Aydın Orak’ın film festivalinde önerdiği 10 film

‘Tek Planda Mezat’, ‘Araf’, ‘Asasız Musa’, ‘Yaşar Kemal Efsanesi’, ‘Daha İyi Yenil’, ‘Sabırsızlık Zamanı’ gibi filmleriyle tanınan yönetmen ve oyuncu Aydın Orak, 43. İstanbul Film Festivali’nde gideceği filmleri seçmiş, festivalin başlamasını bekliyor. Ki zaten de çok fazla bir şey kalmadı, iki gün sonra film maratonu başlıyor. Orak seçtiği filmleri de 10Haber ile paylaştı. Buyurun efendim!

KEHANET / OMEN

Yönetmen: Baloji
Oyuncular: Marc Zinga, Lucie Debay, Eliane Umuhire, Yves-Marina Gnahoua, Marcel Otete Kabeya
BELÇİKA, HOLLANDA, DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ / 2023 / DCP / Renkli / 91’ / Fransızca, Svahili, Lingala, İngilizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2023 Cannes Yeni Sesler Ödülü – Belirli Bir Bakış / 2023 Angoulême En İyi Yönetmen / 2023 Durban En İyi Afrika Filmi / 2023 Münih CineRebels Ödülü / 2024 Magritte Ödülleri Awards (Belçika Belgium) En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, En İyi Görüntü, En İyi Set Tasarım, En İyi Kostüm, En İyi Özgün Müzik

Kongo asıllı Belçikalı rap müzisyeni ve görsel sanatçı Baloji’nin Cannes’da prömiyerini yapan bu ilk yönetmenlik denemesi, çarpıcı görsel dünyasıyla öne çıkıyor. Film Kongo’da, cadılık ve büyücülükle suçlanarak yaşadığı toplumdan dışlanan Koffi’nin 15 yılın ardından memleketine dönüşüyle başlıyor.

Hayal dünyasıyla gerçeklik arasındaki sınırı benzersiz bir şekilde esneten ‘Kehanet’, dört bireyin kesişen yazgılarını önyargılar, toplumsal eşitsizlik, kimlik, aidiyet ve inanç kavramları üzerinden izliyor. Afrika’nın benzersiz mitolojilerinden beslenen ve hem amatör hem profesyonel oyuncuların rol aldığı film, Belçika’nın Oscar adayı oldu. Baloji, filmin ardından dört ana karakterden esinlenerek besteleri tamamen kendisine ait dört farklı müzik albümü yayımladı.

DAHOMEY

Yönetmen: Mati Diop
FRANSA, SENEGAL, BENİN / 2024 / DCP / Renkli / 67’ / Fransızca, Fon, İngilizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin En İyi Film

Berlin Film Festivali’nin en iyisi seçilerek Altın Ayı’yı kazanan ‘Dahomey’, 26 yağmalanmış sanat eserinin 2021’de Fransa’dan Benin’e iade ediliş sürecini konu alıyor. Eserlerden birinin bakış açısından anlatılan ‘Dahomey’, bir yandan sömürgeciliğin mirasına değinirken bir yandan da nesnelere özellik kazandıran ışıltılarını inceliyor.

1892’de Dahomey Krallığı’ndan Fransız sömürge birlikleri tarafından yağmalanan binlerce parçalık hazinenin 26 parçası, 2021 Kasım’ında bugünkü adıyla Benin Cumhuriyeti’ne iade ediliyor. Peki, kadim atalar vatana döndüğünde nasıl karşılanmalılar? Abomey-Calavi Üniversitesi öğrencileri, tartışmalarında bu konuyu ele alıyorlar. Politikle şiirseli dengelemeyi başaran Mati Diop, ‘Atlantique’ ile 2019’da Cannes’da Büyük Ödül’e layık görülmüştü.

CU Lİ ASLA AĞLAMAZ / CU LI NEVER CRIES

Yönetmen: Pham Ngoc Lân
Oyuncular: Minh Chau, Hà Phuong, Xuan An, Hoàng Hà, Cao Sang, Tam Anh
VİETNAM, SİNGAPUR, FRANSA, FİLİPİNLER, NORVEÇ / 2024 / DCP / Siyah-Beyaz / 92’ / Vietnamca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2023 Berlin GWFF En İyi İlk Film

‘Cu Li Asla Ağlamaz’, bir zamanlar Doğu Almanya’da çalışmış, Hanoi’de yaşayan işçi emeklisi Lady M’nin hayatındaki olaylar ve duyguları bir kasırga gibi alt üst eden boğucu yaz günlerini anlatıyor. Uzun süredir görüşmediği Alman kocasından evcil bir cüce lemur (yani çok sevimli ve zehirli, minik bir cu li) miras kalan Lady M, git gide solan geçmişine tutunmaya çalışır. Bu arada hamile yeğeni, Lady M şiddetle karşı çıksa da evlenmeye hazırlanmaktadır.

