İsviçre endeksteki ilk 10 ülkeyi oluşturuyor.
Sonuçlar yüksek gelirli ekonomilerin genel olarak seyahat ve turizm sektörünün gelişimi için daha elverişli koşullara sahip olmaya devam ettiğini gösterirken dinamik iş gücü piyasaları, açık seyahat politikaları, güçlü ulaşım ve turizm altyapısı ve iyi gelişmiş doğal, kültürel ve eğlence dışı cazibe merkezleri de bu gelişime katkı sunuyor.
Öte yandan, son yıllarda sektördeki en büyük ilerlemelerden bazıları gelişmekte olan ülkelerde görüldü. Gelişmekte olan ülkeler arasında ilk 10’daki Çin’in yanı sıra Türkiye, Endonezya ve Brezilya gelişmekte olan en önemli seyahat ve turizm destinasyonları arasında sıralamada ilk 30 arasında yer aldı.