İntihar bombacısı olacaktı, şimdi fizyoterapi uzmanı

Afganistan’daki savaş ve radikal ortamda büyüyen Maiwand Banayee, bugün İngiltere’nin kuzeyinde hastalara umut olan bir sağlık çalışanı olarak yaşamını sürdürüyor.

İngiliz basınına yansıyan habere göre 45 yaşındaki Banayee, geçmişte çatışmaların gölgesinde geçen çocukluğundan çok farklı bir hayata sahip. Kuzey İngiltere’de NHS bünyesindeki bir klinikte diyabet remisyon koçu ve fizyoterapi uzmanı olarak görev yapıyor. Akıcı İngilizcesiyle mesleğini sürdüren Banayee, aynı zamanda Fizyoterapi Liderliği alanında yüksek lisans eğitimini tamamlamak üzere.

Meslektaşları ve hastaları, onu sakin tavırları, nezaketi ve profesyonel yaklaşımıyla tanıyor. Bir dönem elinde silah taşıyan Banayee, bugün aynı elleriyle insanların acısını hafifletiyor.

Taliban’ın ideolojik ağına çocuk yaşta katıldı

Kabil’in batısında yoksul bir mahallede doğan Banayee’nin ilk anıları Sovyet işgaline ait. Ardından 1990’larda, Sovyetlerin çekilmesiyle patlak veren ve Mücahit grupları birbirine düşüren iç savaş patlak verdi.

Taliban’ın doğuşu da bu yıllara denk düşüyor. Medrese öğrencilerinden oluşan küçük bir grup, güneyden gelip birkaç yıl içinde ülkenin çoğunu ele geçirdi. Bu ortamda büyüyen Banayee, Taliban’ın ideolojik ağına çocuk yaşta katıldı.

Roketatar kullanmayı, silah taşımayı öğrenen Banayee, en büyük hayalinin intihar bombacısı olarak şehit olmak olduğunu anlatıyor.

Ancak Taliban kontrol noktalarında gördükleri, Kabil’de tanık olduğu infazlar ve ufak davranışlarının bile “kafirlikle” suçlanması, zihninde ilk soru işaretlerini yarattı.

“Çok gençtim, yoksuldum, çaresizdim”

 Babası, oğlunun tekrar savaşmaya gitmesini engellemek için onu Peşaver’de seküler bir okula yazdırdı. Zamanla yeni fikirler, farklı hayatlar ve eleştirel düşünce ona radikal eğitimdeki zayıf noktaları gösterdi.

11 Eylül saldırılarının ardından Pakistan istihbaratının radikal unsurları topladığı dönemde Banayee’nin adı da bir protesto nedeniyle şüpheliler arasında anılınca kaçmak zorunda kaldı. Sahte pasaportlarla Dubai, Rusya ve 2002’de İngiltere’ye ulaşmayı başardı.

“Çok gençtim, yoksuldum, çaresizdim. Bana anlatılan dünyadan başka bir şey bilmiyordum” diyen Banayee, İngiltere’de kendi kendine İngilizce öğrendi ve hayatını değiştirmeyi başardı.

Ancak hikayesini paylaşma nedeni kişisel başarı değil, Afganistan’da bugünün çocukları için duyduğu endişe:

“Benim hikayem ‘ben’ diye başlıyor ama bana ait değil. Şu anda yüz binlerce Maiwand yetişiyor. Yedi milyon çocuk medreselerde. Aç, travmatize, savunmasız… Tarih kendini tekrar ediyor.”