Vietnam’ın tarihiyle günümüzün karmaşık çağrışımlarını rüyalar, bir yangın ve bir düğünle iç içe geçiren ‘Cu Li Asla Ağlamaz’, prömiyerini Berlin Film Festivali’nin Panorama bölümünde yaptı.

YABANCI MESELESİ / THE STRANGER’S CASE

Yönetmen: Brandt Andersen
Oyuncular: Yasmine Al Massri, Yahya Mahayni, Omar Sy, Ziad Bakri, Constantine Markoulakis
ÜRDÜN / 2024 / DCP / Renkli / 97’ / Arapça, İngilizce, Yunanca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2024 Berlin Uluslararası Af Örgütü Film Ödülü

Kardeşlerin, anneler ve babaların, iç acısının, dehşetin, insanlığın ve insanlık dışılığın, suçun ve paranın, kanın ve savaşın hikâyesini anlatan ‘Yabancı Meselesi’, gerilim ve aksiyon dolu bir Hollywood filmi gibi tasarlanmış gerçek bir trajedi.

Halep’ten yola çıkan film, dört kıtaya yayılıp beş ailenin hayatlarını iç içe geçiren riskli bir hikâyenin ana karakterleri haline gelen çocuk cerrahı Amira ile kızını takip ediyor.

Berlin Film Festivali’nde prömiyerini yapan film, adını Shakespeare’in yüzyıllar önce yazdığı oyunda Sir Thomas More’un mülteciler hakkındaki tiradından alıyor. Yönetmen Brandt Andersen, mültecilerle çalışan, film kampları düzenleyen ve UNHCR ile işbirliği yapan bir aktivist ve sanatçı: “Sadece tek bir filmle bile toplumsal değişim mümkün.”

DAĞLARIN ARDI / BEHIND THE MOUNTAINS

Yönetmen: Mohamed Ben Attia
Oyuncular: Majd Mastoura, Walid Bouchhioua, Samer Bisharat, Selma Zeghidi, Helmi Dridi, Wissem Belgharek
TUNUS, BELÇİKA, FRANSA, İTALYA, SUUDİ ARABİSTAN, KATAR / 2023 / DCP / Renkli / 98’ / Arapça; Türkçe, İngilizce altyazılı

Bir bunalım anında işyerinde hasara yol açtığı için dört yılını hapiste geçiren Rafik’in tek bir amacı vardır: Oğlunu dağlara götürüp ona kendisi hakkında keşfettiği inanılmaz ve son derece şaşırtıcı bir sırrı göstermek.

2019’da festivali ziyaret eden Tunuslu yönetmen Mohamed Ben Attia (‘Sevgili Oğlum’, ‘Seni Seviyorum Hedi’ filmleriyle tanıyoruz kendisini), uçurumdan atlayan bir adam imgesinden esinlenerek çektiği büyülü gerçekçilikle bezeli son filmini “Bildik çevresinden şiddetle koparılan, kendini toplumdan, onun ilkelerinden, kodlarından, kurumlarından soyutlayan bir adamın hikâyesi” olarak tanımlıyor ve ekliyor: “Şizofrenleşen bir ülkede, absürtleşen bir dünyada mümkün olanın yelpazesini genişletebilen bir adam göstermek istedim.”

Jean-Pierre ve Luc Dardenne’in ortak yapımcılığını üstlendiği ‘Dağların Ardı’, prömiyerini Venedik Film Festivali’nin Ufuklar bölümünde yaptı.

SUYUN ÜSTÜ / AFLOAT

Yönetmen: Aslıhan Ünaldı
Oyuncular: Elit İşcan, Nihan Aker, Lila Gürmen, Serhat Ünaldı, Eren Çiğdem, Oscar Pearce
TÜRKİYE / 2023 / DCP / Renkli / 114’ / Türkçe, İngilizce; İngilizce altyazılı

Aslıhan Ünaldı ilk filminde bir aile hikayesi anlatıyor. Gazeteci babası Yusuf, siyasi yazıları nedeniyle hapis tehdidiyle karşı karşıya kalınca Zeynep, Amerikalı eşiyle birlikte Türkiye’ye döner ve parçalanmış ailesiyle Ege kıyılarında bir yelken seyahatinde bir araya gelir. Marinadan ayrıldıkları anda gerilim artar, eski kırgınlıklar su yüzüne çıkar ve aile Yusuf’un temyiz sonucunu beklerken sırlar birer birer ortaya dökülmeye başlar. Hassas aile dinamikleri, yöre halkından genç bir adamın hayatlarına girmesiyle beklenmedik bir yönde değişir.

