Yeşil, dijital ve insan merkezli kentsel yaşam: Dünyanın en akıllı şehirleri

Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü’nün (IMD) raporuna göre 142 şehir, teknolojik ilerlemeler, sürdürülebilirlik ve yaşanabilirlik gibi faktörler göz önünde tutularak ‘Akıllı Şehirler Endeksi’nde bulunuyor. Zürih ise liderliği yıllardır kimseye kaptırmıyor.

Akıllı teknolojiler ve yenilikçi çözümler

Akıllı şehir kavramı, vatandaşlarının kentleşmenin faydalarını artırmak ve eksikliklerini azaltmak için teknolojiyi kullanan bir kentsel ortam olarak tanımlanıyor.

Dünya üzerinde birçok şehir, ‘akıllı şehir’ uygulamasını hayata geçirmek için çalışıyor. Bu uygulama hizmetlerin daha iyi sağlanması için veri toplamaya odaklanıyor. Sağlık, ulaşım, eğitim ve altyapı gibi sektörler arasında iletişim kuran insanların sürdürülebilir bir yaşama sahip olması için veri paylaşımını hedefliyor.

Trafik ve ulaşım sistemlerinin, kamu hizmetlerinin, yeşil alanların ve bilgi sistemlerinin geliştirilmesi, sosyal hizmetlerin değerlendirilmesi, kültürel etkinlikler ile sosyal bağların kurulması için fırsatların genişletilmesi planlanan uygulamalar arasında. Uzmanlar akıllı şehirlerin insan merkezli, dijital olarak kapsayıcı bir yöne doğru ilerlemesi gerektiğini, aksi takdirde teknolojinin işe yaramayacağını vurguluyor.

Zürih (İsviçre)

Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü’nün ‘Akıllı Şehirler’ listesinin zirvesinde beşinci yıl üst üste dünyanın en akıllı şehri seçilen Zürih var. Bunun en önemli nedeni dijital güvenlik, teknoloji kullanımı, toplu taşıma ve çevresel sürdürülebilirlik gibi göstergelerde yüksek not alması.

Akıllı şehir projesi Zürih’te sokak lambası projesiyle başladı. Sensörler kullanılarak trafik seviyelerine uyum sağlayan ve buna göre parlaklığını artıran veya azaltan bir dizi sokak lambası tanıtıldı. Proje yüzde 70’e kadar enerji tasarrufu sağladı.

Limmat Nehri, Zürih Gölü, Kunsthaus Zurich, İsviçre Ulusal Müzesi, Lindt, lüks otelleri ve daha nicesi… Muhteşem doğasıyla dünyanın en güzel şehirlerinden biri olan Zürih aynı zamanda gastronomi tutkunlarının da göz bebeği.

Oslo (Norveç)

Norveç’in başkenti Oslo, sürdürülebilirliğe bağlılığıyla ünlü. Avrupa Komisyonu tarafından 2019 Avrupa Yeşil Başkenti unvanına sahip olan ve elektrikli araçlara geçme konusunda ciddi planlar yapan Oslo, ücretsiz park etme, otobüs şeritlerinin kullanımı ve gişelerde daha düşük vergiler alınması için çalışıyor. Otomatik bir ücretlendirme sistemi olan Oslo Toll Ring, sıfır emisyonlu araçlara özel ücret tarifeleri sunuyor.

Diğer akıllı projeler arasında sıfır emisyonlu inşaat sahaları, atık yönetimi ve yeşil enerji sistemleri geliştirmek için mevcut binaların yeniden donatılması var. Oslo, 1990’dan bu yana karbon emisyonlarını yüzde 60’ın üzerinde azalttı ve 2030’a kadar karbon nötr olmayı planlıyor.

Canberra (Avustralya)

Avustralya’nın başkenti Canberra, dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik ve yaşam kalitesi konusundaki çabalarıyla adından sıkça söz ettiriyor. Hem şehir sakinlerinin hem de turistlerin hayatlarını iyileştirmek için çeşitli akıllı şehir çözümleri uygulanıyor. Düşük hava kirliliği, yeşil alan sayısı ve azınlık vatandaşlar arasında yüksek katılım duygusu nedeniyle özellikle iyi puan alan bir şehir Canberra.

