Kobani davasında beklenmedik karar: Artık Demirtaş da tahliye edilebilir

Eski HDP milletvekilleri Ayla Akat Ata, Emine Ayna, Sebahat Tuncel ve Gültan Kışanak’ın Kobani davasından kalma yurt dışına çıkış yasakları kaldırıldı. Bu bir sürpriz, çünkü Kobani davası adli dava Yargıtay aşamasında olduğu için genellikle davada bu çeşit kararlar alınmıyordu. Bu sürprizin bir başka sonucu daha olabilir. Aynı davada tutuklu olan Selahattin Demirtaş için de artık tahliye kararı alınabilir. Çünkü Demirtaş için dün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden bir ihlal kararı daha çıktı. 

Türkiye’nin uzun yıllardır gündemden düşmeyen Kobani davası kapsamında çok sayıda HDP’li siyasetçi gözaltına alınmış, onlarcası tutuklanmıştı. Aralarında Eş Genel Başkanlar ve Figen Yüksekdağ’ın da olduğu onlarca HDP’li isim hala bu davadan dolayı cezaevlerinde.

Ancak bu davada dün flaş bir karar alındı. Edinilen bilgilere göre eski HDP milletvekilleri Ayla Akat Ata, Mesut Bağcık, Ayşe Yağcı, Emine Ayna, Meryem Adıbelli ve Sebahat Tuncel ve Gültan Kışanak’ın Kobani davasından kalma “yurt dışına çıkış” yasağı Yargıtay tarafından kaldırıldı.

Yargıtay Kürt siyasetinin önemli figürlerinden Edirne’de tutuklu eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’a ilişkin AİHM tarafından yapılan tahliye başvurularını hep “dosya istinaf aşamasında” gerekçesiyle reddediyordu. Ancak dün Demirtaş için AİHM’den bir ihlal kararı daha geldi. Bu kararı Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi değerlendirecek ve dünkü Yargıtay kararı ışığında Demirtaş’ın tahliyesine de karar verilebilir.

AİHM kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) eski Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluğuna ilişkin yeni bir ihlal kararı verdi. Mahkeme Demirtaş hakkında 2019’da verilen tutuklama kararının “hukuki gerekçelere dayanmadığını” ve “esasen siyasi bir amaç güttüğünü” belirtti.

AİHM, Demirtaş’ın tutuklanmasında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özgürlük ve güvenlik hakkını düzenleyen beşinci maddesinin birden fazla fıkrasının, ayrıca haklara getirilecek sınırlamaların kötüye kullanılmasını yasaklayan 18’inci maddenin ihlal edildiğine hükmetti.

Karar Demirtaş hakkında 2014 yılındaki Kobani olayları nedeniyle 2019’da ikinci kez tutuklama kararı verilmesini konu alıyor. AİHM bu yeni tutuklama kararının dayandığı gerekçelerin somut olmadığını ve 2014’teki olaylarla Demirtaş’a yöneltilen suçlamalar arasında makul bir bağ kurulamadığını vurguladı. Mahkeme özellikle suçlamaların zaman içinde ‘suça teşvik’ten ‘azmettirmeye’ dönüştürülmesine dair yeterli ve yasal açıklamanın yapılmadığını belirtti.

Siyasi faaliyetleri engelleme amacı tespit edildi

AİHM’ye göre 2019’da verilen tutuklama kararı Demirtaş’ın siyasi faaliyetlerini kısıtlamaya yönelikti. Mahkeme Türk yargısının bu kararla demokratik tartışma alanını daraltmayı amaçladığı sonucuna vardı.

Demirtaş’ın tutukluluğunun devamına gerekçe gösterilen unsurların da yeterli olmadığını kaydeden AİHM dört yılı aşkın süreyi bulan tutukluluk hali için geçerli ve zorlayıcı nedenler sunulmadığını belirtti. Ayrıca mahkeme tutuklamaya alternatif tedbirlerin değerlendirilmediğini de not etti.