YALANLARIN ANASI / THE MOTHER OF ALL LIES

Yönetmen: Asmae El Moudir
FAS, MISIR, SUUDİ ARABİSTAN, KATAR / 2023 / DCP / Renkli / 96’ / Arapça; Türkçe, İngilizce altyazılı

Ödülleri: 2023 Cannes En İyi Yönetmen–Belirli Bir Bakış, Altın Göz–En İyi Belgesel /2023 Valladolid İzleyici Ödülü / 2023 Sydney Büyük Ödül /2023 Atina En İyi Belgesel /2023 Durban En İyi Belgesel / 2023 DOK Leipzig İzleyici Ödülü / 2023 Bergen Olağanüstü Belgesel

Her ailenin sırları vardır. Ancak Faslı genç yönetmen Asmae El Moudir, ailesinin gizemlerinin devasa olduğunu fark eder. Örneğin neden çocukluğundan sadece tek bir fotoğraf olduğunu, o fotoğraftaki kızın da neden kendisi olmadığını bilmek ister. Bu yüzden Kazablanka’da büyüdüğü mahallenin el yapımı bir maketini yaparak geçmişi çözmeye karar verir. Bu mahallede annesinin, babasının ve büyükannesinin evleri ve memleketleri hakkında anlattığı hikâyeleri sorgulamaya başlar. Ancak ortaya çıkan gerçekle yüzleşmek hayal ettiğinden çok daha zordur.

Fas’ın Oscar adayı olarak kısa listeye kalan ‘Yalanların Anası’, kuşaktan kuşağa aktarılan sömürgeci bir geçmişin travmalarının üstesinden gelmek adına sessizliği bozuyor.

BÜYÜK KUŞATMA / THE GRAND SIEGE

Yönetmen: Sinan Kesova
Oyuncular: Alp Öyken, Dolunay Soysert, Yiğit Sertdemir, Asiye Dinçsoy, Samal Yeslyamova, Tarık Papuççuoğlu, Eraslan Sağlam
TÜRKİYE / 2024 / DCP / Renkli / 97’ / Türkçe, Özbekçe, Fransızca; İngilizce altyazılı

Ünlü bir akademisyen olan Berna Tuna’nın ölümü, kocası Macit için geçmişteki hatalarıyla yüzleşmek ve yıllardır ihmal ettiği kızı İpek ile ilişkisini pekiştirmek için bir fırsattır. Oğlu Alp ile eşinin asistanı Feyza’nın Berna’nın mirasına olan bağlılığı bu yeniden başlangıç ümidini bir sınava dönüştürecektir.

DARGEÇİT / HOLD STILL

Yönetmen: Berke Baş
Katılanlar: Erdal Kuzu, Abdülaziz Altınkaynak, Hayat Altınkaynak, Hazni Doğan, Veysel Vesek, Mehmet Coşkun, Ahmet Akyön
TÜRKİYE / 2024 / DCP / Renkli / 82’ / Türkçe, Kürtçe; Türkçe, İngilizce altyazılı

27 yıllık bir süreç… 1995 yılında Mardin, Dargeçit’te oğulları ve kardeşleri devlet güçlerinin elinde kaybolan aileler, avukatları ve İnsan Hakları Derneği ile günümüz Türkiye’sinin yargı sisteminde hakikat ve adalet için mücadele ediyorlar. Nihayet 2015’te başlayan davanın her duruşması için saatler süren uzun yolculuklar yapıyorlar. Devletin cezasızlık zırhını delmek imkânsız gözükse de “görmek isteyenler için hakikat ortada.”

SİYAH ÇAY / BLACK TEA

Yönetmen: Abderrahmane Sissako
Oyuncular: Nina Mélo, Chang Han, Wu Ke-Xi, Michael Chang
FRANSA, MORİTANYA, LÜKSEMBURG, TAYVAN, FİLDİŞİ SAHİLİ / 2024 / DCP / Renkli / 111’ / Çince, Fransızca, İngilizce, Portekizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Usta sinemacı Sissako’nun dikkat çekici, gözlemsel ve duygusal yeni filmi, düğün gününde “hayır!” diyecek kadar cesur bir kadının hikayesini anlatıyor. Aya 30’lı yaşlarının başındadır. Nikah masasında nişanlısını reddederek herkesi şaşırttıktan sonra, Çin’de yeni bir hayat kurmak için Fildişi Sahili’nden ayrılır.

Guangzhou’da, Çinli bir adam olan Cai’nin sahibi olduğu bir çay dükkânında iş bulur. Dükkânın arkasında, gözlerden uzakta Cai, Aya’yı Çin çay demleme ve sunum usulüyle tanıştırır. Aya bu kadim sanatı öğrenirken, ilişkileri yavaş yavaş duyarlı bir aşka dönüşür. Ancak, filizlenen tutkuları geçmişlerinin ve önyargıların üstesinden gelebilecek midir? Hüznü neşeyle harmanlamakta usta Moritanyalı auteur’ün 10 yıl aradan sonra çektiği ilk film olan ‘Siyah Çay’, Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı için yarıştı.

* Bu film Institut Français’nin katkılarıyla gösterilmektedir.