Yeşilçam yasta, Türkiye Filiz Akın’ı kaybetti

Türk sinemasının efsane yıldızlarından Filiz Akın İstanbul’da tedavi gördüğü hastanede 82 yaşında hayatını kaybetti. Akın’ın ölüm haberi bir gün boyunca gizlendi, vasiyeti üzerine cenazesi İstanbul’da Aşiyan Mezarlığında aile arası bir törenle toprağa verildikten sonra açıklandı.

Bu nedenle Akın’ın ölüm haberini Sağlık Bakanlığı duyurdu. Açıklamada, “Sinema tarihimizde unutulmaz izler bırakan Filiz Akın’a Allah’tan rahmet; ailesine, yakınlarına ve sanat camiasına başsağlığı diliyoruz” denildi.

1 Eylül’den bu yana zatürre ve diğer bazı enfeksiyonlar nedeniyle Bodrum’da tedavi gören Akın, durumunun aciliyeti nedeniyle Ocak ayında İstanbul’a götürülmüştü.

Gurbet Kuşları, Kader, Yumurcak, Umutsuzlar, Dağlar Kızı Reyhan, Tatlı Dillim ve Acı Hayat gibi sayısız Yeşilçam filminde rol alan Akın için; Türkan Şoray, Fatma Girik ve Hülya Koçyiğit’le birlikte “Yeşilçam’ın dört yapraklı yoncasından biri” benzetmesi yapılıyordu.

Filiz Akın kimdir?

2 Ocak 1943’te Ankara’da doğan Akın’ın ilk gençlik yılları da yine başkentte geçti.

Anne ve babasının o henüz çok küçük yaştayken ayrılmasının ardından, annesi ve anneannesi ile birlikte yaşadı.

Ankara Koleji’ni bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nde Arkeoloji bölümünü kazandı. Ancak hemen öncesinde annesinin merdivenden düşmesiyle ailenin geçimi ona kalmıştı. Bu nedenle gemi ve uçak biletleri satan bir seyahat acentesinde çalışmaya başladı.

Bir gün Audrey Hepburn’e benzettiği okul arkadaşı Oya San’ın annesinden gelen bir teklif ise tüm hayatını değiştirdi.

Arkadaşının annesi, kızının ve Filiz Akın’a, abonesi olduğu Artist mecmuasının düzenlediğini yarışmaya fotoğraf göndermeleri konusunda ısrar etti.

Fakat Akın sadece fotoğrafını göndermedi. Zarfın içerisine iliştirdiği mektubunda Türk sinemasına yönelik ciddi eleştiriler kaleme aldı.

2019 yılında TRT 2’de yayımlanan ve Hülya Koçyiğit’in sunduğu “Film Gibi Hayatlar” isimli programında buna değinen Akın, “Konular hep aynıydı. Bir de teatral konuşmalar oluyordu” diyerek ne tür eleştiriler getirdiğini sıraladı. Ancak ardından gülerek, “Sonra kendim de öyle filmlerde oynadım” dedi.

“Benim mektubumdan sonra geldiler. Göksel Arsoy’a bir partner arıyorlardı. Bana oyun gibi gelmişti. Ciddiye binince ‘eyvah’ dedim. ‘Yeşilçam diye bir yer var ve herkes orada oturuyor. Belli bir yaşam tarzı var ve onlara da bu diretiliyor. Ben bunu istemiyorum’ deyip reddettim.

“Ardından normalde kibirlidir ama Memduh Bey [Ün] Ankara’ya geldi. Memduh Bey’e de belirttim. Sonra kabul edecek gibi oldum. Tam oteline gidiyordu, ben tekrar ‘Memduh Bey ben vazgeçtim’ dedim. Delirdi. Çok da haklıydı.”

Bu diyalogların ardından Akın, Memduh Ün’ün yönettiği 1962 yapımı Akasyalar Açarken isimli filmde rol alarak Türk sinemasına adım attı.

Siyah beyaz filmde Akın, bir aile melodramının ortasında kalmış bir aşığı canlandırıyordu.

1962’de başlayan sinema yolculuğu onu Tanju Gürsu, Eşref Kolçak, Göksel Arsoy ve daha sonra da Sadri Alışık, Ediz Hun, Kartal Tibet, Ayhan Işık, Cüneyt Arkın, Yılmaz Güney ve Tarık Akan gibi sinemanın en büyük jönleriyle bir araya getirdi.

