Yeşil sahadan yeşil çuhaya… Bu kez toz içinde bıraktılar
Ne çektin be Venüs: Bir asır sonra yine saldırdılar
Diego Velázquez'in Londra'da Ulusal Galeri'deki 'Aynadaki Venüs / Rokeby Venus' resmi 1914'te kadın hakları savunucularının saldırısına uğramıştı. Aradan bir asırdan fazla zaman geçti, aynısını dün de çevreci grup Just Stop Oil yaptı.
Tarih 4 Mart 1914… Kadın hakları savunucusu Mary Richardson, Londra’daki Ulusal Galeri’ye girdi ve ressam Diego Velazquez’in ‘Aynadaki Venüs / Rokeby Venüs’ sergisine et satırıyla saldırdı. Tabloya en az beş kesik attı. Richardson herhangi biri değildi. İngiltere’deki kadınlara oy hakkı hareketinin aktif savunucularındandı.
Saldırıdan sonra gözaltına alınan Richardson ifadesinde “Modern tarihin en güzel karakteri olan Bayan Pankhurst’ün (İngiltere’de oy hakkı hareketini organize eden ve kadınların oy kullanma hakkını kazanmasına yardımcı olan İngiliz siyasi aktivist) gözaltına alınmasını protesto için mitoloji tarihinin en güzel kadınının tablosunu yok etmeye çalıştım” dedi.
Buckingham Sarayı önünde kadınların oy hakkı için protesto yapan Pankhurst’ün tutuklanmasına misilleme olan saldırı ‘siyasi vandalizm’in ilk eylemlerinden biri olarak tarihe geçti. Richardson gazetecilik de yaptığı için eyleminin kamuoyunda yaratacağı şoku biliyordu. Öyle de oldu, günlerce İngiliz kamuoyu bu saldırıyı konuştu. Hatta İngiliz basını Mary Richardson’u ‘Kesici Mary’ olarak tanımladı. Saldırı hiç unutulmadı. 2014’te ‘Aynadaki Venüs’e saldırının 100. yılında BBC’de bir yazı yayınlamıştı.
Yıl 2023, bu sefer aylardan kasım… İki kişi yine Ulusal Galeri’ye girdi ve Velazquez’in ‘Aynadaki Venüs / Rokeby Venüs’ resminin olduğu bölüme gidip tabloya saldırdı. Tablonun cam koruyucusu vardı. Bunu bilen saldırganlar çekiçle saldırıp camı kırmaya çalıştı. Tabii hemen gözaltına alındılar. Just Stop Oil “Hükümetimiz milyonlarca insanı öldüreceğini bile bile daha fazla petrol lisansı verme planı açıkladı. Buna karşılık da Just Stop Oil’in iki destekçisi 1914’te Mary Richardson’un kestiği Rokeby Venus’u parçaladı” açıklaması yaptı.
İngiltere’de hükümete kızanların ‘Aynalı Venüs’ resmine saldırması bir gelenek mi bilinmez, ama bu resim ‘siyasi vandalizm’ olarak tanımlanan eylemlerin odağında. Velázquez’in çizdiği çıplak kadın tabloları arasından bugüne kalabilmiş, korunabilmiş tek eser olan tabloyu ressam 1647 ile 1651 yılları arasında yapmıştı.
Oyunlar ve Bulmacalar