İsrail’de ‘sivil itaatsizlik’ yanıt buldu: Netanyahu’dan geri adım

İsrail'de 13 haftadır süren şiddetli protestolar sonunda ödülünü aldı. Başbakan Benyamin Netanyahu, tartışmalı yargı reformunu, meclis tatili bitene kadar askıya aldı.

Dünya 28 Mart 2023
Bu haber 1 yıl önce yayınlandı
Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın görevden alınması İsrail halkı için bardağı taşıran son damla oldu. Fotoğraf: AA

İsrail’de yüksek mahkemenin yetkilerinin kısıtlanacağı yargı reformuna karşı halkın 13 haftadır hakkını araması üzerine Başbakan Benyamin Netanyahu’nun verdiği tek dönütün, düzenlemenin durdurulması gerektiğini söyleyen İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı görevden almak olması halkı iyice çileden çıkardı. Yüz binlerce kişi sokaklara döküldü, bazı belediye başkanları bile greve gitme kararı aldı. Tüm bunların üzerine halkın Netanyahu’dan beklediği cevap sonunda geldi. Başbakan yargı reformunun askıya alındığını duyurdu.

Yedek askerlerin greve gitmesine değinerek ülkenin selameti için yargı düzenlemesine ara verilmesi gerektiğini savunan Gallant’ın görevden alınması, İsrail halkının zaten hiç sönmeyen ateşini iyice alevlendirdi. Başkent Tel Aviv ve Batı Kudüs olmak üzere yaklaşık 600 bin kişi meydanlara indi. Bazı protestocular yolları trafiğe kapatırken bazıları da yolda ateş yaptı. Netanyahu’ya “İstifa et!” sloganları atan protestocular, başbakanlık konutuna doğru harekete geçti. Burada polisle arbede yaşandı.

Yüz binlerce kişi sokaklara akın etti. Fotoğraf: AA

Üniversitelerin rektörleri de halkın sesine katılarak süresiz grev kararı aldı, derslikler süresiz şekilde kapatıldı. İsrail’in en büyük uluslararası havalimanı Ben Gurion’da başlatılan grev nedeniyle seferler durduruldu.  Protestolara sadece sivil halk değil belediye başkanları da katıldı. Bu belediye başlanları Netanyahu’nun Batı Kudüs’teki ofisi önünde açlık grevine başlayacaklarını duyurdu. Ayrıca yabancı ülkelerdeki İsrail konsoloslukları da protestolara desteğini göstererek, kapalı kaldı.

İsrail’de reform çatlağı: Netanyahu, savunma bakanını görevden aldı

Koalisyondaki çatlak 

Bu sırada Parlamento Yasa Komisyonu ise aslında 27 Mart’ta yapılması gereken Yargıçları Atama Komitesi kanunun oylamasının yapılmaması kararını aldı. Zaten Gallant’ın görevden alınmasının ardından böyle bir oylamanın iktidar koalisyonunun çıkarına olup olmayacağı da muamma. Zira Kültür ve Spor Bakanı Miki Zoha, Diaspora İşleri Bakanı Amichai Chikli ve Ekonomi Bakanı Nir Barkat; yargı reformunun gerekliliğini belirtmekle beraber ülkedeki mevct kaos sebebiyle çalışmalara ara verilmesi gerektiğini, “Reform gerekli ve bunu yapacağız, ancak bir iç savaş pahasına değil” sözleriyle anlattı.

Gallant’ın 120 sandalyeli mecliste, sandalyelerin 64’üne sahip olan koalisyon hükümeti içerisinden yargı reformunun durdurulmasına yönelik kendisine katılan 4 kişiyi bulması halinde koalisyon hükümeti zaten meclisteki çoğunluğunu kaybetmiş olacaktı.

Netanyahu geri adım attı, Ben-Gvir çıkıntılık yaptı

Ülke birbirine girdiği sırada Netanyahu da konutunda İç İstihbarat Teşikalatı Şin-Bet’in Başkanı Ronen Bar’ı ağırladı. İkili, yargı reformunun ülkede yarattığı iç karışıklığı konuştu. Bu görüşmenin ardından Netanyahu, koalisyon ortaklarına yargı düzenlemesini askıya alma kararını iletti. Ancak bu sefer de aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir çıkıntılık yaparak, reformun askıya alınması halinde hükümetten çekileceği restini çekti. Neyse ki bu rest çok uzun sürmedi. Ben-Gvir’in gönlü kendi bakanlığına bağlı “Ulusal Muhafızlık” adlı yeni bir güvenlik gücü kurulması şartıyla Netanyahu ile uzlaştı.

İsrail’de geceyarısı onaylanan yargı düzenlemesi: Halk sokağa döküldü

Ulusa sesleniş yapan Netanyahu, “gerçek bir diyaloga fırsat vermek amacıyla” düzenlemenin tatildeki meclisin çalışmalarına yeniden başlayacağı tarihe kadar askıya aldığını bildirdi. Ülkede yaşanan protestolar konusunda ise Netanyahu, “Şiddet yanlısı bir azınlık, İsrail’i parçalamaya çalışıyor, bizi iç savaşa çekmek istiyor ve askerlik hizmetini reddetmek için çağrıda bulunuyor. Bu korkunç bir suçtur” dedi.

Kararın ardından hem ülkenin en büyük işçi sendikası Hastadrut hem deHavalimanları Çalışanları Sendikası grevlerine son verdi.

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.