Dört farklı yaşam tarzı, bir ortak dert: CHP’ye onlar oy verdi

Her beş seçmenden neredeyse ikisi CHP’ye oy verdi. Bu kabaca 17 milyon insan demek ve ortaya alelacele bir profil çıkarmak kolay olmasa gerek. Son seçimlerdeki yüzde 25’lik oy oranıyla kıyaslanınca yeni seçmenlerin geldiği de belli.

Kim bu seçmen, nereden nasıl geldi? Cevabın en azından bir kısmını Curiocity Araştırma şirketinin Cumhuriyet’in 100’üncü yılı nedeniyle yaptığı ‘Temel Değerler ve Duygu Bütünlüğü Araştırması’nda buldum.

Curiocity’nin kurucularından Fulya Durmuş “Siyasette kutuplaşma uzunca bir süredir bir fırsat alanıydı” diyor: “Halbuki 100 yıl önce Cumhuriyet kurulurken ortak değerler etrafında birleşebilmiştik. Kutuplaşma alanlarımızı anlamak önemli ama ortak değerlerimiz hala var ve bunları anlamak da önemli. 100. Yıl araştırmasını bu motivasyonla yaptık.”

Ali bey kültürel faaliyette, Deniz ait olacak kimlik bulamıyor

18-65 yaşlarında 600 kadın ve erkekle online görüşmelerle yapılan anketten dört farklı yaşam tarzı, hatta o yaşam tarzlarını temsil eden birer karakter çıktı: Aslı, Ali bey, Ayşe hanım, Deniz.

Kendine özgü yaşayan Aslı

Lise veya yüksekokul mezunu, çoğunlukla ev hanımı veya işsiz. Aktif bir yaşamı var. Spor, müzik aleti çalma gibi aktivitelere ilgi gösterirken siyasi faaliyetlere, STK’larda görev almaya mesafeli duruyor. Yerli ürünleri tercih etme, kendi tarzını yansıtan ürünleri seçme ve kişisel nedenlere önem verme gibi konularda ayrışıyor.

Kültür gezgini Ali bey

Yüksek eğitimli, kültüre önem veriyor, tiyatro, konser, sergi ve müze ziyaretleri gibi kültürel aktiviteleri sıklıkla tercih ediyor. Emekliler segmentin merkez kimliği. Müzik zevkleri arasında klasik, pop ve sanat müziği yer alırken sahip olduğu varlık genellikle otomobil, hisse senedi ve değerli madenlerden oluşuyor. Küçük ev aletleri ve yaz tatili gibi ihtiyaçları öncelikli görüyor.

Sade yaşam uzmanı Ayşe hanım

Temsil ettiği grup genellikle ev hanımlarından ve yarı zamanlı çalışanlardan oluşuyor. Ekonomik bir yaşam sürmeye önem veriyor. Aktiviteleri arasında televizyon izlemek, arkadaşlarla vakit geçirmek, evde tamir bakım işleri yapmak ve alışveriş var. Genellikle birikimi yok ve beyaz eşya, mobilya gibi ihtiyaçları ötelenmiş durumda.

Boşluktaki gençler – Deniz

18-35 yaş aralığındaki gençlerden oluşan bu grup genellikle bekar, öğrenci ve şehir değiştiren bireyleri içeriyor. Evcil hayvan, müzik dinleme, bilgisayar oyunları, kahve veya cafeye gitme gibi aktiviteler öne çıkıyor. Kişisel bakım, formu koruma, yaratıcılık ve hobi edinme konularına önem veriyorlar. Yiyecek ve ev alışverişi gibi günlük ihtiyaçlarını önceliklendiriyorlar.

Dördünün ortak derdi ekonomi

Görüşülen kişilerin yüzde 83’ü 2023’te Türkiye ekonomisinin geçen seneden beri kötüleştiğini düşünüyor. Bu yıl için kötüleşme beklentisi ise yüzde 68. Kümeleri buluşturan ana sorun ekonomik kriz.

Kaygılarda da büyük kesişim kümelerine rastlamak mümkün. “Bugün ülkemizin kültürel ve temel değerleri tehlike altında” diyenler, özetle ahlaki çöküşten korkanlar yüzde 60.

“Yarından daha az korkmak, kendimi güvende hissetmek istiyorum” diyenler yüzde 78, “Ortak bir tarihi ve değerleri olan bir toplumun parçası olma duygusu benim için çok önemli” fikrini benimseyenler yüzde 68. Deprem, iç güvenlik, terör saldırısı ve mülteci sorunları gibi ortak kaygıları var.

En büyük gurur kaynağı Türk bayrağı

Yalnızca kötü günde değil iyi günde de ortak noktalar var. Dört kümeyi birbirine bağlayan milli unsurlar yüzde 84 ile ilk sırada. Milli başarılar mesela milli maçları ya da Türk bilim insanı, sanatçı ve şirketlerinin kültür sanat, bilim ve teknolojide dünya çapındaki başarılarını içeriyor.

İşte Kemal Kılıçdaroğlu’ndan beri yürüttüğü kapsayıcı politikalarla ayrıştığımız değil anlaştığımız noktaların altını çizmeye devam etti CHP ve o yolda da bu yeni seçmenlerle buluştu.