Alin Taşçıyan’ın izleyip beğendiği ve önerdiği 8 film

Sinema yazarı Alin Taşçıyan film festivallerinde her zaman kutup yıldızımızdır. Yıllardan beri dünya festivallerini takip eder, has sinemanın peşinden koşan yönetmenleri keşfeder, onların filmleri ülke sınırları içine girdiği an seyirciye uyarı fişeği niteliğinde yazılar yazar.

Uzun zamandır yazılarını kültür sanat sitesi Sanatatak’ta okuduğumuz Taşçıyan, 43. İstanbul Film Festivali programından seçtiklerini Sanatatak’ta yazdı. Yazısında izlediği filmler de izlemediği ama festivalde izlemek istediği filmler de var. Biz izleyip beğendiği ve seyirciye de tavsiye ettiği 8 filmi aldık. Listedeki diğer filmler içinse Sanatatak‘a bakabilirsiniz.

DİRSEK / ELBOW

Yönetmen: Aslı Özarslan
Oyuncular: Melia Kara, Doğa Gürer, Jale Arıkan, Haydar Şahin, Orhan Kılıç, Jamilah Bagdach, Asya Utku, Mina Sağdıç
ALMANYA, TÜRKİYE, FRANSA / 2024 / DCP / Renkli / 86’ / Almanca, Türkçe; Türkçe, İngilizce altyazılı

Berlin’de yaşayan Hazal daha 17 yaşındadır. En büyük dileği, hayatta kendisine de bir şans verilmesidir. 18. yaş günü için günlük sıkıntılardan uzaklaşıp arkadaşlarıyla partilemek ister. Ancak sonu ölümle biten bir olayla tüm dünyası alt üst olacaktır. Hazal, İstanbul’a, yani hiç tanımadığı, yakınlık duymadığı bir şehre ve ülkeye kaçmak zorunda kalır.

Berlin doğumlu yönetmen Aslı Özarslan tarafından, yapıtlarında göç olgusunun etkilerini ele alan Fatma Aydemir’in ‘Ellbogen’ romanından beyazperdeye uyarlanan ‘Dirsek’, dünya prömiyerini şubat ayında Berlin Film Festivali’nin Generation K14plus bölümünde yaptı. Sonra da Nürnberg Film Festivali’nde gösterildi.

* Bu film Goethe Institut Istanbul ve German Films’in katkılarıyla gösterilmektedir.

TUTUŞAN BİR BEDENİN ANILARI / MEMORIES OF A BURNING BODY

Yönetmen: Antonella Sudasassi Furniss
Oyuncular: Sol Carballo, Paulina Bernini, Juliana Filloy, Liliana Biamonte, Gabriel Araya, Juan Luis Araya, Leonardo Perucci, Cecilia García, Teo Yuja
KOSTA RİKA, İSPANYA / 2024 / DCP / Renkli / 90’ / İspanyolca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin İzleyici Ödülü–Panorama

“Bir kadın asla yaşadığını hissetmekten vazgeçmez.” Şubat ayında Berlin Film Festivali’nin Panorama bölümünde prömiyeri yapılan ‘Tutuşan Bir Bedenin Anıları’, 65 yaşını geçmiş üç kadının anıları ve yakınlıkları üzerinden haz, arzu, evlilik, aşk, cinsellik ve kadın olmak hakkındaki en derin düşünceleri beyazperdeye taşıyor.

Cinselliğin tabu olduğu bir dönemde büyüyen ve yaşayan bu üç kadının sesleri bu filmde 65 yaşındaki tek bir kadının anlatısında cisimleşiyor. Kosta Rikalı senarist ve yönetmen Antonella Sudasassi Furniss bu ikinci uzun metrajlı filmi hakkında şöyle diyor: ‘Tutuşan Bir Bedenin Anıları’, büyükannelerimle hiç yapamadığım konuşmalardır. Tabulara rağmen en mahrem sırları hakkında konuşmaya cesaret eden kadınların kolektif haykırışıdır.”

