Kuzey Suriye’de PKK/YPG sıkışmış durumda. Amerika’nın araya girmesiyle hafta sonuna kadar ateşkes oldu, ama Suriye Milli Ordusu sınırda bekliyor. Şimdi Mazlum Kobani’den sürpriz bir hamle geldi, PKK’dan gelenlerin Irak’a dönmesini istedi.
Suriye’de rejim değişikliği her şeyi değiştirdi. Düne kadar ülkenin üçte birinden daha geniş bölümünde Amerika’nın da desteğiyle kontrol sağlamış durumda olan PKK/YPG şimdi bu toprakları terke zorlanıyor. Zorlayan da Suriye’nin yeni yönetimi Heyet Tahrir Şam ve Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu.
SMO geçen hafta PKK/YPG’yi uzun süredir bulunduğu Fırat nehrinin batısındaki iki önemli yerleşimden, Tel Rıfat’tan ve Münbiç’ten çıkardı.
İlginç olan PKK/YPG’nin geçmişte çok büyük önem verdiği bu iki yerleşimi neredeyse çatışmadan terk etmesiydi.
Ama şimdi sıra Fırat’ın Doğusunda kalan kısımlara ve özellikle de Kobani’ye ve Rakka’ya geldi. PKK/YPG uzun süredir kontrolünde tuttuğu Deyrizor’u da kaybediyor.
Amerikan ordusu son 10 gündür Suriye’de uzun yıllardır olmadığı kadar aktif; örgüt Deyrizor’u terk etmesin diye bölgede yoğun hava bombardımanları yapıyor.
Suriye’yi yöneten HTŞ son günlerde açık açık PKK/YPG’den silahları bırakmasını ve kurulacak Suriye ordusuna katılmasını istiyor, özerk yönetime izin vermeyeceğini söylüyor.
Suriye Milli Ordusu Fırat nehrinin doğusuna geçmek, özellikle Rakka ve Kobani’yi almak için askeri hazırlıklarını tamamlamıştı ve bu hafta başında Kobani çevresinde çatışmalar da başlamıştı ama Amerika araya girdi ve SMO ile PKK/YPG arasında ateşkesi mümkün kıldı, ateşkes hafta sonuna kadar geçerli.
Bu dönemde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan önemli bir mesaj verdi ve PKK/YPG’ye üç aşamalı bir plan önerdi. Bu planın ilk aşamasında Kuzey Irak’taki PKK’dan gelen savaşçı ve komutanların Suriye’den ayrılması var. İkinci aşamada ise Suriyeli de olsa bütün komuta kadrosu da (ki bunlara Mazlum Kobani takma adını kullanan örgütün tepe yöneticisi de dahil) Suriye’den ayrılacak. Son aşamada ise YPG’nin silah bırakması, içinden arzu edenler varsa onların Suriye ordusuna katılması ve YPG’nin kendini fesh etmesi yer alıyor.
Ateşkes süresinin bitmesine az bir süre kala dün önemli bir gelişme oldu, PKK/YPG’nin komutanı ve bu örgüt adına nihai karar verici konumunda olan Mazlum Kobani adını kullanan Mazlum Abdi Reuters’a açıklamalarda bulundu. Abdi Suriyeli Kürt güçleri desteklemek için Orta Doğu’nun dört bir yanından gelen Kürt savaşçıların Suriye’nin kuzeyinde Türkiye ile yaşanan çatışmalarda ateşkese varılması halinde ülkeyi terk edeceğini söyledi.
Mazlum Abdi PKK dahil Suriye dışından Kürt savaşçıların destek için ülkeye girdiğini ilk kez teyit etmiş oldu. Abdi PKK’lilerin yardım için Suriye’ye geldiğini kabul etmekle birlikte Amerika’nın bastırmasıyla resmi olarak Suriye Demokratik Güçleri (SDG) adını kullanan YPG’nin PKK ile organizasyonel bağı bulunmadığını savundu.
Abdi açıklamasında “Yeni gelişmeler nedeniyle savaşımızda bize yardımcı olan savaşçıların başları dik şekilde kendi bölgelerine dönmesinin zamanı gelmiştir” dedi.
Mazlum Kobani’nin bu açıklaması ilk olarak Hakan Fidan tarafından açıklanan planın ilk aşamasının örgüt tarafından kabul edildiği ve örgütün çatışmaya girmekten kaçındığı anlamına geliyor.
Türkiye, Suriye’deki PKK/YPG meselesinin artık Şam’daki yeni yönetimin bir meselesi olduğunu ve Suriyelilerin bu konuda karar vereceğini söylemeye devam ediyor.
Bunlar söylense de son on günde Türkiye’den kalkan SİHA’ların ve savaş uçaklarının PKK/YPG mevzilerini vurduğu, Türk topçusunun da zaman zaman sınırın öte yanındaki aynı mevzileri hedef aldığı görüldü.
Aslında Mazlum Kobani hafta başından beri diplomatik bir çözümle kendisini ve örgütünü artık kaçınılmaz gibi gözüken sondan kurtarmaya çalışıyor. Birkaç gün önce başka bir sürpriz açıklama yapmış, Türkiye sınırı boyunca 30 kilometre derinliğinde silahlardan arındırılmış bir bölge önermiş ve “Türkiye’ye güvenliğini biz garanti edelim” demişti.
Oysa daha birkaç hafta önceye kadar Türkiye’ye Suriye sınırından sürekli PKK sızması girişimleri oluyordu. Bu örgütün son bir yılda Türkiye içindeki iki intihar saldırısını da Suriye’den Türkiye’ye sızanlar gerçekleştirmişti.