Şehir ormanlar, tarım arazileri ve doğa koruma alanlarıyla çevrili. Şehrin odak noktası ise Burley Griffin Gölü. Parlamento Binası ve Ulusal Galeri her daim cazibe noktası.

Yetkililer trafik akışı, enerji kullanımı ve su yönetimi hakkında veri topluyor ve bu bilgileri şehir hizmetlerini iyileştirmek için kullanıyor. Ayrıca güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmak ve depolama atıklarını azaltmak için akıllı atık yönetim sistemlerinin geliştirilmesine odaklanılıyor.

Cenevre (İsviçre)

Akıllı şehir uygulamalarının hayatı kolaylaştırdığı Cenevre’de sürücülerin telefonlarına bildirim gönderen ve bu şekilde trafiği belirgin bir biçimde azaltan akıllı park yeri sistemi, modüler aydınlatma, sürdürülebilir geri dönüşüm hizmetleri ve daha güçlü kamu güvenliği altyapısı ön sıralarda tutuluyor. Tüm amaç şehri daha sürdürülebilir, verimli ve yaşanabilir hale getirmek.

Kopenhag (Danimarka)

Danimarka’nın başkenti Kopenhag bir Viking balıkçı köyü olarak kurulmuş ve 15’inci yüzyıldan bu yana başkent. Refah seviyesinin hayli yüksek olması Danimarka’yı dünyanın en mutlu ülkelerinden biri yapıyor.

Langelinje Pier bölgesinde duran deniz kızı heykeli şehrin en ünlü simgesi. Kanal kenarındaki Nyhavn renkli binaları ve tekneleriyle, Tivoli Bahçeleri ise güzelliğiyle her zaman cazibe merkezi.

Kopenhag 2020 yılında ‘Akıllı Şehir Stratejisi’ni başlattı. Sürdürülebilir yaşam tarzlarını amaçlayan çok sayıda girişimi hayata geçiren şehir, kapsamlı bir toplu taşıma sistemi sunuyor. Elektrikli arabaların kullanımını teşvik ediyor ve şehrin her noktasına şarj istasyonları kuruyor. Veri ve teknoloji kullanımına öncelik veriyor.

Lozan (İsviçre)

Eğitim, sağlık hizmetleri, yeşil alanlar, geri dönüşüm tesisleri ve olağanüstü altyapısıyla adından söz ettiren bir şehir Lozan. Ekoloji ve sürdürülebilirlik büyük önem verilen başlıklar arasında.

Lozan, şehir halkının davranış kalıplarını daha iyi anlamak için cep telefonu kullanıcılarından ilgili verileri ve şehir merkezindeki trafik akışını iyileştirmek için Swisscom’dan veri topluyor. Akıllı yaşam laboratuvarları sayesinde yenilikçi şehir çözümleri oluşturmak için dünyanın dört bir yanındaki üniversite ortaklarıyla işbirliği yapıyor.

Helsinki (Finlandiya)

Şehrin ana odak noktası vatandaş merkezli inovasyon. Son teknolojiyi geliştirmek için üniversiteler, araştırma kurumları ve şirketlerle çalışan Helsinki, 2035 yılına kadar karbon nötr olma hedefi koydu ve bu hedefe ulaşma yolunda oldukları kanıtlandı.

Helsinki’nin üzerinde çalıştığı bir diğer hedef, şehir otobüs filosunu elektriğe dönüştürerek elektrikli araç şarj ağlarını genişletmek ve 2035 yılına kadar trafik emisyonlarını yüzde 69 oranında azaltmak. Şehrin binalarında daha fazla yenilenebilir enerji kullanımını destekleyerek enerji verimliliğini artırmak.

Amsterdam (Hollanda)

Amsterdam için öne çıkan konu yenilenebilir enerjinin kullanımı. Güneş enerjili otobüs durakları, aşırı kalabalıkla mücadele etmek ve arazi ıslahına bir alternatif sağlamak için yüzen köyler inşa edilmesi, enerji tasarruflu çatı yalıtımı, otomatik olarak kararan ışık anahtarları, akıllı sayaçlar ve ultra düşük enerjili LED ışıkların kullanılması.

Amsterdam’ın Akıllı Şehir Deneyimi Laboratuvarı ise sakinlerin yeni kentsel teknolojileri test etmelerine ve bunlar hakkında geri bildirim sağlamalarına olanak tanıyor.