Londra Tasarım Bienali’nde ‘Açık Yapıt’a büyük ilgi
Ağustos 2023'te ortaya çıkan hırsızlık skandalıyla aylarca konuşulan British Museum'dan yeni açıklama var. Londra'daki müzenin yetkilileri çalınan 2000 eserden 268'inin daha geri getirildiğini duyurdu.
Ağustos 2023’te ortaya çıkan bir skandal gündemde uzun süre konuşulmuştu. British Museum envanterine ayıtlı yüzlerce eseri çalınmış ve internet üzerinden satışa çıkarmıştı. Skandal, internet kullanıcıların eBay’de tarihi eserleri görmesiyle ortaya çıkmıştı. Olay sonrası hem polis hem de müze soruşturma başlatırken suçlanan küratör görevinden istifa etmişti. Kendisine yöneltilen suçlamaları reddeden Peter John Higgs’sin yargılaması devam ediyor. Hırsızlık skandalı sonrası aralarında Türkiye ve Yunanistan’ın da olduğu birkaç ülke müzeden kendilerine ait eserleri iade taleplerini yineledi. Müze yönetimi ise bu taleplere kulak tıkarken çalıntı eserlerin bulunacağını duyurmuştu.
British Museum, yüzlerce kayıp ve çalıntı objenin bulunduğunu ve kurtarılan toplam eser sayısının 626’ya ulaştığını açıkladı. Hatırlanacağıüzere müze yönetimi, 2000 kadar eserin kaybolduğunu ya da hasar gördüğünü, bunların çoğunun depolarından çalındığını ve eBay’de satıldığını açıklamıştı. 30 yıl boyunca müzede çalışan Peter John Higgs’in yargılanmasının devam ettiğini hatırlatan müze, kurtarılan eserlerin hangilerinin kendi koleksiyonlarından geldiğini kanıtlamakta güçlük çektiği için şimdilik bu eserleri bağış olarak geri alıyor.
British Museum başkanı George Osborne, personelin dedektiflik çalışmaları sonucunda son buluntuların müzeye geri döndüğünü söyledi ve sözlerine şunları ekledi. “Bugünü görmeyi çok az kişi bekliyordu ve benim bile şüphelerim vardı. 600’den fazla obje müzemize geri döndü ve 100 tanesinin de kimliği tespit edildi” Böylece müzeden çalınan eserlerin neredeyse yarısı kurtarıldı. Son olarak da 268 eser daha envantere dahil edildi. Londra polisinin hırsızlık skandalı hakkında soruşturması devam ederken şu ana kadar herhangi bir tutuklama yaşanmadı.
Açıklamalara devam eden British Museum başkanı George Osborne, “Tarihi eserlerin koleksiyonumuzdan çalındığına dair üzücü haberi duyurduğumuzda, insanlar gayet anlaşılır bir şekilde bu eserlerin bir daha geri dönmeyeceğini düşündü. Bu tür hırsızlıkların geçmişi genellikle böyledir. Ancak biz bu kanıyı değiştiriyoruz” dedi.
Öte yandan kayıp eserleri bulmak için polisle birlikte çalışan sanat dedektifi Arthur Brand, dünyadaki pek çok müze gibi British Museum’da da tam olarak kayıt altına alınmamış pek çok eser bulunduğunu söylüyor. Brand yaptığı açıklamada “Bu sadece British Museum’un sorunu değil, finansman eksikliği ve etkileyici miktarda eser nedeniyle dünya çapındaki müzelerde yaygın bir sorun. Kataloglamak önemli. Güven iyidir ama kontrol daha da iyidir. Personel tarafından erişilemeyen ikinci bir veri tabanı oluşturulmalıdır, böylece her şey iki kez kontrol edilebilir. Katalogda parçalarınız olsa bile insanlar bunları değiştirebilir” dedi.