Erdoğan istedi, savunma sanayii için iğneden ipliğe her şeye fon zammı geliyor

Enflasyonla mücadele için uygulanan ekonomik programın başarısı için kamuda tasarruf başta olmak üzere ciddi mali tedbirlere ihtiyaç duyulduğu ortadayken ‘fonlar’ kanalıyla kamu harcamaları artırılacak. Dün TBMM’ye gelen 80 milyar TL’lik yıllık gelir sağlayacak vergi paketinden bütçeye hiçbir gelir gitmiyor. Tümüyle savunma fonu harcamaları büyütülüp, ikiye katlanacak.

Aldığımız bilgilere göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘savunma fonu’nun kaynaklarının önemli ölçüde büyütülmesini istediği, bu nedenle sadece fona gelecek ek vergi ve katılım paylarının yasaya konduğu anlaşılıyor. Bu paketin gelmesinden hemen önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ”İsrail’in gözü bundan sonra Türkiye topraklarında olacak” propagandasını başlatmasının bir nedeninin de ‘bu ek vergiler için zemin hazırlamak olabileceği’ konuşuluyor.

Kulislerde konuşulanlara göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, savunma fonu kaynaklarının önemli ölçüde artırılması için ısrar etmiş. Uygulanan ekonomik program nedeniyle, bütçeden kurum ve fonlara verilecek ödeneklerin önemli ölçüde artırılmasının söz konusu olamayacağı ortaya çıkınca Erdoğan’ın isteği ile özel olarak savunma fonuna gelir sağlayacak bu ek vergiler gündeme getirilmiş. Belki de memur ve emeklilere, asgari ücretliye bile kısıtlı yılbaşı zammın yapılacakken fona aktarımın bunların çok üzerinde olmasının kamuoyunda tepki çekeceği görüldüğü için bütçe dışından fona özel vergiler gündeme getirilmiş olabilir.

Vergi değil hizmet bedeliymiş

Konuyla ilgili uzmanlar yasa tasarısı TBMM’ye gelirken AKP Grup Başkanı’nın söylediği gibi bu getirilen yeni vergilerin yıllık 80 milyar TL gelir sağlamak üzere planlandığını söylediler. 2024 yılında savunma fonuna ayrılan bütçe 162.5 milyar TL olarak gözüküyor. Bu getirilen yeni vergiler, bu bütçenin neredeyse yarısı kadar artırılmasını öngörüyor. Önümüzdeki yıl bütçeden fona ayrılan payın da artacağı bunun üzerine de 80 milyar TL’lik ek gelir eklendiğinde 2025 yılında 300 milyar TL’nin üzerinde bir fona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu da savunma fonu büyüklüğünün yani savunma harcamalarının enflasyonla mücadelede ek kaynak gerekirken, bu düzeylerde artacağı anlamına geliyor.

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler dün TBMM’de bu yeni vergi paketini açıkladı. Sorular üzerine bunun vergi olmadığını katılma payı olarak düzenlendiğini söylerken, bu ‘vergi değil hizmet bedeli’ şeklinde de konuştu. Bu sözler ‘verginin ne olduğu’ sorusunu tabii ki akla getirdi. Zaten vatandaşlar devletten aldıkları hizmetlerin karşılığı vergi ödüyorlar ve verginin harcama kalemleri içinde güvenlik ve savunma sanayi harcamaları da zaten bulunuyor.

Şimşek ‘vatandaşın vergisi artmayacak’ demişti

Tümüyle savunma sanayiindeki yatırımlar için duyulan ek kaynak nedeniyle teklifin hazırlandığını belirten Güler ‘vergi beyannamelerinden, gümrük beyannamelerinden, sosyal güvenlik kurumuna verilen beyannamelerden alınan damgası vergisi tutarında ek kesinti yapılacağını’ söyledi.

Teklifte yer alan yeni düzenlemeleri anlatan Güler, paketi şöyle özetledi: “Gayrimenkul alım satımında alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı olmak üzere 750 lira, tapuda yapılan diğer işlemlerden 375 lira, noterlerde yapılan sıfır araç tescillerinde 3 bin lira, ikinci araç alım satımında 1500 lira, diğer işlemlerde ise 75 lira gelir alınacak. Limiti 100 bin lira ve üzerinde olan kredi kartlarından yıllık 750 lira Savunma Sanayii Destekleme Fonuna katılma payı alınmasına ilişkin düzenleme yapıyoruz. Yine tahsilatından fona pay verdiğimiz Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde farklı bir düzenleme yapıyoruz. Halen vergilendirilmeyen motor silindir hacmi 100 santimetreküpün (cc) altında olan motosikletlerle, motor gücü 6 kilovat ve altında olan motosikletleri de motorlu taşıtlar vergisinin kapsamına alıyoruz. Bunları da tarifenin en düşük tutarı ile vergilendiriyoruz. Özel Tüketim Vergisi’nde de drone’ları ve ÖTV matrahı 5 bin lira üzerinde olan kol saatlerini vergi kapsamına alıyoruz.”

Özetle toplumun çok geniş bir kesimini kapsayan, kamuyla işi olan hemen herkesin bu düzenleme ile ek vergi ödemesi söz konusu. Halbuki Bakan Mehmet Şimşek, geçtiğimiz ay artık vatandaşın vergisini artıracak hiçbir yeni düzenleme olmayacağını söylemişti. O nedenle bu düzenlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda pek olumlu bakıldığını söyleyemeyiz. Üstüne üstlük mali tedbirler, tasarruf tedbirlerinin tartışıldığı, bununla ilgili paketin tartışıldığı bir dönemde hiç hesapta olmayan bu ek vergilerin gelmesinin, doğal olarak bakanlıktaki teknisyenleri de rahatsız ettiğini düşünüyorum.

İşin başka bir yanı; böyle bir kaynağın aslında iklim fonu ve dijital dönüşüm fonu adıyla veya benzeri girişimlere kaynak sağlamak için oluşturulması gerekiyordu. Önceliğin Türkiye’nin dünyadaki yeni dönüşümü yakalaması olduğu söylenirken, savunma fonunu güçlendirmek için ek vergiler konulması bence mevcut iktidarın güvenlik ve ekonomi önceliklerini çok iyi gösteriyor. Herkes biliyor ki ülke bu yeni dönüşümleri hemen yapmazsa geride kalacak…