Orhan Kemal’in 1962 yılında yayımlanan Gurbet Kuşları adlı romanından uyarlanan ve 1964 yılında sinemaseverlerle buluşturulan aynı isimli filmde aldığı rol şöhretini iyice pekiştirdi.

Halit Refiğ’in yönettiği ve toplumsal bozulmayı ve göçü konu alan film, 1. Antalya Film Şenliği’nde En İyi Yönetmen ve En İyi Film ödüllerine layık görüldü.

Ankara Ekspresi filminde aldığı rolle 1971 yılında 8. Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı. Aynı festivalde 2000 yılında, Yaşam Boyu Onur Ödülü, 2008’de ise Festival Nişanı ile onurlandırıldı.

2006’da ise Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi tarafından Hülya Koçyiğit, Türkan Şoray ve Fatma Girik’le beraber kendisine “fahri doktor” unvanı verildi.

Akın, 1964’te Türk sinemasının önemli yönetmen ve yapımcılarından Türker İnanoğlu ile evlendi. 1965 yılında kendisi de daha sonra oyuncu olan oğlu İlker İnanoğlu dünyaya geldi.

Filiz Akın ikinci evliliğini emekli büyükelçi ve eski MİT Müsteşarı Sönmez Köksal’la yaptı. Son 30 yıldır Köksal ve Akın evliydi.

Ardından veda mesajı yağdı

Filiz Akın’ın ölüm haberinin dün duyurulmasının ardından sinema camiasından taziye ve veda mesajları yağdı.

Türkan Şoray

Filiz’im manolyam,
Narin bir çiçek gibi bu hastalık seni soldurdu.
Her gün bir ümitle, güzel bir haber beklerken, sen beni en yakın arkadaşını ve sevdiklerini bırakıp gittin.
Dostluğumuz öyle değerliydi ki benim için..

Kalbimdeki yerin acıyor şimdi, hiç geçmeyecek!

Yaşadığım sürece hiç gitmemişsin gibi; sırdaşım, en yakın dostum, canım arkadaşım olarak, bende yaşayacaksın.
Nurlar için de uyu benim güzel arkadaşım.

Hülya Koçyiğit

Benim zarif Beyaz Orkidem, benim canım arkadaşım, düşünceli dostum… Ah Filiz’im, ah…

Ne söyleyeceğimi, nasıl bir cümle kuracağımı bilemiyorum… İçimde tarif edilemez bir boşluk var. Gerçek olduğuna inanmak istemiyorum, yüreğim kabul etmiyor bunu. Fatma’nın acısı daha sıcacıkken, bir kez daha yürek parçalayıcı bir kayıpla karşı karşıya kalmak…

Filiz’im; dostluğun, arkadaşlığın, nezaketin, paylaştığımız her şey için sana ne kadar teşekkür etsem az… Hayatımda, sinemamızda bıraktığın derin izlerle, ışığınla, iyiliğinle kalplerimizde yaşamaya devam edeceksin. Sen hep bizimlesin.

Işığın hep parlayacak canım arkadaşım. Mekanın cennet olsun. Allah rahmet eylesin. Biricik evladı Sevgili İlker İnanoğlu ve hayat arkadaşı Sayın Sönmez Köksal başta olmak üzere, tüm sevenlerine sabır diliyorum. Türk sinemamızın başı sağ olsun.

Ediz Hun

Son derece üzgünüm. Nice filmde birlikte çalıştık. Her vesile ile, büyük bir zarafet içinde sevgisini biz çalışma arkadaşlarından esirgemezdi… Onunla birlikte çalışmak sanatçılar için büyük bir onur ve mutluluktu… Ülkemizin en önde gelen, nadide sinema sanatçılarından birini sonsuzluğa uğurluyoruz. Mekânı cennet olsun. Üstün varlığı ve aziz hatırası önünde saygı ile eğiliyorum.

Tamer Yiğit

Filiz’le iki filmimiz var geçmişten, çok sevdiğim bir sanatçı arkadaşımdır. Bu sene sanat camiasından çiçekler teker teker dökülüyor. Hepsinin ailesine ve sevenlerine başsağlığı diliyorum.

Selma Güneri

Üzüntüm tarifsiz… Çok önemli, çok değerli bir insanı, bir kadını, çok iyi bir sanatçıyı kaybettik.

