50. Yıla Özel Anlamlı Konser: “Bir Halkın Sesi Susturulamaz”

22 Eylül Pazartesi akşamı, İstanbul’da müzik ile hafızanın, geçmiş ile bugünün, bireysel duyguyla toplumsal belleğin iç içe geçtiği çok özel bir gece yaşandı. Ruhi Su Dostlar Korosu, 50. kuruluş yılları nedeniyle düzenlenen konserle bir kültür direnişinin yarım yüzyıllık yürüyüşünü kutladı. Bu özel gece, aynı zamanda büyük halk ozanı Ruhi Su’nun aramızdan ayrılışının 40. yılına da denk gelerek anlamını hepimiz için daha da derinleştirdi.

Zamanın ötesinden gelen ezgilerle halkın sesi olmayı sürdüren Dostlar Korosu, bir kez daha Ruhi Su’nun izinde yürüyerek hem geçmişle bağ kurdu hem de geleceğe umutla seslendi. Çünkü bu koro, yalnızca müzik yapan bir topluluk değil; toplumsal belleği taşıyan, kültürü kuşaktan kuşağa aktaran yaşayan bir hafıza.

Konser boyunca sahnede yalnızca melodiler değil, Anadolu’nun birikimi, halkın sesi, köklerin derinliği yankılandı. Geleneksel halk müziğini çok sesli düzenlemelerle çağdaş bir anlatıya dönüştüren Dostlar Korosu, müziğin bir eğlenceden ibaret olmadığını, aksine bir kültür taşıyıcısı olduğuna bir kez daha işaret etti.  Bu hafıza, yalnızca bir kimliğin değil; Alevi’siyle Sünni’siyle, Türk’ü, Kürt’ü, Ermeni’si, Laz’ı, Arap’ıyla tüm halkların ortak hafızası.  Ruhi Su’nun ezgileri ve Dostlar Korosu’nun çok sesli yapısı, bu çokkültürlü dokunun bir arada yaşayabileceğini müzik aracılığıyla her seferinde bize yeniden hatırlatıyor.

Koroya bu özel gecede, halk müziğimizin önemli sesleri de eşlik etti: İsmail Hakkı Demircioğlu, Emin İgüs, Sadık Gürbüz ve Mercan Erzincan… Her biri, halkın içinden gelen, sesiyle acıyı, umudu, direnci ve güzelliği taşıyan sanatçılar. Onların sahneye kattığı derinlik ve duygu, konseri sadece bir anma değil, aynı zamanda bir çağrıya dönüştürdü: Unutma, unutturma.

Gece boyunca zaman zaman gözlerim doldu, zihnim geçmişe gitti. Düşündüm: Ruhi Su bu koroyu kurmakla ne büyük bir iş başarmış… Sadece yeni yetenekleri ülkemize kazandırmakla kalmamış, aynı zamanda bir kültürü, bir hafızayı ve bir duruşu yaratmış ve yaşatmış. Halk müziğinin derinliklerini genç kuşaklara taşımış; dinlemeyi, anlamayı ve düşünmeyi öğretmiş.

Ruhi Su…

Ruhi Su (1912–1985) yalnızca bir sanatçı değil; aynı zamanda bu toprakların sesi olmuş bir halk ozanı. Erzurum’da dünyaya gelen ve küçük yaşta yetim kalan Su, Ankara Devlet Konservatuarı’nda klasik müzik eğitimi almış; bariton sesiyle Devlet Operası’nda önemli rollerde sahneye çıkmış bir isim. Ancak onun yolu, sahneden daha çok halkın içinden gelen seslere kulak vererek şekilleniyor. Türk halk müziğine getirdiği yaklaşım, sadece sanatsal değil, aynı zamanda toplumsal bir tercih. Su, halk türküleriyle kurduğu derin bağ sayesinde, bu ezgileri yalnızca nostaljik duygularla değil; halkın yaşanmışlıklarını, acılarını, sevinçlerini, mücadelelerini anlatan güçlü birer anlatı olarak yeniden yorumlayarak nesillerden nesillere aktarmasını sağlamak değerli bir ozan.

Anadolu’yu adım adım dolaşarak derlediği türküler, onun elinde çok sesli düzenlemelerle çağdaş bir kimlik kazanıyor. Her bir eserde hem bir aşığın duygusu hem bir ozanın sözü hem de bir halkın tarihini duyarsınız. Bu yönüyle Ruhi Su, halk müziğini geçmişin tozlu raflarından çıkarıp, bugünün ve yarının hafızasına dahil eden bir kültür öncüsüdür.

Duruşu olan, doğruyu söyleyen, haksızın yanında olan her isim gibi Ruhi Su’da düşünceleri nedeniyle uzun yıllar baskıya uğradı, hapis yattı, hatta ölümüne yakın zamanlarda yurt dışına çıkışına izin verilmediği için tedavi hakkından mahrum bırakıldı. Buna rağmen sesi susturulamadı. Bugün hâlâ, onun öğrencileri, sevenleri ve kurduğu Dostlar Korosu aracılığıyla sesi yaşamaya, düşünceleri yeni nesillere aktarılmaya devam ediyor.

Bir Kültür Hareketi “Dostlar Korosu”

Ruhi Su, kurduğu koro ile aslında bir kültür hareketi başlattı. Bu hareketin özü, halkın kendi sesini yeniden duyabilmesi, kendi hikâyesini yeniden sahiplenebilmesi… Bugün bu hareket hâlâ yaşıyor; çünkü temelleri sadece nota ile değil, adalet, özgürlük ve dayanışma duygusuyla atıldı. 50 yıldır bu koroyu ayakta tutmak, sadece müzikal bir çaba değil; aynı zamanda bir mücadele. Bir inancı sürdürme, bir hafızayı diri tutma ve geleceğe aktarma mücadelesi… Ve bu anlamlı gecenin hayata geçmesinde katkısı olan herkesi sevgiyle anmak gerekir. Bu işin arkasında çok sayıda gönüllü emek, sessiz özveri ve içten bir bağlılık olduğuna şüphe yok.

Bu nedenle, bu zorlu yürüyüşü sürdüren Ruhi Su Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Ilgın Su’ya özel bir teşekkürü borç bilmek gerek. Sadece babasının mirasını yaşatmakla kalmıyor, aynı zamanda bir halkın sesini geleceğe taşıyor.

Bu koro türküyle düşünen, hisseden ve direnenlerin korosudur. Bugün hâlâ aynı inançla, aynı tutkuyla sahnedeyse; bu, Ruhi Su’nun bıraktığı yerden yürümeye devam eden insanların varlığı sayesindedir.

Ve evet:
Yaşasın dostluk.
Yaşasın türkü.
Yaşasın halkın sesi.

Ruhi Su’nun ruhu şad olsun…