Okul öncesi çocuklar için ödüllü ve resimli en güzel 15 kitap

Hiçbir Şey Yapmama Günü
Yazan ve resimleyen: Beatrice Alemagna
Çeviren: Rüzgar Rumi
Aylak Kitap, 2021 (4. baskı)
3-7 yaş, 48 sayfa.
(New York İllüstratörler Topluluğu Altın Madalya, 2017 Fransa Moulins İllüstrasyon Büyük Ödülü)
“Yapacak hiçbir şeyin olmadığı” bir yerde tabletini kaybetmekten daha kötü bir şey olabilir mi?
Ormandaki kır evinde sıkıntıdan patladığı için elinden tabletini düşürmeyen, annesinin sonunda saklamak zorunda kaldığı tableti bulup dışarı çıkan ufaklığın başına gelen de aynen bu. Tableti gölete düşürdüğünde kendini fırtınaya yakalanmış bir dal gibi hissediyor. Ama yapacak bir şey yok, başa gelen çekilir. Bizimkinin payına da tertemiz orman havasını içine çekip ağaçlara tırmanmak, yağmur birikintilerinde deli gibi zıplayıp parlak taşlar toplamak, kuşlarla sohbet etmek kalıyor.

Sihirli İplik
Mac Barnett
Resimleyen: John Klassen
Çeviren: Esin Uslu
Meav Yayınları, 2022 (3. baskı)
3-7 yaş, 44 sayfa.
(Caldecott Onur Ödülü-2013)
Nereye baksan ya kar beyazı ya da bacalardan çıkan kurum siyahı renginde küçük bir kasaba. Soğuk bir kış günü Annabelle içi örgü iplikleriyle dolu bir kutu buluyor ve kendine rengarenk bir kazak örüyor. Biraz ipliği kalınca köpeğine, biraz daha artınca eşe dosta, arkadaşlarına, derken tüm kasabaya bir şeyler örüyor ama iplik bitmek bilmiyor. O kasvetli siyah beyaz kasaba giderek renklenirken iplik kutusunu ele geçirmek isteyenler de eksik olmuyor tabii ki. Peki, sevginin olmadığı, hırs ve bencillikle sahip olunduğu ellerde sihir devam edebilir mi?

Bir Fikirle Ne Yaparsın?
Kobi Yamada
Resimleyen: Mae Besom
Çeviren: Tuna Alemdar
Nar Çocuk Yayınları, 2016 (11. baskı)
3-7 yaş, 40 sayfa.
(Bağımsız Yayıncılar (IP) Altın Kitap Ödülü)
Her şey bir fikirle başlar. Çoğunlukla da bir zamanlar küçümsenen, komik, tuhaf ya da çılgınca bulunan bir fikirle. Ama tek başına fikirler neye yarar, kimin ne dediğine aldırış etmeden fikrine sarılan, onu besleyip büyüten, üzerinde çalışıp geliştirenlerin tutku ve cesareti olmasa?
Günün birinde aklına bir fikir gelen ve onunla ne yapacağını bilmeyen çocuğun hikâyesi tam da bunu anlatıyor. Çocuk biraz tuhaf bulduğu için önce görmezden geliyor fikrini, onun değilmiş gibi davranıyor, sonra başkaları ne der diye endişelenip saklıyor. Paylaştığı kişilerse o fikirle uğraşmanın zaman kaybı olduğunu söylüyorlar. Tabii ki bunu söyleyenler bir fikirle dünyanın değiştirilebileceğinden habersiz olanlar.

Sabırsız Tavuk
Yazan ve resimleyen: David Ezra Stein
Çeviren: Emre Ülgen Dal
Domingo Yayınları, 2023
3-7 yaş, 40 sayfa.
(Caldecott Onur Ödülü, CYBILS Ödülü, ALA yılın dikkate Değer Çocuk Kitabı)
David Ezra Stein’den muzip mi muzip, sıra dışı bir uyku vakti masalı.
Hansel ile Gretel tam yaşlı cadının evine girerlerken biri çığlığı bassa, “Sakın girmeyin, o bir cadı” diye? Ya da ‘Kırmızı Başlıklı Kız’ tam kurda cevap verecekken, “Sakın yabancılarla konuşma” diye uyarsa bir ses? Bütün masallar başlamadan biterdi. Bu yüzden küçük kırmızı tavuğun Baba Horoz’a bir söz vermesi gerekiyor; bu defa masalları bölmeyecek, bir iki, üç tıp, eller kollar bağlı şıp.

Bulutlar Kimindir?
Mario Brassard
Resimleyen: Gerard Dobois
Çeviren: Nihan Özyıldırım
Çınar Çocuk Yayınları, 2024
8-12 yaş, 96 sayfa.
(Openbook Ödülü-2022, Bologna Ragazzi Ödülü-2022, Gouverneur General du Canada Edebiyat Ödülü-2021)
Mario Brassard savaştan, sürgünden, ölümden hiç bahsetmemesine rağmen savaşın insan ruhunda açtığı gediğin en derinine çeviriyor gözlerimizi. O gedikten simsiyah bulutlar da süzülüyor, bir palyaçonun neşe veren kırmızı takma burnu da.
Mila her gece gördüğü bir çocukluk rüyasını düşünüyor. Elinde bavul, ailesiyle birlikte uçsuz bucaksız bir sıraya giriyor. Nereye gittiği belli olmayan sıra boyunca muhafızlar, vahşi köpekler, anılarla dolu valizler var. Tehditkâr duman bulutlarından kaçmak zorundalar.
Artık bir yetişkin olan Mila hâlâ ne zaman sıraya girmek zorunda kalsa kaygıyla titriyor, kırmızı bir top görse palyaço kılığına girdiği günden beri bir daha görmediği amcasını hatırlıyor, bakışları çocukluğundan hatırladığı koyu bulutlara takılıp kalıyor. Peki kimindir bulutlar? Sadece savaşları çıkaranların olmadığı kesin. Ve geldiği yolu hatırlatıyorsa insana, bakacağı yönü de işaret edemezler mi?