EN SEVDİĞİM PASTAM /MY FAVOURITE CAKE

Yönetmen: Maryam Moghaddam, Behtash Sanaeeha
Oyuncular: Lily Farhadpour, Esmail Mehrabi
İRAN, FRANSA, İSVEÇ, ALMANYA / 2024 / DCP / Renkli / 97’ / Farsça; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin Ekümenik Jüri Ödülü, FIPRESCI Ödülü

Aniden geliveren mutluluk taptaze, ışıltılı bir ikinci bahar getirebilir, üstelik bunun yaşla hiç ilgisi yoktur. 70 yaşındaki Mahin, kocası öldüğünden, kızı da Avrupa’ya gittiğinden beri Tahran’da tek başına yaşamaktadır. Bir öğleden sonra çay içmeye çıkınca yalnızlık rutini kırılır ve aşk hayatı yeniden canlanır.

‘Beyaz İneğin Türküsü’nün ardından Maryam Moghaddam ve Behtash Sanaeeha’nın birlikte yönettikleri ikinci uzun metrajlı film olan ‘En Sevdiğim Pastam’, Berlinale’de Altın Ayı için yarıştığı. Ancak yönetmenler seyahat yasağı ve cezai suçlamalar nedeniyle festivale katılamadılar. Aynı anda hem trajik hem iç açıcı hem de komik olabilen film, The Guardian’a göre “harika bir biçimde tatlı ve komik,” The Hollywood Reporter’a göreyse“hayattan leziz bir dilim.”

MUTFAK / LA COCINA

Yönetmen: Alonso Ruizpalacios
Oyuncular: Raúl Briones Carmona, Rooney Mara, Anna Diaz, Motell Foster, Oded Fehr
MEKSİKA, ABD / 2024 / DCP / Siyah-Beyaz ve Renkli / 139’ / İspanyolca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Manhattan’daki ‘The Grill’de öğle yemeği telaşı tam da zirvedeyken kasadan para kaybolduğu anlaşılır. Kayıtsız aşçıların hepsi zan altındayken Pedro baş şüphelidir. Hayalperest ve haşarı Pedro, Amerikalı garson Julia’ya aşıktır. Mekânın sahibi Rashid, Pedro’ya yasal olabilmesi için evraklarında yardımcı olacağına söz vermiştir. Ancak Julia hakkında ortaya çıkanlar herkesi şoke edecek, Pedro da bunun üzerine kentin bu en işlek mutfağının ocağını sonsuza dek söndürecektir.

Arnold Wesker’ın aynı adlı tiyatro oyunundan uyarlanan yemek pornosu karşıtı ‘Mutfak’, lokantaların işlemesini ve midelerimizin dolmasını sağlayan o görünmeyen insanlara trajikomik bir övgü niteliğinde. Prömiyeri Berlin Film Festivali’nde yapılan ‘Mutfak’, ‘Gueros’ ve ‘Museo / Müze’nin yanı sıra ‘Narcos: Mexico’ dizisini de yöneten Alonzo Ruizpalacios’un son filmi.

GİDECEK YER YOK / NO OTHER LAND

Yönetmen: Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham, Rachel Szor
FİLİSTİN, NORVEÇ / 2024 / DCP / Renkli / 95’ / Arapça, İbranice, İngilizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin Belgesel Ödülü, Panorama İzleyici Ödülü–Belgesel

Filistinli aktivist Basel Adra, atalarının Batı Şeria’daki memleketi Masafer Yatta’nın İsrail askeri işgal güçleri tarafından yok edilişini beş yıl boyunca filme aldı. Adra, sınırın öte yanından mücadelesine katılan İsrailli gazeteci Yuval Abraham ile alışılmadık bir ittifak kurdu.

Gazze’nin yıkımının sürdüğü şu günlerde önemi ve özelliğiyle daha da öne çıkan ‘Gidecek Yer Yok’, Masafer Yatta’lıların on yıllardır süren hukuk mücadelesini, zalimane adaletsizlikleri, baskıları, yıkımı ve toplu sürgünü belgeliyor.

Berlin Film Festivali’nde gösterilen tek Filistin filmi olan ‘Gidecek Yer Yok’, Filistinli avukat, gazeteci, aktivist ve sinemacı Basel Adra ile Kudüs’te yaşayan İsrailli sinemacı ve araştırmacı gazeteci Yuval Abraham’ın da yer aldığı bir Filistin-İsrail kolektifi tarafından gerçekleştirildi. Basel Adra, Berlin’de yaptığı konuşma sonrası ölüm tehditleri almasıyla gündem olmuştu.

