Ukrayna Savaşı’nın gölgesinde kültür sanatta cadı avı ve sansür
İfade Özgürlüğü Derneği yayınladığı ‘EngelliWeb 2021’ raporunda engellenen web içeriklerini, sebeplerini, üst düzey kamu şahsiyetlerinin engelleme başvurularını derledi. İfade özgürlüğüne kapı açması için hazırlanan rapora da erişim engeli geldi.
Sinema tarihinin en çok ilgi çeken filmlerinden biri Christopher Nolan’ın yazarı ve yönetmeni olduğu Inception’dır. Filmdeki yetenekli hırsızın uzmanlık alanı insanların rüyalarına girip sırlarını çalmaktır. Bu hırsızın filmde anlatılan son operasyonunda dört rüya katmanı iç içe geçmektedir. Hikayedekiler iç içe geçen rüya katmaları arasında geçiş yaparlar. Bu engelleme kararının hikayesi de Inception’ı aratmayacak cinsten.
İfade Özgürlüğü Derneği’nin “Üst Düzey Kamu Şahsiyetlerinin İncinen İtibar, Onur ve Haysiyet Yılı” başlıklı EngelliWeb 2021 raporu, yoga eğitmeni Akif Manaf‘ın talebiyle ve kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Şile Sulh Ceza Hakimliğinin 18 Mayıs 2023 tarih ve 2023/272 sayılı kararıyla erişime engellendi.
İfade.org, aynı kararla derneğin web sitesindeki 21 Aralık 2021 tarihli bir içeriğin de engellendiğini duyurdu. Bu haber de İHD Başkanı Eren Keskin’in yoga eğitmeni Akif Manaf hakkındaki bazı açıklamalarının “görevi kötüye kullanmak” suçunu oluşturduğu iddiasıyla yargılandığı davada beraat etmesiyle ilgili habere erişimin engellenmesiyle ilgiliydi.
Derneğimizin (@ifadeorgtr) "Üst Düzey Kamu Şahsiyetlerinin İncinen İtibar, Onur ve Haysiyet Yılı" başlıklı EngelliWeb 2021 raporu, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Şile SCH'nin 18 Mayıs 2023 tarih ve 2023/272 sayılı kararıyla erişime engellendi. https://t.co/76oxdusS7h pic.twitter.com/aWtl1s1ank
— EngelliWeb (@engelliweb) May 18, 2023
İnternet hukuku ve insan hakları alanında çalışmalar yapan ve raporun yazarlarından olan Prof. Dr. Yaman Akdeniz, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla, kararda gerekçe olmadığını söyledi.
Sadece itiraz değil şikayet de edeceklerini söyleyen Akdeniz, şu ifadeleri kullandı:
“150 sayfalık “Üst Düzey Kamu Şahsiyetlerinin İncinen İtibar, Onur ve Haysiyet Yılı” başlıklı EngelliWeb 2021 raporumuz, yoga eğitmeni Akif Manaf’ın kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Şile Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişime engellendi. Sansür kararında tek satır gerekçe yok.”
150 sayfalık "Üst Düzey Kamu Şahsiyetlerinin İncinen İtibar, Onur ve Haysiyet Yılı" başlıklı EngelliWeb 2021 raporumuz, yoga eğitmeni Akif Manaf'ın kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Şile Sulh Ceza Hakimliği tarafından erişime engellendi. Sansür kararında tek satır gerekçe yok. https://t.co/q1W3URgMhH
— Yaman Akdeniz (@cyberrights) May 18, 2023
Türkiye’de erişime engellenen web sitelerinin sayısı 2018’den beri düzenli olarak artıyor. Bununla ilgili son rapor 2021 yılında hazırlandı. Rapora göre 574 bin 798 web sitesine erişim engeli getirildi. EngelliWeb raporuna göre, ayrıca 2021 sonu itibarıyla 150 bin URL adresine, 8 bin 350 Twitter hesabına, 55 bin 500 tweete, 13 bin 500 YouTube videosuna, 9 bin 500 Facebook içeriğine ve 9 bin Instagram içeriğine de yaptırım uygulandığı tespit edildi.
Raporda, 2021 yılı içinde, erişime engellenen 5 bin 436 haber adresi (URL) tespit edildiği belirtildi. Bu haberlere ek olarak 4 bin 445 haberin de haber siteleri tarafından yayından çıkarıldığı ve kaldırıldığı belirlendi.