Titanik’te hikaye bitmez: Enkazdan çıkan bazı nadir parçalar gizli depoda saklanıyor

Geminin inşası, yolculuğun şaşası, kazanın talihsizliği… Dünya döndüğü sürece Titanik’i konuşmaya devam edeceğiz galiba çünkü hikayesi hiç bitmiyor.

İngiltere’nin Southampton kentinden New York’a doğru yola çıkan lüks yolcu gemisi Titanik 15 Nisan 1912’de bir buzdağına çarptıktan sonra Atlantik sularına gömülmüştü. Batık 1985’te deniz bilimci Robert Ballard tarafından bulundu. 1987-2004 arasında yapılan çok sayıda dalışla batıktan eşya çıkarıldı.

Bu yazıdaki eşya ve fotoğraflar da Titanik’in enkazından, ama onları ilk kez görüyor olabilirsiniz. Çünkü bunlar ABD’nin Georgia eyaletindeki Atlanta’da bir depoda saklanıyor. Ama güvenlik sebebiyle yeri tam olarak açıklanmıyor.

BBC işte bu depoya yıllar içinde giren az sayıdaki yayıncıdan biri oldu, Titanik’ten kurtarılan  5 bin 500 civarındaki eşyanın sahibi olan RMS Titanic adlı şirketin yöneticilerinden Tomasina Ray’le konuşarak yeni hikayeler dinledi.

Timsah derisinden yapılmış bir el çantası, hala koku yayan parfüm şişeleri, ters çevrilmiş bir küvet, bir kısmı sapasağlam duran cam eşyalar ve fotoğraflarla bir kez daha Titanik’i keşfediyoruz.

Timsah derisi çantanın sakladığı trajik hikaye

Bu çanta yıllarca kaldığı okyanusun dibinden mümkün olan en az hasarla kurtulmuş, hatta  içindeki mektup bile okunacak şekilde korunmuş. Şimdi sahibi Marian Meanwell’in hikayesine ışık tutuyor.

Meanwell gemide üçüncü mevkide yolculuk yapan 63 yaşında bir kadındı. Kısa süre önce dul kalan kızının yanına Amerika’ya gidiyordu. Çantadan çıkanlar arasında solmuş bir fotoğraf da var. Bunun Marian Meanwell’in annesine ait olduğu tahmin ediliyor. Çantadan bir de mektup çıkmış. Marian Meanwell Londra’daki eski ev sahibinden aldığı el yazısı referans mektubunu ABD’de kendine yeni bir hayat kurarken kullanmayı umuyordu büyük ihtimalle: “Bayan Meanwell her zaman iyi bir kiracı oldu, kira ödemelerini zamanında yaptı…”

Üçüncü sınıf yolcuların ABD’ye hastalık taşımadıklarını kanıtlamaları gerektiğinden Marian Meanwell’in çantasında bir de tıbbi muayene kartı vardı. Belgede Meanwell’in Titanik’e nasıl bindiği anlaşılıyor. Kızına bir an önce kavuşmak isteyen kadın ‘Majestic’ adlı başka bir gemiye  rezervasyon yaptırmıştı. Ancak o gemi sefere çıkmayınca kartta Majestic’in üstü çizilmiş ve kadın Titanik’e aktarılmıştı. O da kazada hayatını kaybeden 1.500 kişi arasında yer aldı.

Kokusu hâlâ duruyor

Denizden hayatta kalanlara ait eşya da çıkarıldı. Plastik beyaz bir kutuda saklanan küçük parfüm şişelerinden hala koku geliyor. Enkazda ve deniz dibinde 90’dan fazla böyle küçük parfüm şişesi bulundu. Sahibi Adolphe Saalfeld adlı bir parfüm satıcısı. İkinci sınıfta yolculuk ediyordu. Saalfeld hayatta kalan 700 kişiden biriydi. Titanik’ten sağ kurtulan çoğu erkek gibi muhtemelen o da yaşadığı sürece vicdan azabı çekti, çünkü filikalara binip hayata tutunma konusunda öncelik onda değildi;  kadınlar ve çocuklardaydı.

Her sınıftan ve eşyadan kurtulan var

Gemideki farklı sosyal sınıflar gibi kurtulan eşya arasında da sınıf ayrım var. Üçüncü mevki için beyaz kupa basit ama sağlam. Üstünde İngiliz nakliye şirketi White Star’ın kırmızı logosu var.  İkinci sınıflar için kullanılan tabak mavi çiçek deseniyle süslenmiş, biraz daha ince. Ama asıl fark birinci sınıfta kendini belli ediyor: Zarif dore süslemeleri olan ince bir porselen.

Şampanyalı, spor salonlu hayat

“Yüzen saray”  Titanik en müşkülpesent yolcuyu bile memnun etmek üzere tasarlanmıştı. Şampanya, spor salonu… ihtiyacınız olan ya da olmayan her şeye ulaşmak mümkündü. Fotoğrafta kol ve omuz kaslarını çalıştırmak üzere kürek çeken yolcu gece karanlığında soğuk denizde bir filikanın küreklerine asılacak kadar bile şanslı değildi belki. Lüksün bir başka tezahürü şampanya da geminin bar ve mutfaklarında depolanmıştı. Bunlardan biri enkazdan kırılmadan kurtuldu. Mantarı bile sağlam kaldı.

Titanik: Rahat mı bırakmalı, anısını mı yaşatmalı

RMS Titanic şirketi zaman zaman Titanik enkazından bazı parçaları sergiliyor. Kimilerine göre Titanik bir mezarlık ve ölülerin huzur içinde uyuması için rahat bırakılması lazım. Ama şirketin yönetcisi Tomasina Ray farklı düşünüyor: “Hafızayı saygıyla korumak istiyoruz. Zaman zaman yaptığımız sergilerin sebebi de bu. Bunu halkla paylaşmak istiyoruz.”

Şirket bölgeye yaptığı son keşif gezisinde ayrıntılı bir 3D tarama oluşturmak için enkazın milyonlarca görüntüsünü kaydetti. Ekip önümüzdeki dönemde yeni dalışlar yaparak enkaz alanından daha fazla eşya çıkarmayı planlıyor. Titanik anlatmaya devam edecek, öyle görünüyor.