En eski veba vakası Kırgızistan’da çıktı: Büyük “Kara Veba” salgını oradan mı başladı?

Dünya 14. yüzyılda çok büyük bir felaket yaşadı. Tarihe “Kara veba salgını” veya “Kara ölüm” diye geçen salgın, başta fareler olmak üzere hayvanlar tarafından taşınan bir bakteri yüzünden oldu ve o tarihte Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika dünya nüfusunun önemli bir bölümü vebadan öldü. Uzun yıllardır bu salgının nereden başladığı araştırılıyor ama bulunamıyordu. Ancak İskoçya’daki Stirling Üniversitesi ile Almanya’daki Tübingen Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü’nden bir araştırma ekibinin yaptığı çalışmaya göre, veba 1330’lu yıllarda Orta Asya’da, Kırgızistan’da ortaya çıktı. Bilim insanları bugünkü Kırgızistan’daki Issık Göl yakınlarındaki mezarlıktaki dişlerden alınan örnekleri analiz etti. 1338-39 yıllarına tarihlenen üç insan kalıntısının dişlerinde vebaya sebep olan bakteri bulundu. Böylece bu üç insan kalıntısı bugüne kadar bulunmuş en eski veba hastaları oldular ve doğal olarak bilim dünyası salgının Kırgızistan’dan dünyaya yayıldığına dair görüşlerle doldu. Kara veba, Ortaçağ’ın sona erip Rönesansın başlamasında da çok önemli rol oynadı. Kara vebanın travması Batı sanatının her alanına yansıdı.