Japonya haftada dört iş gününe mesafeli: Yalnızca işveren değil çalışan da istemiyor

Çalışma hayatında özellikle Covid-19 pandemisinden sonra uzaktan ve esnek çalışma saatlerine daha fazla kafa yoruluyor. Çalışanlar açısından motivasyonu artıran uygulamalar işverenler açısından da kalifiye elemanları elinde tutmayı ve tasarruf etmeyi sağlıyor.

Haftada dört gün çalışma düzenine geçen 10 ülke Belçika, İngiltere, İskoçya, İspanya, Portekiz, Danimarka, İzlanda, Avustralya, Güney Kore ve Japonya.

Belçika gibi nüfusu nispeten düşük ülkelerde 2022’den beri ya eskisi gibi haftada beş gün çalışılıyor ya da bu kadar çalışma saati dört güne sıkıştırılıyor. Avustralya ve İngiltere’de ise pilot programlar uygulanıyor.

Aşırı çalışmaktan ölenlerin ülkesi

Çalışma hayatının uzun saatler sürdüğü Japonya’da haftada dört iş günü uygulaması ilk kez 2021’de gündeme geldi. Hükümet işgücü sıkıntısı çeken ekonomide personel istihdamını teşvik etmek ve aşırı çalışma nedeniyle hastalanan ya da ölen işçi sayısını azaltmak içi bir dizi önlem alma yoluna gitti. Ancak sonuç beklendiği gibi olmadı.

Şirketlerin yüzde 8’i sıcak bakıyor

Sıkı çalışma kültürüyle tanınan Japonya insanların tasarruf etmelerine yardımcı olmak için bir girişim başlattı. Ancak üç yıldır insanları dört günlük bir çalışma haftasına ikna etmekte zorlanıyor.

Business Insider’ın haberine göre Japonya’da ne işverenler ne de çalışanlar dört gün çalışmaya sıcak bakıyor. Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı’na göre ülkedeki şirketlerin yalnızca yüzde 8’i çalışanlarına haftada üç ya da daha fazla gün izin veriyor.

Çalışanlar da tereddütlü. Japonya’nın en büyük elektronik alet üreticilerinden Panasonic 2022 yılının başlarında çalışanlarına seçme hakkı tanıdı ancak çalışanların yalnızca yüzde 0.4’üne yakını haftada dört gün çalışmaya geçti. Bir şirket temsilcisi iki yılı aşkın bir süre içinde 63 bin çalışanın yaptıkları işin haftada dört iş gününe uygun olduğunu, ancak bunlardan yalnızca 150’sinin dört günlük programa geçtiğini söyledi. Haftada dört gün uygulamasına geçen diğer büyük şirketler arasında Uniqlo’nun ana şirketi Fast Retailing, elektronik devi Hitachi ve finans şirketi Mizuho var.

Tembel görünmek istemiyorlar

Japonların haftada dört çalışma gününe mesafeli olmalarının birkaç sebebi var. Çalışanlar bu tercihi yaptıkları takdirde takımın çalışkan parçası olarak görülmemekten, tembel olarak nitelenmekten çekiniyor.

Japon kültüründe işin her şeyden önce gelmesinin sebebi kültürel. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra temelleri sarsılan toplumu sosyal ve ekonomik olarak yeniden ayağa kaldırmaya çalışan  başbakan Shigeru Yoshida büyük şirketlerden çalışanlarına ömür boyu iş güvencesi vermelerini istemiş, karşılığında çalışanlardan sadakat beklemişti.