Türkiye'de neslinin tükendiği düşünülen Anadolu parsına yönelik fotokapanla yürütülen çalışmalarda şu ana kadar tespit edilen bireylerin hepsi erkek. Dişisinin ve hatta yavrusunun da olduğu umut ediliyor.
Türkiye’de en son 1975’lerde görüldü, neslinin tükendiği düşünülüyordu. Ta ki Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne (DKMP) bağlı 6’ncı Bölge Müdürlüğü ekiplerinin Batı Akdeniz’de Anadolu parsını 8 Ağustos 2019’da görüntülemesine kadar…
Bu gelişmeden sonra DKMP 6’ncı Bölge Müdürlüğü ve Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) işbirliğinde TÜBİTAK destekli proje kapsamında Ege ve Batı Akdeniz’de 400 fotokapan kuruldu. Türkiye’de birçok bölgede böyle fotokapanlı görüntüleme yapılıyor çünkü.
Üniversitenin yaban hayatı ekolojisi ve yönetimi bölümünden öğretim üyesi Dr. Yasin Ünal Anadolu’nun gizemli efsanesiyle ilgili son bilgileri şöyle aktardı: “Fotokapanlarla Türkiye’deki ilk videolar bilimsel anlamda tespit edilmiş oldu. Akabinde imzalanan işbirliği protokolüyle TÜBİTAK kapsamında bir proje oluşturuldu. Bu proje kapsamında zaten var olan Anadolu parsı bireyinin bizler dişisinin, akrabasının, hatta yavrusunun olduğunu düşünüyoruz. Bu amaçla bir hayale girdik ve bu güzel, önemli türümüzün Akdeniz ve Ege bölgesindeki potansiyel habitatlarında fotokapan yöntemiyle yeni taramalarına başladık. Şu anda sahalarımızda 400’e yakın fotokapan çalışıyor. Amacımız yeni bireyleri tespit etmek, özellikle tespit yapılan türün dişisini bulmak ve inşallah da bu bireyimizin yavrularını görebilmek.”
Nesli tehlike altındaki türler listesindeki Anadolu parsının biyoçeşitliliğin ve Anadolu tarihi kültürünün çok değerli bir türü olduğuna dikkati çeken Dr. Ünal “Anadolu’da endemik bir alt tür. Yani ‘Panthera pardus tulliana’ ve bu türü de korumak, gelecek nesillere aktarmak projemizin esas hedefi. Bugüne kadar elde ettiğimiz binlerce görüntü ayrıntılı bir şekilde irdelenmekte. Anadolu parsına ait bir tane birey şu anda izlenmeye devam ediliyor. Fakat henüz yaptığımız projede Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde bu birey dışında yeni bir birey henüz elde edilmedi” dedi.
Doğu Karadeniz, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ise yeni bireylerin var olduğunun tespit edildiğini söyleyen Dr. Ünal “Onlar ayrı bireyler. Biz böyle yaklaşık 10’a yakın birey olduğunu düşünüyoruz elde eden bilgiler ışığında. Fakat bir görüntü dışında, o da net değil, maalesef hepsi erkek. Yani şu an ülkemizde erkek bireyler var. Fakat bu dişi olmadığı anlamına gelmiyor” diyerek umudun sürdüğünü aktardı.
Dr. Ünal’a göre dişiler özellikle çok tedirgin: “Bilimsel çalışmalar da bunu gösteriyor. Hamile olduğu dönemlerde özellikle çok tedirgin. Araştırmalarımız devam ediyor. Popülasyonu tahmin edemiyoruz, çünkü bu birey hem Anadolu’da yayılış gösteren hem de İran ve Kafkasya bölgesinden Türkiye’ye giriş-çıkış yapan bir birey. Tabii set yapıldı biliyorsunuz sınırlara, bunlar biraz engelliyor. Ama tabii giriş- çıkışlar hala olabilir.”