KİME AİDİM? / WHO DO I BELONG TO

Yönetmen: Meryam Joobeur
Oyuncular: Salha Nasraoui, Mohamed Hassine Grayaa, Malek Mechergui, Adam Bessa, Dea Liane, Rayen Mechergui, Chaker Mechergui
TUNUS, FRANSA, KANADA / 2024 / DCP / Renkli / 120’ / Arapça; Türkçe, İngilizce altyazılı

Aile bağları, trajedi ve büyülü gerçekçiliği zarifçe iç içe işleyen Kime Aidim?, izleyicilere savaş ve çatışmanın neden insanların içindeki şiddeti ortaya çıkardığını sorgulatmayı amaçlıyor.

Ayşe, kocası ve en küçük oğluyla birlikte Tunus’un kuzeyinde, ıssız bir yerde yaşamaktadır. Büyük oğulları Mehdi ve Amine, zulmü dinmeyen savaşa katılmışlar, aile kedere boğulmuştur. Bir gün Mehdi beklenmedik bir şekilde eve döner. Yanında gizemli bir kadın vardır, üstelik bu kadın hamiledir. Ne var ki gelişleriyle birlikte tüm köyü yutup yok edecek gibi görünen bir karanlık ortaya çıkar.

‘Brotherhood’ adlı kısa filmiyle Oscar’a aday gösterilen Tunus asıllı Kanadalı yönetmen Meryam Joobeur’ün bu ilk uzun metrajlı filmi, prömiyerini bu yıl şubat ayında Berlinale’de yaptı.

GLORIA!

Yönetmen: Margherita Vicario
Oyuncular: Galatéa Bellugi, Carlotta Gamba, Veronica Lucchesi, Maria Vittoria Dallasta, Sara Mafodda
İTALYA, İSVİÇRE / 2024 / DCP / Renkli / 106’ / İtalyanca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Yaşamın mutlu tınılarıyla dolu bu müzikal, tarihi yeni baştan hayal ederek 18. yüzyıl İtalya’sında manastırda pop müziği icat eden bir grup genç kadın müzisyenin hikâyesini anlatıyor. ‘Gloria! Venedik’te bir manastırın yatılı kız okulunda geçiyor ve çağının ötesinde bir müzik yeteneğine sahip dilsiz bir genç kadın olan Teresa’yı izliyor.

Teresa öncülüğündeki küçük bir grup olağanüstü müzisyen kadın, birlikte yüzyıllar ötesine sıçrıyor ve hem isyankâr hem de hafif ve modern bir müzik türü icat ederek köhne sisteme meydan okuyor. Ortaya çıkansa pop!

Kadınların müzik tarihindeki soluk izlerine haykırarak selam gönderen; neşe, müzik ve dümeni kendi eline almış güçlü, yıldız kadınlarla dolu bu film, besteci Margherita Vicario’nun yönettiği ilk uzun metrajlı film. Filmin müzikleri de Vicario’nun kendi özgün bestelerini içeriyor. ‘Gloria! prömiyerini Altın Ayı için yarıştığı Berlin Film Festivali’nde yaptı.

* Bu film İtalyan Kültür Merkezi’nin katkılarıyla gösterilmektedir.

DAHOMEY

Yönetmen: Mati Diop
FRANSA, SENEGAL, BENİN / 2024 / DCP / Renkli / 67’ / Fransızca, Fon, İngilizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin En İyi Film

Berlin Film Festivali’nin en iyisi seçilerek Altın Ayı’yı kazanan ‘Dahomey’, 26 yağmalanmış sanat eserinin 2021’de Fransa’dan Benin’e iade ediliş sürecini konu alıyor. Eserlerden birinin bakış açısından anlatılan ‘Dahomey’, bir yandan sömürgeciliğin mirasına değinirken bir yandan da nesnelere özellik kazandıran ışıltılarını inceliyor.

1892’de Dahomey Krallığı’ndan Fransız sömürge birlikleri tarafından yağmalanan binlerce parçalık hazinenin 26 parçası, 2021 Kasım’ında bugünkü adıyla Benin Cumhuriyeti’ne iade ediliyor. Peki, kadim atalar vatana döndüğünde nasıl karşılanmalılar? Abomey-Calavi Üniversitesi öğrencileri, tartışmalarında bu konuyu ele alıyorlar. Politikle şiirseli dengelemeyi başaran Mati Diop, ‘Atlantique’ ile 2019’da Cannes’da Büyük Ödül’e layık görülmüştü.