Sevgili Filiz Akın sadece bir sanatçı, bir oyuncu değil, aynı zamanda toplumun önünde bir rol modeldi.
Güzelliğiyle, zarafetiyle, terbiyesiyle, nezaketiyle, dikkatiyle ve kalitesiyle bambaşka bir insandı. Onu tanıdığımda sinemaya yeni başlamıştım. Eşi, rahmetli Türker abi ile de çok çalıştım, ailece görüşürdük. Evlenip yuva kurduktan sonra da ilişkimiz hep sıcaktı. Bendeki yeri çok başkadır… Nurlarda yatsın, cennet mekânı olsun. Onu çok seviyorum.

Ajda Pekkan

Canım Filiz’im… Can dostum… Boğazımda koca bir düğüm, kelimeler yetmiyor. İnanmak, kabul etmek istemiyorum. Sen sadece sinemanın değil, benim de hayatımın yıldızıydın. Neşen, gülüşün, güzel kalbin hep aklımda, hep içimde olacak. Sensiz eksik kalacak çok şey… Seni hep anacağım, hep özleyeceğim. Başta oğlu İlker İnanoğlu olmak üzere tüm sevenlerine sabır ve başsağlığı diliyorum.

Perihan Savaş

Ah canım! Güzel, kibar, hanımefendi… Türk sinemasının bir çınarını daha kaybettik. Seni de kalbime sakladım…

Nebahat Çehre

Elim de kalbim de yazmaya, veda etmeye dayanamıyor. Güle güle güzeller güzeli arkadaşım. Seni seviyorum.

Aydan Şener

O kadar söylenecek şey var ki… Çok değerli, çok sevdiğim bir insandı. Aynı zamanda çocukluğumuzun prensesiydi. Zarafeti, güzelliği, hanımefendiliğiyle Türk sinemasına damga vurmuş, çok önemli bir sanatçıyı kaybettik. Tüm sevenlerine başsağlığı diliyorum.

Nilüfer

Türk sinemasının en değerli, en önemli ve en iyi oyuncularından sevgili Filiz Akın’ı kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyorum. Zarafeti, toplumsal olaylara olan duyarlılığı, güzelliğiyle eminim birçok kişiye ilham olmuştur. Anılarımızda hep olacaksınız…

Merve Dizdar

Canım Filiz Akın,
Çok üzgünüm… Çocukluğumun ve gençliğimin parlayan yıldızı… Döneminin en güzellerinden… Ve ne mutlu bana ki sizinle konuşma fırsatı yakaladım. Size denk gelmek ne güzeldi… Mekânınız cennet olsun. Filmlerinizle ve hep sevgi dolu sözlerinizle unutulmaz olacaksınız. Daima…

Kadim Yaşar

“Kadim, o ne güzel gülmedir” demiştiniz. Sizi güldürebilmenin verdiği mutluluk, umudun ve kavuşmanın simgesidir… Hep yaşayacaksınız, umut hep var oldukça, Filiz Akın…

İzzet Günay

Çok üzgünüz… Çok sevdiğimiz bir dostumuzu, arkadaşımızı kaybettik. Zarafetiyle hafızalara kazınmış, bambaşka bir insandı. Gerçekten çok üzgünüm. O Avrupai duruşu, zarafetiyle hep özel bir yere sahipti. Ne yazık ki uzun zamandır bekleniyordu… Eşiyle sürekli konuşuyor, ona dair haber alıyordum. Çok önemli bir sanatçıyı kaybettik. Tüm sevenlerine sabır diliyorum.

Fazıl Say

Çok sevdiğim Filiz Akın’ın vefatını derin bir üzüntüyle öğrendim. Türkiye büyük bir değerini daha yitirdi, çok değerli bir sanatçıydı. Filiz hanım ile iyi tanışırdık, eşi ile Paris yıllarında, ben henüz yolun başında çok genç bir sanatçıyken, elinden geldiğince sahip çıkmış, destek olmuştu. Onu hep iyilikleriyle hatırlayacağım. Işıklarda uyusun. Tüm sevenlerine sabırlar dilerim.

Melek Baykal

Gökyüzü yeni bir yıldız kazandı. Türk sineması sizi asla unutmayacak.

Lale Belkıs

Filiz’im… Güzeller güzeli dostum… İyi kalpli, hoşgörülü, saygılı, sevgi dolu arkadaşım. Çok üzgünüm… Mekanın çiçek bahçeleri içinde cennet olsun…