Naci Görür’den Kahramanmaraş yorumu: Savrun fay zonunda görece stres birikimi arttı
Yılbaşından buyana yavaşlama görülen konut satışları nisan ayında, marttaki yüzde 31.79'luk düşüşü de aratır hale geldi. Nisan ayındaki düşüş yüzde 35.6 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) nisan ayı konut satış verilerini açıkladı. Bir önceki yılın aynı ayına göre Nisan 2023’te konut satış adedi yüzde 35,6 azalarak 85 bin 652 oldu. İpotekli konut satışları da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32 azaldı ve 21 bin 769’da kaldı. İkinci el konut satışları ise yüzde 39,3 düştü. Düşüş ivmesi aslında mart verilerinde derinleşmeye başlamıştı. Ocak 2023’te, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,65 artan konut satışları, Şubat 2023’te yüzde 4,5 düşmüştü. 6 Şubat’ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin ardından Mart 2023 konut satış verisinde yüzde 31,79 düşüş yaşanmıştı. Nisanda ise depremin seçimle birleşmesi düşüş trendini derinleştirdi: Yüzde 35,6 ! Böylece ilk 4 ayda geçen yıl aynı döneme kıyasla düşüş yüzde 18,6 oldu ve toplam satış 368.867’de kaldı.
Yabancılara yapılan konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 60,3 azalarak 2 bin 557 oldu. Nisan ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 3 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı bin 24 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya’yı sırasıyla 792 konut satışı ile İstanbul ve 186 konut satışı ile Mersin izledi.
Uzmanlar düşüşte sadece deprem ve seçimin etkisi olmadığını, konut fiyatlarındaki artış ivmesinin durmasının da etkili olduğunu düşünüyor. Hatta kira artışına getirilen yüzde 25 sınırının da ‘yatırım amaçlı konutu’ cazip olmaktan çıkardığına değinen Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Özellikle geçen yıl Haziran ayında başlatılan kira artışlarına getirilen sınırlama ve artan gayrimenkul değerleri nedeniyle kiracı mal sahibi uyuşmazlıkları hat safhaya ulaştı. Enflasyondaki artışın yanı sıra, talepte yaşanan artış, fiyatları yukarı yönlü harekete zorluyor. Ülkemizde 2022 yılında açılan ve devam eden kiralananın tahliyesi kapsamında 42 bin 31, icra tarafında kiralananın tahliyesi kapsamında 27 bin 232 ve kira kapsamında 26 bin 540 dava bulunuyor. Bu düzenleme yerine artışlar gene tüketici fiyat endeksindeki son on iki aylık ortalamalara göre kalsa çok daha iyi olurdu. Çünkü piyasada bu düzenleme uygulanamadı ve taraflar arasında karşılık bulmadı” dedi. Coldwell Banker Türkiye & Kıbrıs, Century 21 Türkiye, Era Türkiye, Muzayede.com ve Premier Yapı gibi şirketlerin sahibi MasterTürk’ün Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Taş da gayrimenkul sektöründe son aylarda talebin durgunlaştığını belirterek, “Talep daha çok ihtiyaç amaçlı. Özellikle orta gelirli arsaya odaklanmış durumda.” değerlendirmesinde bulunuyor. Uzmanlar ayrıca bankaların kredi vermemesinin de satışları yavaşlattığına vurgu yapıyor.