Düzeltme yapıldı, ama aile hekimleri yeterli bulmadı

“Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, aile hekimliği birimlerine yapılan başvuruların takibine esas süre uzatıldı. Son 6 ayda aile hekimliğine başvurmama kriteri 1 yıla çıkarıldı. 15-49 yaş arası kadınlar veya kronik hastalığı olan kişiler gibi daha sık izlenmesi gereken gruplar için ise mevcut hizmet süreleri korunacak.

Aile hekimliği birimlerinin hizmet sunduğu nüfusun yapısı da değerlendirmeye alındı.

Özellikle gebe, bebek, çocuk, yaşlı gibi daha sık izlenen ve kapsamlı hizmet sunulan kişilerin bulunduğu veya bu oranların düşük olduğu bölgelerdeki farklı iş yükleri dikkate alınarak parametreler güncellendi.

Yönetmelikle, nüfusu yüksek fakat özellikli gruptaki kişi sayısının az olduğu aile sağlığı birimlerinin iş yükü de dikkate alınarak nüfus sayısı karşılığı oluşan puan sınırı 3 bine kadar yükseltildi.

Akılcı ilaç kullanımında kriterler genişletildi

Öte yandan yönetmelikle, akılcı ilaç kullanımı kapsamında yapılan değerlendirmelerde geçerli olan kriter sayısı da artırıldı.

Buna göre, akılcı ilaç kullanımında sadece il ortalaması değil, Türkiye ortalaması, geçmiş dönem performansı ve uluslararası karşılaştırmalar gibi farklı ölçütler de değerlendirmeye dahil edilecek.

Söz konusu değişiklikle, bu alandaki kriter sayısı 4’e çıkarıldı.

Yönetmelikle, günlük muayene sayısı ve hedef muayene sayısı hesaplama usulleri de düzenlendi.

Bu kapsamda hesaplamalar artık doğrudan kişi sayıları üzerinden yapılacak. Ayrıca, kronik hastalık taramaları ve muayene oranlarına ilişkin süreçlerde aile sağlığı çalışanları teşvik edilecek.

Sağlık emekçileri tepkili

Aile sağlığı merkezlerinde çalışan hekimler, hemşireler ve ebeler, tartışmalı yönetmeliği protesto etmek için ülke çapında iş bırakma eylemleri gerçekleştirmişti.

Sağlık Bakanlığı’nın sağlık alanında yaşanan ciddi sorunları çözmek için birinci basamak sağlık hizmetlerini ve koruyucu hekimlik uygulamalarını güçlendirecek yapısal düzenlemeler yapması gerektiğini vurgulayan sağlık emekçileri, söz konusu yönetmeliğin hak kayıplarına neden olduğunu kaydediyor.

Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler hakkında T24’e konuşan AHEF Genel Sekreteri Gökhan Erdoğan, şöyle konuştu:

“6 aydan 12 aya çıkarılmıştır ibaresi var. Ama orada istisnai tuttukları bölümler var. ‘Bakanlıkça belli kişilerin özel durumuna göre değiştirilir’ ifadesi kullanılmış. Ucu açık bir madde. Daha sık hizmet alması gereken kişiler için denmiş. Çocuk yaş grubunun bir yıl diye bir şey yok. Onlara belki de ‘6 ayda bir gelsin’ diyecek. Ayrıca belki ‘15-49 yaş kadın grubu 3 ayda bir gelsin’ diyecek. Orada yine bir belirsizlik var. Yine bir kesinti söz konusu sadece süresi uzatılmış durumda anladığımız gibi. Sadece süresi kısmî olarak uzatılmış diyebiliriz”

“Teşviklerde artışa gidilmiş ama yeterli bir adım burada da yok”

Hemşirelerin teşvik ödeme oranlarının artırıldığı madde hakkında konuşan Erdoğan şöyle dedi:

“Aile sağlığı çalışanı hemşirelerin maaşları çok düştü. Ve bu kişiler istifa etmeyi düşünüyorlardı.

Hemşire ilçe sağlık müdürlüğünde mi çalışsın, hastanede mi çalışsın, aile sağlığı merkezinde mi çalışsın diye 3 farklı görev var. Şu an diğerlerinin altına düşmüştü aile sağlığı çalışanların maaşı. Kişiler de diyor ki ‘Ben aile sağlığı çalışan olmak yerine istifa edip ilçe sağlık müdürlüğünde hemşire olarak çalışsam daha fazla maaş alacağım.’ Onlar çıkmasın diye, ilçe sağlıklara geçmesin diye teşviklerde artışa gidilmiş ama yeterli bir adım burada da yok.

Burada toplasan maksimum nette oynayacak 2000 TL’lik bir artış. Destek verilmeye çalışılmış ancak hiçbir etkisi olmayacak bir teşvik yapılmış.”

“Bu kişi hem mesaisini yapıyor hem üzerine 16 saatten 6 nöbet tutuyor”

Nöbetli çalışan aile sağlığı merkezlerinde aile hekimlerinin 5 gün ve 96 saat koşulunu doldurmaları gerektiğini söyleyen Erdoğan şöyle konuştu:

“Daha önceki entegre nöbetleri 96 saat veya 5 nöbet şeklindeydi. Bu maddede de değişikliğe gitmişler. Entegre aile sağlığı merkezlerinde çalışan bu kişiler mesaileri dolsun diye 8’er saat nöbet tutup mesaisini maaşından kesintiyi engelleyecek şekilde doldurabiliyordu. 96 saat tutturmak için 6 tane 16 tutacak bu kişi. Bu kişi hem mesaisini yapıyor hem üzerine 16 saatten 6 nöbet tutuyor.”

“Çok bir iyileştirme yapılmamış bizim; art niyetli bir yaklaşım var”

Yönetmelikteki değişiklikleri değerlendiren Erdoğan sözlerini şöyle noktaladı:

“Çok bir iyileştirme yapılmamış bizim gördüğümüz. Çok itiraz ettiğimiz nokta zaten burada vatandaşa sorumluluk verilip vatandaşın muayene gelip gelmesinden bizim  sorumlu tutulmamızdı. Bu sorun hâlâ giderilememiş.

Hemşire teşviğinde bir artış öngörülmüş ama yetersiz. Muayene başvurusu hedef muayene sayıları buraya göre artmış, yine teşvik almak zorlaşmış. Tamamen art niyetli bir yaklaşım var.”