Dünyaya yaptıklarımızı ortaya çıkaran isimdi: Çevre kahramanı Claude Lorius 91 yaşında öldü

Küresel ısınmanın sebebinin insan faaliyetleri olduğunu kanıtlamanın en önemli kahramanlarından Fransız buzul bilimci Claude Lorius, 91 yaşında yaşamını yitirdi.

Kardeşi gibi futbolcu olmayı hayal eden Lorius, 23 yaşında üniversite kampüsünde “Uluslararası Jeofizik Yılı için düzenlenen bilimsel gezilere katılmak için genç araştırmacılar aranıyor” yazılı bir ilan görünce daha sonra 22 kez gerçekleştireceği Grönland ve Antarktika seyahatlerinin ilkine adım attı.

İlk ziyaret 1955’teydi. 1965’te, topladığı buz örneklerini viski kadehine koydu ve yaşadığı aydınlanmayı yıllar sonra şöyle anlattı: “Bir akşam buzulda derin sondaj çalışması yaptıktan sonra karavanımıza döndük ve içtiğimiz viskiye derinlerden getirdiğimiz geçmiş dönemlerde oluşmuş buz küplerini koyduk. Bardaklarımızdaki hava kabarcıklarını görünce, bunların buzda hapsolmuş atmosfer örnekleri olduğu fikrine vardım.”

Buzulda sıkışmış havayı analiz etmenin bilimsel potansiyelini fark eden Loruis, buz çekirdeklerini incelemeye karar verdi. Buz çekirdekleri, buzdan çıkarılan ve donmuş zaman kapsülleri görevi gören numunelere verilen isim. Lorius, buzu delerek bugünden geçmişe doğru ilerledi ve ‘ilk Buz Devri’ne ait buzlara’ ulaştı.

Buzda hapsolmuş hava kabarcıklarıyla ilgili araştırması 1987’de yayımlandı. Araştırması, dönemden döneme az miktarda değişiklik gösteren atmosferdeki karbondioksit oranının Sanayi Devrimi’ndan sonra birdebire yükselişe geçtiğini ve sıcaklıkları artırdığını gösterdi.

Bugün Dünya Su Günü: Gelişmeleri kaygıyla izliyoruz

Lorius’un kendisine uluslararası ün kazandıran ve buzul biliminde çığır açan çalışması, bilim insanlarının 160 bin yıllık buzul kayıtlarını incelemesinin önünü açmıştı.

1988’de Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin birinci uzmanı oldu. 2002’de meslektaşı Jean Jouzel ile birlikte CNRS altın madalyasını aldı. “Ekolojinin Nobel Ödülü” olarak anılan Mavi Gezegen Ödülü’nü alan tek Fransız bilim insanı oldu.