49 gündür kızını ve torununu arayan dede: En azından bir parmağı çıksın ona bile razıyız
Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, 6 Şubat depremlerinin yaralarını sarmak için yaptıkları çalışmaları anlattı ve hazine arazilerinde 150 bin inşaatın sürdüğünü duyurdu: 15-20 gün içinde 1000 konutu teslim edeceğiz.
6 Şubat depremlerinin üzerinden 10 ay geçti ancak yıkımın en ağır yaşandığı Maraş ve Hatay gibi illerde yaralar hâlâ sarılamadı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, dün CNN Türk’te bu konudaki çalışmalarını ve yeni yıl için planlarını anlattı.
Haseki önce durum tespiti yaptı:
“Çok büyük afetle karşılaştık. 9 saat arayla 2 tane büyük depremle karşılaştık. 4 şehrimizden ve birçok yerleşim yerini içine alan müthiş bir depremdi. 680 bin konutun ağır hasarlı, 170 bin işyerinin yıkıldığını gördük. 18 il, 14 milyon insan etkilendi. 100 milyar doları geçen maliyeti var. Manevi zararı karşılayacak söz yok. Herkes depremin ilk saatlerinden itibaren yaptıklarını anlatmaya çalıştı. 810 belediyemizi deprem bölgelerine havale ettim. Belediyelerimizi arama çalışma kurtarma çalışmalarına yönlendirdik. Şimdi hummalı bir çalışma var. Bütün bir millet ayaktaydı. Çocuklar kumbaralarındaki paraları bozdurup gönderdiler. Asıl amacımız depremzedeleri evlerine yerleştirmek. Deprem konutlarını hızla bitireceğiz.”
Hazine arazilerin büyük bölümünde zemin etütlerinin tamamlandığını, 6 milyon 600 konutta hasar tespitinin sürdüğünü belirten Özhaseki, “Hazine arazisi seçme nedenimiz mülkiyet meselesi. Hazine arazilerinin tamamında 150 binden fazla bu tür inşaatlara başladık. Burada 15-20 gün içinde 1000 konut teslimi yapılacak. Kira yardımı alan 320 bin aile var. Burada evleri bitiriyoruz ki, onlara teslim edelim. 99 depremine şahitlik etmiş birisiyim. Bir otobüs mühendisimi oraya götürdüm, ‘Bakın neden yıkılmış, tespit edin’ dedim. Kamu binaları yıkılmıştı. Şimdi TOKİ’nin yaptığı binalardan yıkılan bina hiç yok” dedi.
Özhaseki kapsamlı bir yapılaşma yerine Hatay’ın bir kısmının rezerv alanı ilan edilmesinin bir rant projesi olduğu iddialarına ilişkin de iddialı konuştu:
“Bugün bir toplantı yaptık. Muhtarları, STK’ları, belediye başkanlarını davet ettik. Protestocu gruplar dahil, özellikle ‘Çağırı’n dedim. Geldiler, konuştuk. ‘Rezerv alanı ilan edilerek, bizi yurdumuzdan edecek misiniz?’ gibi bir anlayış var. Öyle bir şey olması mümkün mü? Hayır. Kentsel dönüşüm 2011’de çıkmış. Böyle bir örnek yok. Bütün dünyasını at gözlüğüyle takip eden insanlar var. İnsanları ne kadar tahrik ederse o kadar mutlu oluyorlar. Ben bugün kalabalığa dedim ki, ‘Size kentsel dönüşüm, rezerv alan nedir anlatacağım. İstemiyoruz derseniz oradan ayrılıyoruz’ dedim. ‘Biz 4-5 alanda evlerin yapılması gayreti içindeyiz. 2 milyon 200 konut yaptık, kimi evinden çıkardık biz ?’ diye sordum. Çoğunluk ne derse onu yaparız biz. Çukur eylemleri vardı. Ben yine bakanlıkta görevliyim. Bir mahalleye gelmişler yakmış, yıkmışlar.
Rezerv alan ilan etmesek yapmamız gereken şu, 500 konut sahibini çağıracağız, orada işe başlayacağız ve dönüp dağıtacağız. Bir kanun getirdik terör bölgelerinde yetki Bakanlığa geçer evleri yapar, hak sahibine dağıtır. O zamanda Anayasa Mahkemesi’ne gittiler. Ben gittim 1 senede o evleri yaptım dağıttım geldim. Azerbaycan Mahallesi’nin ortasından fay hattı gidiyordu, ‘Bilim adamları 65 metre boş bırakın, çalışın’ dediler. Ben ‘100 metre boş bırakın’ dedim. 40 milyon dolarlık ihale yaptık, kazık çakıyoruz şu anda. Dere yataklarının üzerine ev yapılamayacak. Vatandaşlar için elimizden geleni yapacağız.
Bugün Kültür Turizm Bakanımızla birlikte geldik buraya. Tarihi eserlerin nasıl korunacağını anlattı. Her türlü dini mabed geçmişte olduğu gibi ayağa kalkacak yeniden. Rezerv alanları bir taraftan da merkezdeki caddeleri inşa etmeye çalışıyoruz. Bir yandan da yerinde dönüşümün devam etmesi gerekiyor. Vatandaş, ‘Mahalleden ayrılmak istemiyorum’ diyor. Burada yerinde yapmak istiyorum diyor. Biz de siz komşularınızla anlaşın. Gerekirse hibe, gerekirse kredi verelim diyoruz.”
“Marmara’da deprem bekleniyor. Uzmanlar süre doldu diyor, 7,3 büyüklüğünde deprem bekleniyor. Aralıklar bu şekilde gidecekse süre dolmuş gözüküyor. İnsanoğlunun yapması gereken olayı görüp tavır alıp konutlarını güçlendirmek. Bundan başka yolumuz yok. İstanbul’da 6 milyon civarı konut var. 1.5 milyon civarı işyeri var. 1,5 milyonu riskli. En riskli olan sayısı 600 bin. Bunlar acilen yıkılması gereken denilen yerlerde. Özellikle kentsel dönüşüm yasasında önünü kesen ne kadar madde varsa değiştirdik. Bazıları da emekliyim param yok, yıktığınızda fark veremem diyordu. Yasaya yazdık ödeyemeyecek olanlar yapılsın otursunlar tapuya şerh koyalım ne zaman ödenirse tapusunu alsın dedik. İkincisi, Yarısı Bizden Kampanyası’nı başlattık. 1.5 milyon destek paketi açıkladık. 750 bin lirasını hibe ettik. 100 bin lira tahliye desteği veriyoruz. 10 sene boyunca 1 sene faizsiz 5 bin 500 lira ile başlayacak. Şu ana kadar bize 1 milyon 230 bin kişi başvurdu. 71 bin kişi binada hepsi anlaşmış, hemen başlayın dönüşüme dedik. 3 yıllık bir kampanya. İstanbul’a özel kentsel dönüşüm birimi kurduk.”