Yine aynı tartışma: CHP’yle HÜDA Par gerildi, hakaretler havada uçuştu

• Madde 1 – Türkiye devleti bir cumhuriyettir.
• Madde 2 – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
• Madde 3 – Türkiye devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Millî marşı ‘İstiklal Marşı’dır. Başkenti Ankara’dır.
• Madde 4 – Anayasanın birinci maddesindeki devletin şeklinin cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile ikinci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve üçüncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

Anayasanın ilk dört maddesi, büyük bölümü AK Parti hükümetleri sırasında olmak üzere uzun yıllardır Türkiye’de polemik konusu. Bazı partiler tartışmaya açılabileceğini, hatta değiştirilmesi gerektiğini savunurken biraz daha milliyetçi kanatta bulunanlar ‘kırmızı çizgimiz’ diyerek bunun teklif dahi edilemeyeceğini söylüyor.

Bu konu özellikle iktidarın ‘yeni ve sivil anayasa’ çıkışlarının canlandığı zamanlarda gündeme geliyor.

En büyük gerilimlerden biri hatırlanacağı üzere 2017’de, başkanlık sistemini de getiren referanduma giden süreçte yaşanmıştı. AK Parti Bursa Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi İsmail Aydın “Anayasada değiştirilemez madde olmasını kabul etmek mümkün değil” diye çıkışmış, CHP ve MHP buna sert tepki göstermişti. O dönem tartışmalara son noktayı da ‘son başbakan’ olarak tarihe geçecek Binali Yıldırım koymuştu:

“Anayasa’nın ilk 4 maddesi değiştirilmeyecek. Ucuz polemiklerden herkes uzak dursun. İlk dört maddenin değiştirilmesini teklif etmedik, edenlerle de işimiz olmaz.”

Benzer bir tartışma şimdi yeniden gündemde ve anlaşılan o ki bir süre daha kalmaya devam edecek. Başrollerde bu kez, en azından şimdilik HÜDA PAR ve CHP var.

Devam etmeden önce kısaca hatırlayalım; 2012 yılında siyaset sahnesine çıkan, İslamcı ideolojisi ve dini söylemleriyle kısa sürede özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde kendisine çok sayıda taraftar toplayan Hür Dava Partisi (HÜDA PAR) köktendinci motiflerle yola çıkarak ‘Kürtlerin İslami partisi’ olma iddiasıyla hareket ediyor.

14 – 28 Mayıs 2023’te düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyen parti sandığın parlamento ayağında da AK Parti listelerinden dört kişiyi Meclis’e milletvekili olarak sokmuştu.

Kuruluşlarından bu yana Hizbullah’la anılsalar da aslında 2004’te faaliyete geçen Mustazaflarla Dayanışma Derneği’nin (Mustazaf – Der) siyaseten devamı niteliğinde. Bu dernek 2012 yılında “Hizbullah’ın devamı” olduğu gerekçesiyle kapatılmış, dernekteki isimler HÜDA PAR’da kendilerine yer bulmuştu.

Genel Başkan Zekeriya Yapıcıoğlu Hizbullah ile bağlarına ilişkin tartışmalar basında yer alınca “Onlarca defa söyledim; biz Hizbullah’ın devamı falan değiliz, biz onun mirasçısı değiliz, biz başka bir örgütün de devamı ya da siyasi kolu değiliz” diye savunma yapmıştı.

Yapıcıoğlu şimdi ‘anayasanın ilk dört maddesi’ polemiğiyle gündemde. Dördüncü maddenin kaldırılması gerektiğini savunan siyasetçi katıldığı bir televizyon programında “Kameraya bakarak söyleyeyim bir daha. ‘Anayasanın dördüncü maddesi olmasın’ diyoruz. Anayasa’da değiştirilemez maddeler olması demek, bütün değiştirilemez dediğiniz maddelerin hepsini değiştirelim anlamında değildir” ifadesini kullandı ve ekledi: “Ahmağa anlatır gibi tek tek söyledim, buna rağmen anlamamakta ısrar ediyorlar.”

Bu maddenin gelecek nesillerin iradesine ipotek koyduğunu öne sürdü ve diğer maddeler üzerinde müzakereye açık olduklarını söyledi.

‘Hizbullah artığı birkaç zibidiye pabuç bırakmayız’

HÜDA PAR liderine ilk tepki ana muhalefetten geldi. CHP Sözcüsü Deniz Yücel “Taliban kafalı, gerici, 3-5 yobaz istedi diye, ne Atatürk’ten, ne demokrasiden, ne cumhuriyetten, ne de laiklikten vazgeçmeyiz” ifadesini kullandığı mesajında şunlara yer verdi:

“Geri zekalıya anlatır gibi anlatalım. Devletin şekli ve niteliklerini tarif eden Anayasa’nın 1., 2. ve 3. maddelerini koruyan ve 1924, 1961, 1982 Anayasalarında da yer alan dördüncü madde, gericiler istiyor diye ilga edilemez.

Cumhuriyet Halk Partisi olarak herkesin inancına, yaşam tarzına saygılıyız. Sizin probleminiz olan ‘laiklik ilkesi’ de inanç özgürlüğünün teminatıdır.  Mustafa Kemal Atatürk Türkiye’sinde Cumhuriyeti Laiklikten, Laikliği Cumhuriyetten ayıramazsın. Cumhuriyeti ve devrimleri koruyan maddelerden vazgeçmek, laik ve demokratik Türkiye Cumhuriyeti’nden vazgeçmektir.

Taliban kafalı, gerici, 3-5 yobaz istedi diye, ne Atatürk’ten, ne demokrasiden, ne cumhuriyetten, ne de laiklikten vazgeçmeyiz. Toplumun sinir uçlarıyla oynayarak siyaseten var olmaya çalışan Hizbullah artığı birkaç zibidiye de pabuç bırakmayız.”

Yargıtay Başkanı’nın ağzındaki bakla: Anayasa madde 90’dan kurtulmak