Yalnız Balina
Yazan ve resimleyen: Benji Davies
Çeviren: Oğuzhan Aydın
Redhouse Kidz Yayınları, 2017
3-7 yaş, 32 sayfa.
(Oscar’s First Book Prizein Ödülü-2014)
Noi, balıkçılık yapan babası ve altı kedisiyle birlikte deniz kenarındaki minik bir kulübede yaşayan bir çocuk. Hikâye boyunca annesinin neden görünmediğini bilmiyoruz. Bir gece kopan fırtına sonrası kıyıya vuran küçük bir balinayla karşılaşıyor ve babasından gizli onu eve götürmeye karar veriyor. Balinayı küvete sokuyor ve yabancılık çekmemesi için başlıyor ona ada hayatıyla ilgili hikâyeler anlatıyor. Balina çok iyi bir dinleyici ki Noi anlattıkça anlatıyor. İşte o zaman asıl yalnızın kim olduğu taş gibi göğsümüze oturuyor. Neyse ki babası da anlıyor bunu ve Yalnız Balina bir iyileşme hikâyesine dönüşüyor.

Bay Kaplan Yabana Çıkıyor
Yazan ve resimleyen: Peter Brown
Çeviren: Sevin Okyay
Hep Kitap, 2021 (2. baskı)
3-7 yaş, 44 sayfa.
(Amazon En İyi Çocuk Kitabı-2013, Publishers Weekly Yılın En İyi Kitabı, Kirkus Yılın En İyi Kitabı)
Codecott Onur Ödülü sahibi Peter Brown bu eğlenceli modernizm eleştirisiyle insanlığa dayatılan ve sorgulamadan kabullendiğimiz tüm rolleri tartışmaya açıyor.
O da nesi? Şehirli Bay Kaplan, şöyle bir rahatlamak için üstündeki “çok şık” smokinini çıkarmayagörsün, artık kendini durduramıyor. Dört ayak üstünde gezmenin cazibesine, kükremenin verdiği hazza, havuza batıp çıkmanın heyecanına karşı koyamıyor. Ama bu yaptığı kabul edilebilir gibi değil.

Farklı Ama Aynı
Feridun Oral
Yapı Kredi Yayınları, 2024 (6. baskı)
3-7 yaş, 28 sayfa.
(ÇGYD Yılın En İyi Resimli Çocuk Kitabı-2015)
Resimli kitaplarıyla 2012 yılında Hans Christian Andersen Ödülü’ne aday gösterilen Feridun Oral neyi anlatırsa anlatsın incelikli metinlerinin fonunda kalbimize taht kurmuş büyülü çizimlerinin olduğunu biliriz.
Mor tepeli dağlar, uzayıp giden yemyeşil kırlar, kırmızı yemişli dallar, şakıyan kuşlar, bir oğlak sürüsü ve iyi kalpli bir çoban var Farklı Ama Aynı’nın baş rollerinde. Çobanın ön ayakları doğuştan tutmayan bir oğlak için yaptıklarını gördüğümüzde hayata hassasiyetle bakmanın, empatinin ve sevginin gücünü de anlamış oluyoruz.

İncelikli Şeyler
Germano Zullo
Resimleyen: Albertine
Çeviren: Damla Kellecioğlu
Desen Yayınları, 2019
6-12 yaş, 72 sayfa.
(Sorcières Ödülü-2011, New York Times En iyi Resimli Kitap Ödülü-2012, São Paulo Büyük Ödülü-2014)
Küçük ayrıntılar birer hazinedir diyen ‘İncelikli Şeyler’, hayatı zenginleştiren ayrıntıları keşfetmeye davet ediyor bizleri. Birkaç cümlelik şiirsel metni de bunu destekler nitelikte; az sözcük, bol cıvıltı, renk ve desenler arasında alan bırakıyor okurlara.
Kamyonunun arkasındaki tüm kuşları gökyüzüne salan bir adam, en köşede ufacık, utangaç bir kuş görür. Bu ufak, siyah kuşun uçup arkadaşlarının peşine takılmak gibi bir niyeti yoktur. Çünkü bazı günler farklıdır. Bu günleri farklı kılansa ayrıntılardır ve biri bile dünyayı değiştirmeye yeter…

Yolculuk
Yazan ve resimleyen: Francesca Sanna
Çeviren: Zeynep Sevde
Taze Kitap, 2018
4-7 yaş, 48 sayfa.
(Society of Illustrators, Altın Madalya)
Çizer ve grafik tasarımcı Francesca Sanna ilk resimli kitabıyla çocuk edebiyatının en zor konulardan biri olan zorunlu göçü anlatıyor. Sanna dokunaklı metni ve bunu görselleştirmedeki ustalığıyla Society of Illustrators Altın Madalya’ya layık görüldü ve kitabı 12 dile çevrildi.
“Gökyüzünde bizi takip ediyormuş gibi uçan kuşlara baktım. Kuşlar da bizim gibi göç ediyorlardı. Onların yolculuğu da çok uzundu ama hiç sınır geçmek zorunda değillerdi.” Yolculuk, karakterlerinden birinin dilinden dökülen bu cümlelerden daha iyi anlatılamazdı.