Türkiye’nin 2 milyon 860 bin tarihi eseri var ve artık eserlerin kimlik kartı olacak
Dün öğlen saatlerinde Beyoğlu'nun Karaköy semtinde bulunan eski bir bina, belirlenemeyen bir sebepten çöktü. Yaşanan olayda herhangi bir can kaybı yaşanmadı fakat İBB ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu arasında krize neden oldu.
İstanbul’un Karaköy semtindeki tarihi iş hanlarından olan Beyazıt Han dün öğleden sonra herkesin gözü önünde çöktü. Binanın çökeceği aslında aylardır, hatta yıllardır biliniyordu. Uzun süredir boş olan binanın sahibi önlem almıyor, hazırlanan güçlendirme projesi için de, binayı tamamen ayağa kaldıracak restorasyon projesi için de adım atmıyordu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beyoğlu Belediyesi ise binanın etrafını brandalarla çevirmekle yetinmişti. Büyükşehir Belediyesi’nin son anda Koruma Kurulu’ndan acil karar çıkartıp binayı çökmekten kurtarma projesi ise gerçekleşmedi.
İlginçtir, Bağcılar-Kabataş tramvay hattının da geçtiği, yaya ve araç trafiğinin yoğun olduğu yol üzerinde bulunan binaya hakkında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat sabah saatlerinde, ‘çökme tehlikesi’ olduğunu duyurdu.
Polat’ın ‘çökme tehlikesi’ var dediği yapı olan Beyazıt Han, Kemeraltı Caddesi’ndeki Roma hamamı üzerine 1900’lü yılların başında 6 katlı olarak inşa edilmiş, uzun yıllar terzi atölyelerine, büroları bünyesinde barındırmıştı. Koruma Kurulu 1999 yılında binayı tarihi eser olarak tescillediğinde, kimse tarafından kullanılmıyordu. 2016 yılında Beyazıt Han’a otel yapılması için tadilat ve restorasyon ruhsatı verildi ancak herhangi bir çalışma yapılmadı.
Polat, Kültür Bakanlığı Koruma Kurulu sorumluluğunda olan bina hakkında hızlıca karar alınması gerektiğini belirtirken İBB’nin yolu kapatarak önlem aldığını söyledi. Mülk sahibi, ilçe belediyesi ve koruma kuruluna uzun bir süredir konunun aciliyetini bildirdiklerini söyleyen Polat, herhangi bir önlem alınmadığını ve koruma kurulunun ‘acil toplantı’ için bir gün sonraya tarih verdiğini belirtti. Duruma tepki gösteren Polat, yapının saatler içinde çökebileceğini söyledi.
Polat’ın dediği gibi de oldu. Bina, saat 15.00 sularında çöktü. “Yazık. Yazık. Yazık” diyerek duyuran yapının çöktüğünü duyuran Polat, Kültür Bakanlığı’na bağlı Koruma Kurulu’na tepki göstererek, “Sabahtan bu yana yıkılacak, koruma kurulu acil olarak toplansın dedik. Görevi eski eseri olan “koruma kurulu” lütfedip kılını kıpırdatmadı. Otel rantına mahkum edilmiş kentin tarihinin göz göre göre katledilmesini izleyen yetkililer. Şimdi acil toplanmışlar neyin kararını alacaklarsa artık, toplanmanıza gerek kalmadı sayın kurul müdürleri ve üyeleri” dedi.
Yazık yazık yazıkkk…
Yazdık olmadı, uyardık olmadı feryâd ettik olmadı, kamuoyuna duyurduk olmadı bina çöktü.
Sabahtan bu yana yıkılacak, koruma kurulu acil olarak toplansın dedik. Görevi eski eseri olan “koruma kurulu” lütfedip kılını kıpırdatmadı. Otel rantına mahkum… https://t.co/hKieZePSAI pic.twitter.com/AhOqaraJYz
— Mahir Polat (@mhrpolat) April 6, 2023
Fakat Kültür Bakanlığı, Polat’ın iddialarını reddederek İBB’nin gerekli adımları atmadığını söyledi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, onarım yükümlülüğünü yerine getirmeyen mülk sahibinin 2 Mart 2023 tarihli kurul kararıyla uyarıldığı, kendisine 2015 tarihli projenin ivedilikle uygulanması gerektiğinin hatırlatıldığı, taşınmazla ilgili can ve mal güvenliği önlemlerinin ilgilisi ve belediyelerce alınmasının istendiği söylendi.
Kültür Bakanlığı ayrıca İBB’nin aldığı tedbirleri yetersiz olduğunu belirttiği açıklamasında “Kurul kararının yanı sıra defalarca güvenlik önlemi alınması ile ilgili Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünce resmi yazılar yazılmıştır. Ancak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı birimlerince bu yazıları ilçe belediyesine göndermekten başka aksiyon alınmamış ve alınan tedbir ne yazık ki branda germekten öteye gitmemiştir” dedi.
Kültürün her şubesiyle siyaset üstü kalması talebimize rağmen maalesef kültür güncel siyasete alet edilmekte ve Bakanlığımız hedef gösterilmektedir.
İstanbul, Beyoğlu, Hacımimi Mahallesi, Kemeraltı Caddesi, 127 ada, 4 parseldeki tescilli taşınmaza ilişkin açıklama ektedir. pic.twitter.com/WdEPFc49Is
— Yahya Coşkun (@myahyacoskun) April 6, 2023
Yapı ile ilgili gelen şikayetler üzerine Koruma Bölge Kurulu aynı gün olağanüstü şekilde toplandığı söylenen açıklamada yapının yok olmasına sebep olanlar hakkında suç duyurusunda bulunulmasına, tescilli taşınmazın bir an önce yeniden yapımına yönelik projelerin de Kurula iletilmesine karar verildiği söylendi. Öte yandan Kültür Bakanlığı açıklamasında, bu karara İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı temsilcisi tarafından karşı oy kullanıldığını aktarıldı.
Yıkılan binanın Kültür Bakanlığı ve İBB arasında tartışma çıkarması dışında her gün binlerce insanın kullandığı Tophane-Karaköy tramvay durakları İstanbul Valiliği tarafından kapatıldı. Binanın çökmesinin ardından geçen 24 saate rağmen seferlere başlayamadı. Eminönü’nden ücretsiz otobüs seferleriyle taşınması planlanan yolcular, otobüs sayısının az olması nedeniyle sosyal medyadan tepki gösterdi.
DÜN ÖĞLEDEN SONRA KARAKÖY KABATAŞ YOLU YIKILAN BİNA VE ERTESİ GÜN OLUYOR HALA TRANVAY ÇALIŞMIYOR .. Herkes bu rezilliği çekiyor @ekrem_imamoglu pic.twitter.com/qtxFr8UdGw
— Nurmehmet Öztürk (@NurmehmetOzturk) April 7, 2023