Haftanın grafik romanı – Gizli Kimlik: ‘Superman’ içimizden biri olursa…

Önce çıkan kısmın özeti: 1933’te Jerry Siegel ve Joe Shuster adlı iki genç tarafından yaratılan özel bir kahraman beklenen ilgiyi görmez, ikili bu durumda 1938’de revizyona giderek karakterlerini ‘Süper’leştirirler. Nietzsche’nin ‘üstün insan’ kavramının çizgi romandaki karşılığı olan bu portre kırmızı pelerini ve üzerinde koca bir ‘S’ harfi bulunan mavi tayfıyla hızlı ve güçlü biridir artık. Ayrıca başlarda uçamıyordur ama sonrasında bu özellik de eklenir hanesine…

Kökeninin hikâyesi ise şöyledir: Yok olmanın eşiğindeki Kripton adlı gezegeninden Lara Lor-Van ve Lor-El çifti, oğulları Kal-El’i hayatta kalabilmesi için bir kapsüle koyup Dünya’ya gönderir. Nihayetinde kapsül Kansas’a bağlı Smallville adlı kasabanın yakınına iner. Yöre sakinlerinden Kent çifti sonradan Clark adını verecekleri bu bebeği bulur, hanelerine geçirir ve büyütür. Zaman içinde de onun olağanüstü yeteneklere sahip olduğunu fark ederler. Clark da 18 yaşında köklerine ait bilgilere vâkıf olur ve Zorro’vari bir ‘çift kişilik’le yaşarken insanlığın dara düştüğü her anda yardımına koşar, gezegeni şer güçlerden korur, kollar…

Bir Dünyalının Superman olma serüveni

Çizgi roman sayfalarından daha sonra beyazperdeye de taşınan ‘Superman’, bütün zamanların en çok tanınan kurgusal karakterlerindendir. Belki de en tanınanıdır. Evrimin bize bahşettiği imkânların çok ötesinde bambaşka özelliklere, olağanüstü yeteneklere sahip olan bu profil, insan denen varlığın adeta bütün eksiklerini kapamak üzere tasarlanmıştır. Tek bir zaafı vardır, o da geldiği gezegene ait bir şey olan ‘Kriptonit taşı’dır. Özellikle yeşil renkte olanı muhteşem güçlerini kaybetmesine neden olur. Yani onu etkisizleştiren şey bir anlamda ‘memleketinin toprağı’dır!

Ortaya çıkışı itibariyle yaklaşık 90 yıllık bir maziye sahip olan bu kahramanın özelliklerinde dolaştıktan sonra geliyoruz farklı bir hamleye. Bir başka Kent çifti olan David ve Laura, yeni doğan oğullarına Clark ismini koymayı uygun görürler. Lakin bu durum, ailenin yeni üyesi için son derece zorlu bir sürecin kapısını aralayacaktır. Çünkü karşısına çıkan herkes ona ‘Clark Kent’ üzerinden sürekli aynı ‘Superman’ esprilerini, göndermelerini yapar ve gereksiz bir şekilde onu yorarlar, isminden bezdirirler.

Derken artık büyümüş olan Clark, bir gece gökyüzünde dolaştığını fark eder. “Acaba bu bir rüya mı?” diye düşünür ama yaşadığı gerçektir… Ve daha da ilginci o güne kadar ismi üzerinden dalga geçtikleri kahramanın sahip olduğu güçler artık onda da vardır, asıl şaşırtıcı olan da budur… Lakin bu yeni donanım onun kişiliğinde, psikolojisinde ve gündelik hayatında bambaşka problemlerin ortaya çıkmasına da neden olur. Çünkü varoluşsal bir sorun artık yanı başında, hatta vücudundadır! Sık sık gökyüzüne yükselir, derin düşüncelere dalar ve bu meselenin üstesinden nasıl geleceğine dair çözüm üretmeye çabalar…

Süper kahramanlar üzerine en orijinal çalışmalardan biri

Geçen yıl okuduğum ve Hürriyet Kitap Eki’ne bir ‘çizgi roman dosyası’ vesilesiyle hakkında birkaç cümle karaladığım ‘Gizli Kimlik’ (‘Superman: Secret Identity’) işte böylesi bir konuya sahip. Çizgi roman âleminin tanınan simalarından Kurt Busiek, küçükken kendisinin ve kız kardeşlerinin bakıcılığını üstlenen Kent Clarke adlı kişinin isminden yola çıkarak (ki ona da sürekli bu kitaptaki kahramana benzer Clark Kent şakaları yapılıyormuş) kaleme aldığı bu çalışmasında esas olarak ‘Superman’ mitosunu Kripton’lu bir kimlikten çıkarıp bu gezegenin bağrından yetişmiş ‘Dünya’lı bir gence yüklemiş. Ki bence bu son derece yaratıcı bir fikir ve nitekim ‘Gizli Kimlik’, ‘süper kahraman’lar üzerine okuduğum en orijinal çalışma diyebilirim.

Çizimleri Stuart Immonen’e ait yapıtta kendisine yüklenen özel güçlerle nasıl baş edeceği konusunda sıkıntı yaşayan, zaafları, kaygıları, çelişkileri, korku ve sevinçleriyle biçimlenmiş bir portre karşımıza çıkıyor. Bir başka deyişle kitap ‘Superman’ mitini insani refleksler, kaygılar, endişeler, hüzün ve mutluluklar eşliğinde ele alıyor, hatta onu evli, zamanla iki kız çocuğu babası bir profile dönüştürüyor. Bir yandan dünyayı her türlü beladan kurtarmak için çabalayan öte yandan da evde olup bitenle ilgilenmek durumunda olan bir ebeveyn…

Daha önce de belirttiğim gibi Kurt Busiek / Stuart Immonen ikilisinin bu ortak yapıt kendi adıma ‘süper kahramanlar’ cephesinde okuduğum en derin, en olgun ve bence en heyecan verici adım. Dolayısıyla Didem Rauf’un çevirisiyle dilimize kazandırılan ve Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan ‘Gizli Kimlik’in hem Superman hayranlarına hem de çizgi roman müptelalarına yönelik çok özel bir cevher olduğu kanısındayım… Mutlaka okuyun derim…

Haftanın grafik romanı: Bir uzun yürüyüştü onun savaşı!