Sinemaya borcumuz vardı, onu ödüyoruz
Kemal Sunal’ın hayali gerçek oldu: Artık filmlerinden telif alacak
Kemal Sunal'ın ailesinin sanatçının telif haklarının ödenmesi konusunda yıllarca verdiği hukuk mücadelesinde mutlu son. Artık filmlerinin sinema dışındaki gösterimlerinden oyuncunun ailesine telif ödenecek. Ailenin avukatı Uğur Güven "Bu karar ile birlikte Türkiye'de bir çığır açıldı" diyor.
Kemal Sunal filmleri. Video dönemini hatırlayanlar bilir. Böyle bir tür vardı. 90’larda özel televizyonların hayatımıza girmesiyle neredeyse her gün Kemal Sunal filmi izliyorduk televizyonlarda. Üstelik bu filmler reyting rekorları kırıyordu. Lakin bu yayınların hiçbirinden Kemal Sunal maddi bir kazanç elde edemiyordu.
2000 yılında Kemal Sunal vefat etti. Filmleri de gösterilmeye devam etti. Kemal Sunal ailesi bu filmlerden telif almak için uzun sürecek bir hukuk mücadelesi başlattı. Habertürk’ten Mustafa Şekeroğlu’nun haberine göre işte bu davada sona gelindi.
İlk dava reddedildi
Kemal Sunal’ın ailesi, 1970 ve 1990’lı yıllarda oyuncunun rol aldığı 45 adet filminin, sinema gösterimi dışında yayınlanmasına ilişkin üç ayrı firmaya ‘telif hakkı’ davası açtı. 6. İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada, davalı şirketler yaptıkları savunmada davaya konu filmlerin en eskisinin 1975, en yenisinin ise 1990 yılı yapımı olduğunu, 1995’ten önce yapılan filmlerle ilgili kanunda herhangi bir düzenleme olmadığını belirterek davanın reddini istedi. Mahkeme de filmlerin sinema dışındaki gösterimi satışlara dayalı tazminat talep edilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verdi.
Kemal Sunal ailesiyle birlikte.
İstinaf Mahkemesi kararı kısmen bozdu
Ailenin avukatları da dosyayı İstinaf Mahkemesi’ne taşındı. Bölge mahkemesi ise verilen red kararına karşı Kemal Sunal filmleriyle ilgili istenen ‘telif hakkı’ davasını kısmen kabul edilmesine karar verdi. Verdiği kararda, filmlerin çekildiği dönem ile şimdiki dönem arasında farklılık olduğunu, şimdiki dönemde filmlerin sadece sinemalarda oynatılmadığını, birçok dijital mecralarda da oynatıldığını dikkat çekti. Mahkeme ayrıca, 70 yıllık zaman aşımı süresine şöyle değinilerek, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 27. maddesi değiştirilerek yirmi yıl olan koruma süresinin eser sahibi veya komşu hak sahibinin hayatı boyu ve ölümünden sonra yetmiş yıl olarak uzatıldığı belirtildi.
Yargıtay önce kararı Sunal’ın aleyhine bozdu
Bölge Mahkemesi’nin ‘kısmen’ bozma kararı üzerine dosya Yargıtay’a taşındı. Yargıtay, davayı Sunal ailesinin aleyhine bozdu. Yargıtay Yerel Mahkemeyi haklı buldu. Yargıtay’ın bu kararı üzerine Bölge Mahkemesi verdiği ‘telif hakkı’nın ‘Kısmen kabulü’ kararında direndi. Bölge Mahkemesi kararından vazgeçmeyince, mahkemeler arasında uyuşmazlık meydana geldi. Bunun üzerine dosya en üst mahkeme olan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na taşındı.
Son kararı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu verdi
Yaşanan bu uyuşmazlık üzerine dava Yargıtay Hukuk Genel Kurul’da görülmeye başlandı. Davayı inceleyen Genel Kurul, kararını verdi. Genel Kurul, Bölge Mahkemesi’nin verdiği ‘kısmen kabulü’ kararını doğru olduğunu belirterek ‘telif hakkı’ davasının kısmen kabul edilmesi kararını verdi.
Kemal Sunal’ın hayali gerçek oldu
Sunal ailesinin avukatı Uğur Güven bu karar üzerine “Bu karar ile birlikte Türkiye’de bir çığır açıldı. Bundan sonra artık icracı oyuncu sıfatını taşıyan yani oynamış olduğu rolle ve göstermiş olduğu performansla sinema eserine bütünlük kazandıran, kendi şahsi imzasını atan oyunculara oynamış olduğu oyundan ötürü artık bir yaratıcı eser çalışması olarak bakılacak ve bu yaratıcı eser çalışmasından dolayı hak sahibi olacak. Eser sahibi statüsüne kavuştular diye biliriz. Aile rahmetlinin görmek istediği bir tablo olduğu için ihtiyatlı yaklaştı, süreci adım adım takip ettiler. Rahmetli Kemal Sunal oyuncuların oynamış olduğu oyunlardan, eserlerden teliflerini alabildikleri bir Türkiye hayal ediyordu. Rahmetlinin hayalinin gerçekleşmesi nedeniyle ailesi de çok mutlu. Çıkan karar diğer davalarda emsal olacak. Bundan sonra icracı oyunlarını ispatlayarak maddi manevi hak sahibi olacaklardır” dedi.
Oyunlar ve Bulmacalar